Để hạn chế rủi ro cho doanh nghiệp (DN) khi tham gia Thương mại điện tử và thanh toán trực tuyến (TMĐT-TTTT), Chính phủ đã thực hiện chương trình ứng dụng chữ ký số. Tuy nhiên, các DN trên địa bàn Phú Yên vẫn chưa thể tiếp cận với loại hình dịch vụ này. Báo Phú Yên có cuộc trao đổi với ông Lê Văn Lợi, Viện trưởng Viện Tin học doanh nghiệp (ITB) thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam xung quanh vấn đề này.
Co.op Mart Tuy Hòa ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kinh doanh - Ảnh: M.NGUYỆT
* Khi DN tham gia TMĐT-TTTT cũng như tiếp cận chữ ký số sẽ có những lợi ích gì, thưa ông?
- TTTT là cách thức hỗ trợ cho TMĐT được áp dụng rộng rãi trong giao dịch thương mại giữa các DN với nhau. TMĐT có nhiều lợi ích như mở rộng thị trường, giảm chi phí và tiết kiệm thời gian. Khi DN tham gia TMĐT thì hàng hóa, sản phẩm của DN sẽ được lưu thông rộng khắp, sang các thị trường trọng điểm như ASEAN, Mỹ, Nhật, Nga… và các thị trường tiềm năng như Úc, Ấn Độ, Ai Cập…
Nếu các tổ chức, DN ở Phú Yên sử dụng TMĐT trong khai thác du lịch, du khách ở nước ngoài chỉ cần lướt qua các website trực tuyến sẽ biết ở Phú Yên có những di tích, thắng cảnh nào nổi tiếng. Ngoài ra, họ cũng sẽ tiếp cận được bản đồ chỉ dẫn, tìm ra nơi ăn chốn ở đảm bảo chất lượng, an toàn. Từ đó, du khách sẽ dễ dàng đăng ký tham gia các tour du lịch đến Phú Yên. Món cá ngừ đại dương của Phú Yên đã có mặt tại nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc… Tuy nhiên, một khi các DN xuất khẩu đưa món ăn này lên sàn TMĐT, chắc chắn mức độ nổi tiếng và giá trị của nó sẽ tăng lên nhiều. Ngoài ra, DN cũng có thể ứng dụng TMĐT để thanh toán cước phí điện thoại di động, thanh toán tiền điện, tiền nước trực tuyến… chỉ bằng một cú “click” chuột.
Hiện nhiều DN ở Phú Yên vẫn còn khá xa lạ với khái niệm chữ ký số trong TMĐT-TTTT. Trong khi đó, chữ ký số luôn được xem là chìa khóa cho DN trong thời kỳ hội nhập. Với việc đảm bảo tính năng xác thực, toàn vẹn, chống từ chối và bảo đảm bí mật, chữ ký số là công cụ hữu hiệu cho các DN khai thác lợi thế của TMĐT và chính phủ điện tử nhằm tăng hiệu quả kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập kinh tế quốc tế. Ví dụ như khi DN nộp thuế, mặc dù nhiều nơi đã thực hiện khai báo thuế qua mạng nhưng DN vẫn phải đến cơ quan thuế để nộp giấy bởi trong giấy mới có chữ ký và con dấu hợp pháp của DN. Khi sử dụng chữ ký số, DN không phải nộp giấy đến cơ quan thuế vì pháp luật đã thừa nhận và đảm bảo sự thay thế của chữ ký số cho chữ ký và con dấu DN. Điều này góp phần hạn chế tình trạng tiêu cực gây ảnh hưởng đến DN.
* Ông đánh giá như thế nào về các DN ở Phú Yên trong việc tham gia ứng dụng chữ ký số và sàn giao dịch TMĐT?
- Ở Phú Yên chủ yếu là DN vừa và nhỏ nên có rất ít DN tham gia ứng dụng chữ ký số và sàn giao dịch TMĐT. Nếu có tham gia thì DN cũng khó có thể vận dụng hết các tính năng và hiệu quả của các dịch vụ trợ giúp như: khai báo thuế qua mạng, hải quan điện tử, cấp bản quyền công nghiệp, cấp giấy phép hóa chất, mua sắm công… nhằm tạo lợi ích tối đa cho DN. Số lượng DN có website riêng để quảng bá sản phẩm, quảng bá hình ảnh DN còn khá khiêm tốn (chỉ chiếm 50/1.430 DN). Đây là rào cản lớn nhất mà mỗi DN phải vượt qua.
Hiện các DN ở Phú Yên kết nối internet khá dễ dàng. Tuy nhiên, để ứng dụng chữ ký số và tham gia sàn giao dịch TMĐT, đòi hỏi mỗi DN phải tự hoạch định các chính sách, sách lược lâu dài, thay đổi thói quen “một mình một cõi” như lâu nay, nhanh chóng tham gia ứng dụng chữ ký số và sàn giao dịch TMĐT nhằm tạo điều kiện cho DN phát triển bền vững, an toàn trong thời kỳ hội nhập. Với sự nỗ lực của các cơ quan, các cấp chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền, đào tạo nhân lực, tạo ra các công cụ hỗ trợ trực tuyến, tôi hy vọng sẽ ngày càng có nhiều DN tham gia ứng dụng chữ ký số và sàn giao dịch TMĐT.
* Viện Tin học doanh nghiệp có biện pháp gì để giúp DN đẩy mạnh việc ứng dụng chữ ký số và tham gia sàn giao dịch TMĐT, thưa ông?
- Trong thời gian tới, ITB dự kiến sẽ xây dựng một sàn giao dịch TMĐT ở Phú Yên. Khi lên sàn giao dịch TMĐT, DN có một gian hàng quảng bá sản phẩm trực tuyến cho DN mình. Khi đó, nhờ đội ngũ chuyên gia tư vấn và hỗ trợ, DN nhanh chóng làm quen và thao tác thành thạo các công cụ tại sàn giao dịch. Ví dụ như DN muốn chụp ảnh sản phẩm để quảng bá, DN sẽ được tư vấn, hỗ trợ ngay từ khâu chụp ảnh, góc độ trình bày nhằm thu hút sự chú ý của khách hàng. Ngoài ra, DN cũng được tư vấn viết lời giới thiệu sản phẩm sao cho ấn tượng cũng như được hướng dẫn sử dụng những công cụ tiện ích như: dịch tự động từ Tiếng Việt sang Tiếng Anh, Pháp, Nhật, Hàn Quốc… và ngược lại nhằm giúp khách hàng có thể đọc và biết được ở Phú Yên có những DN nào, có sản phẩm gì đặc trưng, đặc sản gì hấp dẫn… Đây là điều hết sức quan trọng mà mỗi DN phải lưu ý.
Hiện nay, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đang tích cực phối hợp với các cơ quan hữu quan ở Phú Yên để đưa sàn giao dịch TMĐT đến với các DN một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, Viện cũng sẽ tác động lên các DN nhằm giúp DN thay đổi nhận thức, xác định rõ hơn vị trí và tầm quan trọng của việc ứng dụng chữ ký số trong TMĐT, chú trọng đào tạo nguồn nhân lực để tiếp nhận việc chuyển giao công nghệ.
XUÂN HUY (thực hiện)
