Vụ làm sai nguyên tắc trong quản lý kinh tế xảy ra tại Hợp tác xã Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Phú 2 (xã Hòa Phú, huyện Tây Hòa) khiến dư luận bức xúc. Tuy nhiên, kết thúc điều tra, cơ quan điều tra Công an huyện Tây Hòa đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự vì không có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản mà chỉ vi phạm về quản lý kinh tế.
Hợp tác xã Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Phú 2 (gọi tắt là HTX Hòa Phú 2) có chức năng thực hiện các dịch vụ về sản xuất nông, lâm nghiệp, kinh doanh điện và hỗ trợ kinh tế hộ gia đình, phục vụ đời sống xã viên. HTX Hòa Phú 2 có khoảng 930 xã viên, với tổng diện tích đất sản xuất hơn 380ha, trong đó đất sản xuất lúa hai vụ khoảng 210ha, còn lại chủ yếu là đất màu. Tuy nhiên, trong quá trình kinh doanh hoạt động, một số thành viên của HTX đã có những sai phạm trong quản lý thu, chi tài chính nên tháng 6/2009, UBND huyện Tây Hòa ra quyết định thành lập đoàn thanh tra để tiến hành thanh tra tại HTX này.
VI PHẠM NGUYÊN TẮC TÀI CHÍNH
Kết thúc thanh tra, UBND huyện Tây Hòa nhận xét: Trong quản lý điều hành, một số dịch vụ do HTX Hòa Phú 2 triển khai chưa chặt chẽ, như kinh doanh dịch vụ điện trong hai năm 2007 và 2008 lỗ hơn 18 triệu đồng, không tích cực thu lãi và nợ tín dụng dẫn đến thiếu vốn hoạt động. Công tác quản lý tài chính có nhiều sai phạm, như thực hiện chưa đúng chế độ kế toán, phản ánh chưa kịp thời và đầy đủ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh; hoạt động tín dụng tùy tiện, áp dụng mức lãi suất cho vay 1,6%/tháng cao hơn các tổ chức tín dụng trên địa bàn 0,57% là trái với Thông tư số 06/2004/NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn về tín dụng nội bộ HTX… Chiếm dụng tiền thủy lợi phí từ năm 2006 đến 2008 không nộp cho Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam hơn 278 triệu đồng. Lập chứng từ chi khống, rút tiền bỏ ngoài sổ sách tiền gởi tín dụng của ông Trần Trọng Thái 70 triệu đồng…
Ngoài ra, ông Dương Thiệu Hòa (nguyên chủ nhiệm HTX) và ông Nguyễn Khắc Sửu (nguyên phó chủ nhiệm HTX) nhận tiền mặt và tự ý thu chi mà không lập chứng từ thanh toán; bà Huỳnh Thị Tri (nguyên thủ quỹ HTX) sử dụng tiền mặt tùy tiện, tự ý cho cán bộ HTX mượn tiền chi trả công việc chung của HTX, nhưng không lập chứng từ thanh toán; chi trả lãi ngoài sổ sách cho ông Trần Trọng Thái từ năm 2006 đến tháng 5/2008 gần 27 triệu đồng và ông Trần Trọng Hòa trong năm 2008 hơn 140 triệu đồng; nhận tiền của UBND xã, tiền đền bù công trình Trạm bơm Bình Sơn, tiền điện của ông Tú đã tự chi ngoài sổ sách hơn 60,5 triệu đồng… Nguyên nhân những sai phạm trên trách nhiệm chính thuộc về ông Dương Thiệu Hòa (nguyên chủ nhiệm HTX), đồng thời ông Huỳnh Dương Toại (nguyên kế toán trưởng), ông Huỳnh Minh Chính (nguyên kế toán viên) và bà Huỳnh Thị Tri (nguyên thủ quỹ HTX) biết việc làm sai trái trên, nhưng không đấu tranh, phản ảnh lên cấp trên mà đồng tình cùng ông Hòa cố ý làm trái nguyên tắc quản lý tài chính HTX, gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng.
CÓ DẤU HIỆU PHẠM TỘI?
