Từ nguồn tín dụng ưu đãi phục vụ chương trình đánh bắt xa bờ của Chính phủ, từ năm 1997 đến 1999, Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Phú Yên (trước đây là Chi nhánh Quỹ hỗ trợ phát triển Phú Yên) đã giải ngân 27 dự án thành lập HTX nghề cá, với tổng số vốn gần 20 tỉ đồng.
Qua đó đã giải quyết việc làm gần 400 lao động là ngư dân các huyện Đông Hòa, Tuy An và TP Tuy Hòa, đồng thời góp phần chuyển dịch cơ cấu thuyền nghề từ khai thác gần bờ sang đánh bắt xa bờ. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian hoạt động, các HTX đã bộc lộ yếu kém, làm ăn không hiệu quả nên ngân hàng hầu như không thể thu hồi vốn. Đến năm 2005, chỉ thu nợ gần 2,4 tỉ đồng, bằng 8,3% so tổng số vốn cho vay. Nguyên nhân là do quá trình thành lập HTX diễn ra khá nhanh, với mục đích nhằm khai thác bằng được nguồn vốn tín dụng ưu đãi. Ban chủ nhiệm, Ban kiểm soát các HTX nghề cá được thành lập cho có lệ và hầu như chưa ai được đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ. Từ sai lầm đó dẫn đến các HTX hoạt động không đồng bộ từ khâu nhân sự đến lựa chọn nghề, máy móc lẫn phương án sản xuất. Nhiều xã viên HTX khi thấy làm ăn không hiệu quả đã tùy tiện ra khỏi HTX mà không tuân theo điều lệ. Thực chất các HTX hầu như đã tan rã và không hoạt động từ cách đây 5 năm... Để giải quyết tình hình nợ trên, từ năm 2005, tỉnh Phú Yên thành lập Hội đồng xử lý nợ vay và tiến hành thu hồi hai đợt với 19 chiếc tàu, tổng số vốn đã cho vay ban đầu hơn 14 tỉ đồng. Tuy nhiên, qua bán đấu giá số tàu nói trên ngân hàng cũng chỉ thu được gần 3 tỉ đồng… Hiện nay, ngoài hai tàu bị chìm và mất tích còn 6 chiếc tàu, ngân hàng vẫn chưa thu hồi được với tổng số vốn vay ban đầu gần 4,3 tỉ đồng. Được biết, cuối năm 2009, Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Phú Yên đã có tờ trình Ngân hàng Phát triển Việt Nam đề nghị xóa nợ gốc và lãi 19 chiếc tàu đã thu hồi bán đấu giá với tổng số nợ là 22,240 tỉ đồng, trong đó nợ gốc là 13,314 tỉ đồng và nợ lãi là 8,926 tỉ đồng, nhưng đến nay vẫn chưa có kết luận chính thức từ phía Ngân hàng Phát triển Việt Nam. Do chưa có kết luận về xử lý tài chính, các HTX nghề cá mặc dù đã tan rã từ lâu nhưng buộc vẫn phải tồn tại trên giấy tờ.
(TTXVN)
