5 năm qua (2006 - 2010) là thời kỳ sản xuất công nghiệp Phú Yên có sự phát triển mạnh mẽ mà dấu ấn là giá trị sản xuất của ngành công nghiệp - xây dựng trong GDP đã vượt qua ngành nông - lâm - thủy sản. Ðó là kết quả của quá trình tăng nhanh năng lực sản xuất của toàn ngành thông qua việc đầu tư chiều sâu, đổi mới công nghệ, mở rộng quy mô sản xuất của các doanh nghiệp.

Hạt điều là một trong những sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Phú Yên - Ảnh: N.TRƯỞNG

 

NĂNG LỰC CHẾ BIẾN TĂNG MẠNH

Trên cơ sở khai thác tiềm năng lợi thế của một tỉnh nông nghiệp có vùng nguyên liệu dồi dào, công nghiệp chế biến của tỉnh đã có sự phát triển mạnh mẽ. Hai nhà máy đường của Công ty TNHH Công nghiệp KCP đã nâng công suất lên 6.150 tấn/năm, đưa tổng công suất chế biến mía đường của tỉnh lên 7.400 tấn/năm; năng lực của các nhà máy chế biến tinh bột sắn đạt 800 tấn nguyên liệu/ngày, đã bảo đảm chế biến hơn 90% sản lượng nguyên liệu mía, sắn của tỉnh. Bên cạnh đó, các nhà máy sản xuất cồn từ mật rỉ với công suất 11 triệu lít/năm đạt tiêu chuẩn cồn thực phẩm được thị trường chấp nhận nên hoạt động có hiệu quả. Ngoài ra, chế biến hải sản xuất khẩu cũng là lợi thế của tỉnh đã thu hút được nhiều dự án đầu tư xây dựng các nhà máy chế biến hải sản đông lạnh xuất khẩu có tổng công suất 7.000 tấn sản phẩm/năm. Chế biến sản phẩm từ gỗ phát triển nhanh với tổng công suất đạt 9.000 m³/năm; hàng mây tre lá xuất khẩu có khả năng sản xuất 3 triệu sản phẩm/năm. Trong khi đó, năng lực chế biến nhân hạt điều tiếp tục tăng lên với nhiều cơ sở mới ra đời ở các vùng nông thôn, tạo việc làm cho gần 12.000 lao động. Năm 2010, toàn tỉnh đã sản xuất 17.000 tấn sản phẩm nhân hạt điều xuất khẩu đạt kim ngạch 85,1 triệu USD.

Về lĩnh vực sản xuất bia và nước giải khát, các nhà máy bia đã nâng công suất lên 90 triệu lít/năm; nước uống tinh khiết phát triển mạnh với năng lực sản xuất trên 45 triệu lít/năm, gấp ba lần mục tiêu đề ra. Công nghiêp may, giày dép cũng phát triển mạnh theo hướng hiện đại và mở rộng quy mô sản xuất, nâng năng lực sản xuất lên 11 triệu sản phẩm quy chuẩn/năm, vượt 3 triệu sản phẩm/năm so với mục tiêu đề ra. Cùng với nhà máy sản xuất thuốc viên 500 triệu viên/năm, việc đưa nhà máy thuốc tiêm có công suất 25 triệu sản phẩm/năm vào hoạt động đã ghi tên Phú Yên vào bản đồ của ngành công nghiệp dược nước ta. Sản phẩm dược của Phú Yên ngày càng phong phú tạo được uy tín trên thị trường, góp phần đáp ứng nhu cầu thuốc chữa bệnh của người dân.

Cùng với sự phát triển nhanh của công nghiệp chế biến, các lĩnh vực công nghiệp khác của tỉnh cũng đã hình thành. Đối với công nghiệp cơ khí, đã có nhà máy lắp ráp ô tô JRD - Việt Nam công suất 15.000 xe/năm; tuy nhiên chưa phát huy được năng lực sản xuất vì chất lượng, mẫu mã sản phẩm chưa đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng nên năm vừa qua chỉ sản xuất được 500 xe. Còn nhà máy đóng tàu Phú Yên có khả năng đóng tàu vận tải có tải trọng 4.300 tấn, song do ảnh hưởng của lạm phát và suy thoái kinh tế nên sản xuất bị đình trệ. Tuy vậy lực lượng sản xuất cơ khí trên địa bàn tỉnh không ngừng phát triển từng bước đáp ứng được yêu cầu cung cấp một số loại phụ tùng, thiết bị phục vụ thu hoạch, vận chuyển, chế biến nông sản.

