Ngân hàng Nhà nước cho biết, trong khi dư nợ cho vay ngoại tệ tăng mạnh thì huy động vốn lại tăng không đáng kể. Dù chịu nhiều rủi ro về tỉ giá, nhưng doanh nghiệp vẫn chọn vay ngoại tệ và nếu xu hướng này tiếp tục kéo dài, rất có thể dẫn đến những bất cập trong hoạt động. Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước vừa đưa ra sáu giải pháp nhằm “quản” ngoại tệ chặc chẽ hơn.

Khách hàng làm thủ tục vay vốn tại Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư – Phát triển Phú Yên  – Ảnh: N.Q

 

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, 6 tháng đầu năm, tăng trưởng tín dụng bằng ngoại tệ cả nước trên 20%, trong khi đó, con số này đối với cho vay VND chỉ khoảng 4%. Riêng tại Phú Yên dự nợ cho vay ngoại tệ đang ở mức 450 tỉ đồng, chiếm dưới 10% tổng dư nợ trên địa bàn, tăng 410% so với năm 2009, trong khi tăng trưởng tín dụng của cả hệ thống ngân hàng trên địa bàn Phú Yên chỉ xấp xỉ 10%. Nguyên nhân chính của sự khác biệt này có từ chênh lệch lãi suất giữa vay bằng ngoại tệ với vay bằng VND. Còn nhớ trong năm 2009, với chính sách hỗ trợ lãi suất vốn vay VND, thì lãi suất thực mà các tổ chức, cá nhân phải trả cho ngân hàng chỉ ở khoảng 6 đến 7%/năm, không chênh lệch lớn so với lãi suất cho vay giữa hai loại đồng tiền này, trong khi vay ngoại tệ chịu rủi ro về biến động tỉ giá. Khi chính sách hỗ trợ lãi suất 4% hết thời hạn, doanh nghiệp phải chấp nhận mức lãi suất cao 13 đến 16%/năm. Lãi suất cao là một trong những nguyên nhân làm tăng trưởng tín dụng bằng VND thấp trong 6 tháng đầu năm, trong khi đó lãi suất cho vay bằng ngoại tệ (chủ yếu USD) chỉ dao động ở mức 6% đến 8% đã được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Ông Lê Văn Thịnh, Giám đốc Công ty TNHH Thịnh Phát (TP Tuy Hòa) cho biết: “Mặc dù, khi doanh nghiệp chọn vay ngoại tệ phải chịu rủi ro về tỉ giá nhưng với mức chênh lệch lớn về lãi suất, doanh nghiệp vẫn chấp nhận. Bên cạnh đó, hiện tỉ giá khá ổn định cũng góp phần giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định chọn vay ngoại tệ”. 

Trong khi tín dụng bằng ngoại tệ tăng mạnh thì tốc độ tăng huy động ngoại tệ trên địa bàn tỉnh chỉ tăng 24% so với năm 2009. Tính trên bình diện cả nước huy động vốn ngoại tệ từ đầu năm đến nay chỉ tăng 1%. Vì vậy, không để xảy ra rủi ro kỳ hạn và thanh khoản trong hoạt động ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước vừa yêu cầu các ngân hàng thương mại phải thực hiện các biện pháp trong việc cho vay và huy động vốn bằng ngoại tệ. Ông Nguyễn Ngọc Khố, Giám đốc chi nhánh Ngân hàng Nhà nước tại Phú Yên cho biết, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã đưa ra sáu yêu cầu đối với các tổ chức tín dụng nhằm kiểm soát quy mô và tốc độ tăng dư nợ cho vay ngoại tệ. Theo đó, các tổ chức tín dụng phải đảm bảo thường xuyên số dư nợ cho vay (bao gồm cả khoản đầu tư dưới các hình thức và tiền gửi) bằng ngoại tệ thấp hơn số dư vốn huy động bằng ngoại tệ từ các tổ chức kinh tế và dân cư, đảm bảo khả năng an toàn thanh toán. Các tổ chức tín dụng phải kiểm soát chặt chẽ, hạn chế mức tín dụng, thời hạn cho vay, tương ứng với thời hạn huy động vốn bằng ngoại tệ, không để xảy ra rủi ro kỳ hạn và thanh khoản. Khi cho vay vốn bằng ngoại tệ hoặc cho vay bằng VND để mua ngoại tệ thanh toán tiền nhập khẩu, các tổ chức tín dụng phải đảm bảo khả năng thu hồi nợ bằng ngoại tệ. Ngân hàng Nhà nước cũng đã chỉ đạo hạn chế cấp ngoại tệ để nhập khẩu một số mặt hàng trọng yếu mà trong nước đã sản xuất được.

NGUYỄN QUANG