Hiệu quả từ khai thác quỹ đất không chỉ tạo nguồn thu ngân sách Nhà nước mà còn là giải pháp chủ động thu hút đầu tư, triển khai quy hoạch, thực hiện các dự án hạ tầng kỹ thuật, kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng.
Một thực tế thường gặp ở tỉnh ta là khi triển khai các dự án thường thiếu quỹ đất sạch. Hầu hết các dự án khi triển khai đều phải bắt đầu từ khâu áp giá, đền bù, giải tỏa… Cũng vì không có quỹ đất sạch, nên việc giải quyết chính sách tái định cư cho những hộ dân trong vùng dự án gặp khó khăn, gây ảnh hưởng lớn đến đời sống, sinh hoạt của những hộ bị thu hồi đất, do đó rất dễ nảy sinh nhiều vấn đề bức xúc, khiếu kiện phức tạp, làm cho công tác giải phóng mặt bằng mất rất nhiều thời gian.
Việc giao đất cho các nhà đầu tư lệ thuộc vào quy trình giải phóng mặt bằng, tốn rất nhiều thời gian. Trong khi đó, hiệu quả kinh tế của các dự án đầu tư luôn chịu sự tác động từ các biến động về giá vật tư, tiền tệ, công lao động, nguyên liệu, cơ hội thị trường,... Vì vậy, có không ít nhà đầu tư mất thế chủ động hay vỡ kế hoạch dự án, vì bị ách tắc trong chờ đợi mặt bằng để triển khai. Mặt dù công tác cải cách thủ tục hành chính có nhiều chuyển biến, nhưng vẫn chưa đáp ứng được mong muốn của nhà đầu tư, dẫn đến thu hút đầu tư vẫn chưa tương xứng với tiềm năng nguyên liệu, lao động và đất đai.
Chính vì vậy, việc tạo quỹ đất sạch đang là nhu cầu rất bức thiết để tăng tốc triển khai các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng, thu hút đầu tư. Để tạo được quỹ đất sạch với quy mô lớn, đồng thời đảm bảo yêu cầu hiệu quả sử dụng đất, tránh quy hoạch treo, dự án treo, đòi hỏi phải linh hoạt, có kế hoạch phân kỳ khai thác sử dụng đất phù hợp. Tối thiểu cũng phải có quỹ đất sạch để giải quyết nhu cầu triển khai các dự án quy mô nhỏ, các công trình xây dựng có tính bức thiết, phục vụ công cộng, giải quyết tái định cư, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng… để triển khai các dự án quy mô lớn. Điều này hoàn toàn có khả năng thực hiện được trên cơ sở tổ chức tạo quỹ đất và khai thác tốt quỹ đất công ở các địa phương.
Giải quyết vấn đề này, cần nghiên cứu lập đề cương đề án tạo quỹ đất và khai thác quỹ đất. Bước đầu có thể tạo nguồn quỹ đất bằng cách lập dự án, tạo quỹ đất sạch để giao cho các nhà đầu tư thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất ở một số tuyến đường cụ thể và nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với các khu đất đã có quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt nhưng chưa có nhà đầu tư. Cùng với việc tạo quỹ đất sạch phải xác lập quỹ đất công hiện có như quỹ đất thu hồi từ các dự án đầu tư khu dân cư; quỹ đất thu hồi do dôi dư, sử dụng không đúng mục đích của các doanh nghiệp, quỹ đất thu hồi do các cá nhân hay tổ chức lấn chiếm. Trên cơ sở đó, có biện pháp quản lý, triển khai kế hoạch khai thác hiệu quả quỹ đất để thu hút đầu tư trên địa bàn tỉnh.
LÂM LÊ