Công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản, sản xuất vật liệu xây dựng gần đây cũng có sự phát triển, song còn chiếm tỉ trọng nhỏ trong cơ cấu nội bộ ngành. Lĩnh vực sản xuất và phân phối điện, nước phát triển ổn định hơn, trong đó nổi bật là việc nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ (220MW)và Krông H’năng (64MW) hòa lưới điện quốc gia, nâng tổng công suất phát điện của các nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh lên 350MW. Sản lượng điện sản xuất năm 2010 đạt 959 triệu kWh.

TẠO ÐÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Trong 5 năm qua, GDP công nghiệp của Phú Yên tăng bình quân 17,79%, đưa tỉ trọng công nghiệp trong cơ cấu GDP của tỉnh từ 22,88% (năm 2006) lên 26,15% (năm 2010). Qua đó, toàn ngành đã giải quyết việc làm cho gần 24.790 lao động; đồng thời tạo ra sản phẩm xuất khẩu có kim ngạch tăng bình quân 19,88%/năm. Năm 2010, giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh đạt 4.800,5 tỉ đồng (tính theo giá cố định năm 1994), trong đó sản phẩm xuất khẩu đạt kim ngạch 120 triệu USD.

Giám đốc Sở Công Thương Phú Yên Đào Tấn Cam đánh giá: Qua 5 năm thực hiện Chương trình hành động số 06 của Tỉnh ủy về phát triển công nghiệp - TTCN giai đoạn 2006-2010, cho thấy, với đà tăng trưởng cao của ngành công nghiệp đã góp phần quan trọng trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng nhanh tỉ trọng công nghiệp. Đây là tiền đề quan trọng để giai đoạn 2011- 2015 giá trị GDP Công nghiệp - Xây dựng tiếp tục duy trì đà tăng trưởng 16- 17%/năm để đến năm 2015 tỉ trọng GDP Công nghiệp - Xây dựng chiếm 40- 41,5% trong cơ cấu GDP của tỉnh như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV đề ra.

Ông Đào Tấn Cam cũng cho biết thêm, trong định hướng phát triển công nghiệp 5 năm tới, công nghiệp chế biến vẫn là ngành có nhiều tiềm năng và chiếm tỉ trọng lớn trong nội bộ ngành công nghiệp. Vì vậy, cần hình thành và phát triển một số ngành công nghiệp chủ lực, nhất là lĩnh vực chế biến nông - lâm - thủy sản gắn với phát triển nguồn nguyên liệu; cùng theo đó là các lĩnh vực lọc hóa dầu, hóa dược, phân bón… Bên cạnh đó, chú trọng củng cố phát triển ngành cơ khí sửa chữa, chế tạo máy móc, thiết bị, phụ tùng thay thế phục vụ cho các ngành kinh tế khác; đồng thời phát triển các ngành nghề, làng nghề tiểu thủ công nghiệp ở khu vực nông thôn gắn với phát triển xây dựng nông thôn mới.

Thực tiễn phát triển công nghiệp của Phú Yên trong thời gian qua cho thấy, để công nghiệp phát triển bền vững cần phải xây dựng và thực hiện tốt quy hoạch ngành, quy hoạch sản phẩm dựa trên lợi thế cạnh tranh. Từ đó tăng cường công tác quảng bá, thu hút đầu tư, thực hiện các chính sách ưu đãi, giải quyết kịp thời các vướng mắc của nhà đầu tư trong quá trình triển khai dự án. Mặt khác, các cơ quan Nhà nước phải có sự hỗ trợ thiết thực cho doanh nghiệp trong việc đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý, đào tạo nghề cho người lao động, cung cấp thông tin thị trường, giúp tiêu thụ sản phẩm theo tinh thần cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”…

NGUYÊN TRƯỜNG