Vụ hè thu 2011, các loại giống lúa thuần năng suất đạt khoảng 65 tạ/ha, giá bán tại thời điểm này 6.300 đồng/kg. Còn các giống lúa chất lượng cao có năng suất đạt 66 tạ/ha/vụ, giá bán theo lúa thương phẩm lên đến 6.700 đồng/kg. Đây là một tín hiệu vui cho nông dân sản xuất lúa chất lượng cao.
Nông dân và cán bộ ngành nông nghiệp tham quan mô hình sản xuất chất lượng cao tại Trại sản xuất lúa giống Hòa An (Phú Hòa). - Ảnh: H. NAM
LỢI NHUẬN TRÊN CÙNG DIỆN TÍCH
Tại HTX nông nghiệp Hòa Tân Đông (huyện Đông Hòa), mô hình sản xuất giống lúa chất lượng cao OM 2514 được triển khai thực hiện thí điểm với 2ha, mật độ gieo sạ theo mô hình 5-6kg lúa giống/sào, gieo trồng trên cánh đồng đất bạc màu, khả năng giữ nước thấp. Trong quá trình sản xuất, cùng chịu tác động thời tiết như nhau nhưng giống OM 2514 chống chịu được sâu bệnh, sau khi thu hoạch năng suất đạt bình quân 66 tạ/ha/vụ, so với ruộng đối chứng gieo sạ lúa OM 2695-2 tại địa phương năng suất chỉ đạt 65 tạ/ha. Hơn nữa, giá lúa OM 2695-2 tại thời điểm hiện nay giá bán 6.000 đồng/kg, trong khi đó lúa chất lượng cao OM 2514 bán với giá khá cao 6.500 đồng/kg, lãi so với ruộng đối chứng 3,9 triệu đồng/ha. Vì lúa OM 2514 cho gạo thơm dẻo được thị trường ưa dùng. Ông Đặng Phúc, Giám đốc Trung tâm giống và Kỹ thuật cây trồng Phú Yên, phân tích: “Khi tiến hành sản xuất giống lúa chất lượng cao, chúng tôi đề ra các chỉ tiêu theo dõi giữa ruộng mô hình và ruộng đối chứng để so sánh. Kết quả, giống lúa thuần sản xuất ruộng đối chứng lãi ròng gần 18 triệu đồng/ha, lúa chất lượng cao lãi ròng lên đến 22 triệu đồng/ha. Lúa OM 2514 thời gian sinh trưởng 94 ngày, không xuất hiện đối tượng sâu bệnh hại nguy hiểm, thích nghi với điều kiện thổ nhưỡng của địa phương, chống chịu tốt với điều kiện thời tiết bất lợi, cây cao, cứng chống đổ ngã”.
Tại HTX nông nghiệp Nam An Hiệp (huyện Tuy An), mô hình sản xuất lúa chất lượng cao cũng được triển khai 2ha, năng suất thu hoạch đạt 68 tạ/ha/vụ. “Lúa OM 2514 tại thời điểm hiện nay giá bán lên đến 6.700 đồng/kg, sau khi trừ chi phí lãi ròng 24,2 triệu đồng/ha/vụ.
Việc sản xuất giống lúa lai trên đòi hỏi nông dân phải nắm vững quy trình kỹ thuật canh tác. Ông Lê Ngọc Hùng, xã viên HTX nông nghiệp Nam An Nghiệp, người đang tham gia mô hình gieo sạ giống lúa chất lượng cao cho biết: “Thông thường, tôi gieo sạ 15 kg/sào đã thấy “nhẹ” tay, còn nay gieo sạ 5kg/sào tôi không tin lắm, nhưng vì sản xuất lúa theo mô hình tôi phải chấp nhận làm theo. Khi sạ xong, ốc bươu vàng cắn lúa trở nên thưa thớt, phải cấy dặm. Khi lúa đến giai đoạn chuẩn bị đẻ nhánh, tôi nghe theo cán bộ kỹ thuật bón phân số lượng tăng gấp đôi, lúa đẻ ra nhiều nhánh thế là mật độ cây lúa trong thửa ruộng cân bằng, tính ra ruộng nhà tôi năng suất đạt 68 tạ/ha”.
CẦN HỖ TRỢ NHÂN RỘNG
Hiện một số địa phương đã và đang có chính sách hỗ trợ để giúp nông dân sản xuất lúa chất lượng cao, giống lúa mới để sản xuất vụ sau. Điển hình như các HTX nông nghiệp Hòa Hội, Hòa Thắng (huyện Phú Hòa) đã hỗ trợ kinh phí cho nông dân mua giống lúa cao sản để thay thế giống lúa đã thoái hóa. Ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ nhiệm HTX NN-Kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Hòa Hội, cho biết, năng suất lúa mô hình đạt 75 tạ/ha/vụ, cao hơn lúa thường 10 tạ/ha/vụ. Chi phí đầu tư sản xuất lúa thường chỉ 1,3 triệu đồng/ha, trong khi sản xuất giống chất lượng cao chi phí lên đến 1,5 triệu đồng/ha (do giá lúa giống cao hơn). Khi bán, giá lúa chất lượng cao vượt hơn giá lúa thường, tính ra nông dân thu lãi thêm trên 23 triệu đồng/ha/vụ, hơn ruộng sản xuất lúa thường 5 triệu đồng/ha.
Không chỉ ở huyện Phú Hòa mà nhiều địa phương khác, nông dân cũng “thắng” trong vụ hè thu năm nay. Tuy nhiên, một số địa phương đang gặp khó khăn về kinh phí nên chưa có chính sách hỗ trợ giống, nông dân còn sử dụng lúa thịt làm giống, tỉ lệ này chiếm đến 95% diện tích gieo sạ. Giống lúa thuần tại địa phương là giống ML 68 hiện đã thoái hóa, tỉ lệ lẫn tạp chiếm 85%, vì thế chất lượng và hiệu quả kinh tế thấp. Ông Nguyễn Siêng, Phó Phòng NN-PTNT huyện Phú Hòa, phân tích: “Để từng bước thay đổi tập quán canh tác và tăng thu nhập cho nông dân, địa phương sẽ có chính sách khuyến khích bà con áp dụng các mô hình sản xuất lúa lai và giống chất lượng cao. Hiệu quả thấy rõ nhất khi áp dụng mô hình giống lúa chất lượng cao là ruộng lúa ít sâu bệnh, lượng phân bón giảm hơn so với các giống lúa khác. Mặt khác, sản xuất giống lúa chất lượng cao có khả năng kháng sâu bệnh nên đảm bảo được tính bền vững trong sản xuất nông nghiệp, bảo vệ môi trường sinh thái do không phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nhiều”.
MẠNH HOÀI NAM
