Trong giai đoạn từ năm 2008 đến năm 2010, Phú Yên triển khai 21 dự án sử dụng nguồn vốn viện trợ phát triển chính thức (ODA). Các dự án này góp phần phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống nhân dân. Tuy nhiên quá trình thực hiện các dự án vẫn còn những khó khăn, vướng mắc cần được giải quyết nhằm mang lại hiệu quả cao hơn.
Thi công hồ chứa nước La Bách (huyện Sông Hinh), một công trình sử dụng vốn ODA - Ảnh: H.TRUNG
DẤU ẤN NHỮNG CÔNG TRÌNH
Theo Sở Kế hoạch - Đầu tư Phú Yên, tổng vốn đầu tư cho các dự án ODA của tỉnh giai đoạn 2008-2010 trên 2.000 tỉ đồng trong đó vốn đối ứng trên 415 tỉ đồng. Trong số 21 dự án đã được triển khai chỉ có dự án cải thiện điều kiện vệ sinh và bảo vệ môi trường TP Tuy Hòa do tỉnh trực tiếp ký hiệp định. Các dự án còn lại do các bộ, ngành Trung ương quản lý. Về nguồn vốn, 2 dự án nâng cấp lưới điện nông thôn (REII) và dự án thứ 3 cấp nước, vệ sinh thị xã, thị trấn sử dụng nguồn vốn cho vay lại, số còn lại được cấp phát từ ngân sách Trung ương.
Sở Kế hoạch - Đầu tư Phú Yên cho biết, hiện 6/21 dự án sử dụng nguồn vốn ODA hoàn thành đưa vào sử dụng; 15 dự án chuyển tiếp từ các năm trước, đã được giải ngân 506 tỉ đồng đạt hơn 165% kế hoạch vốn được giao, trong đó vốn nước ngoài là 407 tỉ đồng. Nguồn vốn giải ngân của các dự án ODA giai đoạn từ năm 2008 đến năm 2010 cao hơn kế hoạch Trung ương và tỉnh giao là do việc giải ngân nguồn vốn nước ngoài không phụ thuộc vào kế hoạch vốn trong năm của chủ đầu tư mà phụ thuộc vào khối lượng thực hiện dự án và chủ đầu tư nộp hồ sơ đúng thủ tục, hợp lý thì được giải ngân. Do vậy, không xảy ra tình trạng chủ đầu tư nợ tiền đơn vị thi công. Khi chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ, một số dự án được nhà tài trợ cho phép tiếp tục sử dụng nguồn vốn kết dư sau đấu thầu, nguồn vốn chênh lệch tỉ giá để tiếp tục thực hiện các hạng mục phát sinh, như dự án thứ 3 cấp nước, vệ sinh thị xã, thị trấn; dự án cải thiện điều kiện vệ sinh và bảo vệ môi trường TP Tuy Hòa. Điều này giúp cho các dự án được đầu tư hoàn chỉnh hơn, phát huy hiệu quả.
Theo ông Nguyễn Chí Hiến, Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư Phú Yên, các dự án sử dụng vốn ODA đã hoàn thành đưa vào sử dụng góp phần đắc lực cho việc phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh, cải thiện điều kiện sống, vệ sinh môi trường và ổn định sản xuất cho nhân dân. Cụ thể như dự án trồng rừng phòng hộ đầu nguồn đã bảo vệ rừng hiện có, nâng cao độ che phủ của rừng, góp phần phòng hộ đầu nguồn sông Kỳ Lộ, sông Cái, hồ chứa nước Xuân Bình, hồ chứa nước Đồng Tròn. Các dự án khác góp phần cải thiện cơ sở hạ tầng nông thôn, tạo thu nhập cho người nghèo; cải thiện điều kiện vệ sinh, môi trường, cấp nước cho các thành phố, thị trấn; hạn chế thiệt hại tài sản và tính mạng người dân trong mùa mưa, bão; tạo sự đi lại dễ dàng nhất là vận chuyển nguyên liệu đến nơi chế biến…
CÒN NHỮNG TỒN TẠI
Tuy nhiên việc triển khai các dự án sử dụng nguồn vốn ODA trên địa bàn tỉnh vẫn còn những tồn tại cần được khắc phục. Trong số 21 dự án đã được triển khai, 9 dự án bị chậm tiến độ so với kế hoạch làm ảnh hưởng đến mục tiêu của từng dự án. Dự án phát triển lâm nghiệp để cải thiện đời sống vùng Tây Nguyên, khôi phục rừng và quản lý rừng bền vững, có khối lượng giải ngân nguồn vốn ODA khá thấp so với tỉ lệ vốn đối ứng đã được bố trí. Dự án tăng cường năng lực quản lý đất đai và môi trường tỉnh xảy ra tiêu cực tại ban quản lý cấp tỉnh nên đến nay chưa thể quyết toán được. Theo Sở Kế hoạch - Đầu tư Phú Yên nguyên nhân của những tồn tại trên là do phê duyệt kế hoạch tài chính, hoạt động hàng năm của một số dự án còn chậm; một số dự án khi triển khai gặp vướng mắc phải xin ý kiến của nhà tài trợ và ban quản lý dự án trung ương làm kéo dài thời gian giải quyết thủ tục dự án; một số dự án khác phải thay đổi thiết kế, điều chỉnh tổng mức đầu tư, phê duyệt lại dự án sau khi đàm phán với nhà tài trợ… gây ảnh hưởng đến tiến độ. Ngoài ra còn có nguyên nhân do thay đổi địa điểm và công tác giải phóng mặt bằng của một số dự án còn kéo dài; nhà thầu không đủ năng lực tài chính để tiếp tục thực hiện dự án nhưng chủ đầu tư thiếu kiên quyết xử lý vi phạm, chậm triển khai các giải pháp để khắc phục tồn tại; một số ban quản lý dự án còn lúng túng chưa chủ động, năng lực không đảm bảo việc quản lý và điều hành.
Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư Phú Yên Nguyễn Chí Hiến cho rằng để các chương trình, dự án sử dụng nguồn vốn ODA đang được triển khai trên địa bàn tỉnh sớm hoàn thành phát huy hiệu quả đầu tư, các chủ đầu tư cần kiện toàn các ban quản lý dự án đủ năng lực và chuyên nghiệp hơn trong quản lý và điều hành. Các cơ quan có chức năng của tỉnh tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện cũng như giải ngân nguồn vốn ODA nhằm hạn chế tiêu cực có thể xảy ra khi sử dụng nguồn vốn này.
HOÀI TRUNG
