Để bán điện trực tiếp theo yêu cầu của khách hàng, Công ty điện lực 3 (Tổng Công ty Điện lực Việt Nam) đã cho phép Điện lực Phú Yên triển khai công trình cấp điện cho cơ sở sản xuất nước đá Hồng Cát thuộc huyện Tuy An. Thế nhưng, đến nay công trình này vẫn chưa thể thực hiện được vì UBND xã An Ninh Đông không đồng ý thỏa thuận phương án tuyến. Vụ “giằng co” giữa hai bên tiếp tục kéo dài và chưa có hồi kết trong khi đó doanh nghiệp Hồng Cát và nhiều cơ sở sản xuất nước đá ở An Ninh Đông vẫn chịu cảnh thiếu điện.
DOANH NGHIỆP CHỜ MIỆT MÀI
Theo bà Vương Thị Hồng, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Hồng Cát, thì trước nay đơn vị này vẫn mua điện từ UBND xã và nay là HTX nông nghiệp Đông An Ninh. Những năm gần đây, do yêu cầu mở rộng sản xuất, doanh nghiệp Hồng Cát đã đầu tư xây dựng thêm 3 nhà máy đá cây. Thấy Hồng Cát làm ăn được, ông Nguyễn Thanh Quân nhà ở gần đó và một số hộ trong thôn cũng bỏ tiền làm nhà máy đá dẫn đến công suất sử dụng điện ở khu vực này tăng vọt. Tháng 4-2006, doanh nghiệp Hồng Cát cùng một số hộ sản xuất khác làm đơn xin mua điện trực tiếp và được Điện lực Phú Yên chấp thuận ký hợp đồng mua bán điện.Trong lúc đó, Điện lực Phú Yên đã được Giám đốc Công ty Điện lực 3 giao quản lý dự án cấp điện cho cơ sở sản xuất nước đá Hồng Cát. Công trình này có tổng vốn đầu tư trên 475,3 triệu đồng với các hạng mục xây dựng mới một trạm biến áp có công suất 250 KVA và 688 mét đường dây 22 KV. Địa điểm được chọn để xây dựng là dốc Đá Đen thuộc thôn Phú Hội, xã An Ninh Đông, gần cơ sở sản xuất nước đá cây của doanh nghiệp Hồng Cát và một số hộ kinh doanh khác.
DÂN KHÔNG ĐỒNG TÌNH?
Tuy nhiên bản vẽ thỏa thuận tuyến công trình đã không được UBND xã An Ninh Đông chấp nhận với lý do “khu dân cư dự kiến đường dây trung áp kéo qua nhân dân sinh sống rất đông, nhiều nhà cao tầng trong khi đường hẹp không an toàn khi có sự cố điện xảy ra đồng thời nhân dân không thống nhất cho kéo đường dây trung áp”. Ngoài ra UBND xã An Ninh Đông còn nêu lý do một số trụ dự kiến thay thế mới nằm trong hành lang đất thổ cư, nhân dân không cho thay trụ hạ thế.
Tại buổi làm việc với Báo Phú Yên, lãnh đạo xã An Ninh Đông cho biết lưới điện phân phối của xã được xây dựng từ năm 1997 trên cơ sở nhà nước và nhân dân đóng góp. Cuối năm 2004, UBND xã bàn giao cho HTX nông nghiệp Đông An Ninh quản lý theo mô hình mới do nhà nước qui định. Hiện nay các khách hàng của thôn Phú Hội trong đó có doanh nghiệp Hồng Cát và một số cơ sở sản xuất nước đá cây khác đang sử dụng điện lấy từ trạm biến áp T229 có công suất 350 KVA và T241 có công suất 160 KVA. Gần đây do nhu cầu phát triển kinh tế của địa phương, nhiều cơ sở sản xuất nước đá cây phục vụ đánh bắt hải sản đã ra đời trong đó thôn Phú Hội có 4 nhà máy với qui mô khá lớn. Trước nhu cầu phụ tải tăng đột biến, HTX nông nghiệp Đông An Ninh đã có nhiều tờ trình xin nâng công suất cả 3 trạm biến áp đặt tại thôn Phú Hội nhưng vẫn chưa được Điện lực Phú Yên chấp thuận trong khi đó ngành điện lại đầu tư thêm một trạm biến áp tại dốc Đá Đen. Việc làm này có thể gây ra xáo trộn tình hình kinh doanh điện năng đã ổn định từ trước đến nay của HTX nông nghiệp Đông An Ninh, một đơn vị có đủ tư cách pháp nhân trong lĩnh vực này. Song điều quan trọng nhất, theo lãnh đạo xã An Ninh Đông là nhân dân không đồng tình với phương án tuyến của công trình cấp điện cho cơ sở sản xuất nước đá cây Hồng Cát. Vì vậy, xã đề nghị Điện lực Phú Yên sớm nâng cấp hai trạm biến áp 241 và 229 ở thôn Phú Hội để tránh tình trạng quá tải, HTX nông nghiệp Đông An Ninh sẽ đầu tư thay thế đường dây dẫn điện nhằm cấp điện an toàn cho khách hàng.