UBND huyện Tây Hòa kết luận: Giao cho Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch huyện chỉ đạo, hướng dẫn Ban quản trị và kế toán HTX Hòa Phú 2 thực hiện công tác quản lý thu chi tài chính của HTX; thực hiện đúng theo nguyên tắc của Luật Kế toán - thống kê và hướng dẫn cho HTX thực hiện lãi suất của dịch vụ tín dụng đúng theo quy định. Giao cho ban quản trị HTX tiếp tục xác nhận công nợ trong xã viên, số công nợ mà đoàn thanh tra chưa xác minh được, đồng thời hàng năm khi kiểm kê phải tiến hành xác định công nợ từng hộ, có biện pháp thu hồi công nợ, nhất là nợ tín dụng. Đôn đốc thu các khoản đã nêu trong kết luận thanh tra; xem xét thanh toán những khoản trước đây cán bộ HTX mượn quỹ của HTX để phục vụ việc chung của HTX chưa được thanh toán khi có đầy đủ chứng từ gốc hợp lệ; mở sổ sách theo dõi việc thực hiện thu, chi kinh phí kiên cố hóa kênh mương Lạc Mỹ.
Giao Chủ tịch UBND xã Hòa Phú thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước đối với HTX Hòa Phú 2, đồng thời có biện pháp hỗ trợ giúp ban quản trị HTX tổ chức điều hành các dịch vụ và thu hồi công nợ để có vốn hoạt động, nhất là các khoản vay tín dụng đã quá hạn, trong đó lưu ý các hộ nguyên là cán bộ, nhân viên HTX đã lợi dụng vay và nợ với số tiền lớn, làm cam kết quy định thời hạn trả nợ dứt điểm. Nếu thực hiện trả nợ không đúng quy định thì lập hồ sơ khởi kiện ra tòa án. Ông Dương Thiệu Hòa có trách nhiệm trả lại cho HTX hơn 24 triệu đồng (kênh mương Lạc Mỹ), đồng thời có trách nhiệm thanh toán toàn bộ các khoản tiền đã tự thu, nhận tại quỹ và chi nhưng chưa có chứng từ thanh toán.
Huỳnh Dương Toại và bà Huỳnh Thị Tri có trách nhiệm trả cho HTX hơn 5 triệu đồng (kênh mương Lạc Mỹ). Bà Huỳnh Thị Tri có trách nhiệm thu hồi trả lại quỹ HTX toàn bộ số tiền mặt đã tự ý xuất quỹ cho mượn.
Chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra Công an huyện Tây Hòa làm rõ trách nhiệm của các ông Dương Thiệu Hòa, Huỳnh Dương Toại, Huỳnh Minh Chính và bà Huỳnh Thị Tri về khoản tiền chi ngoài sổ sách hơn 237 triệu đồng và khoản tiền bà Tri nhận không nhập quỹ hơn 60,5 triệu đồng, vì hành vi vi phạm trên có dấu hiệu tội phạm.
CẦN GIẢI QUYẾT DỨT ĐIỂM
Sau khi chuyển hồ sơ vụ việc trên đến cơ quan Công an để điều tra, ngày 4/4/2011 cơ quan điều tra Công an huyện Tây Hòa có văn bản kết thúc điều tra và kết luận: Tính đến 31/5/2009, các khoản thực thu của HTX Hòa Phú 2 bỏ ngoài sổ sách hơn 668 triệu đồng; các khoản thực chi của HTX không vào sổ sách hơn 668,3 triệu đồng, trong đó có cơ sở chứng minh 571,7 triệu đồng và không đủ cơ sở chứng minh 96,8 triệu đồng. Tất cả các khoản thu, chi nói trên là không vào sổ sách để theo dõi, chi cho nhiều mục đích khác nhau… Riêng số tiền hơn 96,8 triệu đồng mà thủ quỹ đã chi, nhưng chưa đủ cơ sở để chứng minh nên không đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Cơ quan điều tra Công an huyện Tây Hòa đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự và Viện KSND huyện Tây Hòa cũng có văn bản thông báo việc cơ quan điều tra Công an huyện Tây Hòa ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự là có căn cứ.
Ông Trần Trọng Kỳ, Phó chủ tịch UBND huyện Tây Hòa, cho biết: Sau khi có kết luận điều tra, Chủ tịch UBND huyện đã chỉ đạo Ban quản trị HTX Hòa Phú 2 tiếp tục thu hồi các khoản tiền trên, nếu cần khởi kiện ra tòa án. Đề nghị Bí thư Đảng ủy xã Hòa Phú xem xét tư cách đối với một số đảng viên có liên quan, thời gian thực hiện chậm nhất đến ngày 30/3/2012.
ANH NGỌC