NGÀNH ĐIỆN XÂY TRẠM BIẾN ÁP RIÊNG LÀ TỐI ƯU
Lý giải về những thắc mắc của xã An Ninh Đông, thạc sĩ Trần Văn Khoa, Giám đốc Điện lực Phú Yên cho biết:Việc Công ty Điện lực 3 đầu tư công trình cấp điện cho cơ sở sản xuất nước đá cây Hồng Cát là hoàn toàn hợp lý vì theo Luật Điện lực, ngành điện có thể bán điện trực tiếp cho khách hàng khi có yêu cầu. Đứng trên góc độ chuyên môn, việc đầu tư xây dựng thêm trạm biến áp tại dốc Đá Đen thôn Phú Hội không chỉ góp phần bảo đảm điện áp cho các cơ sở sản xuất mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng. Nếu được mua điện trực tiếp của Điện lực Phú Yên, doanh nghiệp Hồng Cát và một số hộ sản xuất nước đá cây chỉ phải mất 980 đồng/Kwh thay vì phải mua với giá 1020 đồng/Kwh của HTX Đông An Ninh như hiện nay. Đồng thời những khách hàng này còn sử dụng được công tơ 3 giá có thể tiết kiệm và bố trí điện phục vụ sản xuất hợp lý. Về việc nâng công suất hai trạm biến áp phụ tải T229 và T241 ông Khoa nói rằng hiện chưa thể thực hiện được vì phải chờ đưa kế hoạch năm 2007; nhưng nếu công suất hai trạm biến áp nói trên có được nâng lên thì với chiều dài đường dây 650 mét đến 700 mét từ hai trạm biến áp đến các cơ sở sản xuất thì vẫn không đáp ứng các thông số kỹ thuật. Ông Khoa nói rằng xây dựng trạm biến áp riêng tại khu vực dốc Đá Đen nhằm bảo đảm việc cấp điện cho các khách hàng tại khu vực này là phương án tối ưu. Về phương án tuyến của công trình, thạc sĩ Trần Văn Khoa giải thích khi khảo sát và lập dự án, đơn vị tư vấn thiết kế đã tính toán kỹ các giải pháp an toàn. Công trình này sử dụng loại trụ cao từ 10,5 mét đến 12 mét, dây nhôm bọc nằm trên các xà lệch nên hành lang tuyến bảo đảm. Hướng tuyến công trình đi theo hiện trạng của con đường phù hợp với qui hoạch và đẹp hơn; đồng thời khi công trình hoàn thành lưới điện hạ thế của xã sẽ được củng cố vững chắc hơn. Ông Khoa còn cho biết thêm nếu công trình cấp điện cho cơ sở sản xuất nước đá cây của doanh nghiệp Hồng Cát không được triển khai trong năm nay thì nguồn vốn đầu tư sẽ bị thu hồi và tỉnh sẽ mất đi công trình điện phục vụ khách hàng.
*
* *
Từ sự việc nêu trên, có thể thấy rằng vụ “giằng co” giữa ngành Điện và xã An Ninh Đông nếu không được giải quyết kịp thời sẽ gây nhiều thiệt hại cho khách hàng. Hiện sản xuất của doanh nghiệp tư nhân Hồng Cát đang gặp nhiều khó khăn do điện áp không ổn định, các mô tơ bị “ép” hoạt động mà không dùng khởi động từ theo đúng nguyên lý kỹ thuật nên liên tục bị cháy. Với tình hình điện áp như vậy, ý định đầu tư xây dựng kho bảo quản lạnh để thu mua hải sản xuất khẩu của doanh nghiệp này cũng chưa thực hiện được…
HOÀI TRUNG