Đang vào thời kỳ cao điểm thu hoạch nhưng không khí ảm đạm bao trùm lên nhiều vườn cà phê xã Ea Bar (huyện Sông Hinh). Con đường đất dẫn vào thôn Ea M’keng, những rẫy cà phê xanh tốt bời bời, thế nhưng trái rất thưa thớt. Vợ chồng ông Trần Ngọc Phú phải vạch từng chiếc lá để hái những quả chín. Ông Phú nói: “Năng suất cà phê năm nay thấp quá. 1,6 ha cà phê, thời điểm này năm trước tôi thu gần 26 tấn quả tươi, còn năm nay gần kết thúc vụ thu hoạch chỉ được 7 tấn”.

 

Hái mót cà phê ở Ea Bar - Ảnh: N.CƯỜNG

 

Bão số 9 làm hư hỏng nặng 650 ha cà phê   Người trồng cà phê ở Sông Hinh càng điêu đứng hơn khi cơn bão số 9 vừa qua đã đánh dập tơi tả 550 ha cà phê, khiến trái rụng đầy vườn, khắp rẫy. Ngoài ra, cơn bão còn làm lay gốc, ngã đổ hơn 100 ha cà phê, phải mất một thời gian dài mới có thể phục hồi.

Còn gia đình ông Lê Minh Hoàng ở thôn Chư Blôi, trên diện tích 0,5 ha cà phê, ba người đang lúi húi bới từng cành cà phê để hái những quả chín. Ông Hoàng cho biết: “Nhà tôi không có đất để canh tác, thương tình một anh trong thôn đã nhận khoán vườn cà phê này của Công ty cà phê Ea Bá rồi nhượng lại cho tôi canh tác. Không có vốn phải đi vay ngân hàng 10 triệu để trả công chăm sóc. Ngoài ra, phải mua nợ 20 khối phân bò và 250 kg phân NPK bón cho vườn cây trị giá 9 triệu đồng. Vậy mà đến thời điểm này mới thu hoạch được 500 kg cà phê tươi, khi kết thúc vụ mùa không biết có đủ trả tiền nhận khoán và công thu hái không. Còn khoản nợ vay ngân hàng và mua chịu phân bón, thuốc trừ sâu không biết lấy gì trả, trong khi các chủ nợ đang hối thúc từng ngày”. Gia đình bà Trần Thị Huỳnh ở thôn EaM’keng còn bi đát hơn. Ngoài nhận khoán 0,5 ha từ Công ty cà phê Ea Bá, gia đình bà còn trồng thêm 0,8 ha cà phê và hiện chỉ mới thu được 500 kg quả tươi. Bà Huỳnh cho biết: “Năm ngoái với 0,5 ha nhận khoán, gia đình phải thuê 20 lao động hái từ sáng đến tối mới hết quả, còn năm nay chỉ có ba người hái mà chưa hết ngày đã xong”. Theo tính toán của bà Huỳnh, riêng tiền đầu tư cho 0,5 ha cà phê gần 4 triệu đồng, lượng cà phê trả cho Công ty cà phê Ea Bá cũng lên trên một tấn quả tươi, còn tiền thuê công hái cứ 1 kg quả tươi mất 1.000 đồng. Hiện giá cà phê thu mua ở mức 4.800 đồng/kg quả tươi, dù cao hơn năm ngoái gần 1.000 đồng nhưng vẫn bị lỗ vốn.

 

Ông Vũ Đức Phong- Phó Giám đốc Công ty cà phê Ea Bá- cho biết: “Toàn vùng có khoảng 1.000 ha cà phê chè, trong đó 500 ha của Công ty cà phê Ea Bá, còn lại là của người dân. Những năm trước, năng suất cà phê luôn đạt 12 - 15 tấn quả tươi/ha, nhưng năm nay chỉ đạt khoảng 4 - 5 tấn/ha. Đến thời điểm này Công ty cà phê Ea Bá mới thu mua được trên 388 tấn quả tươi, trong khi đó kế hoạch năm 2009 thu mua trên 4.000 tấn quả tươi. Còn kế hoạch trích khoán vườn cây năm nay 420 tấn quả, nhưng mới chỉ đạt 20 tấn”. Ông Phong cho biết thêm, nếu công ty thu hết số cà phê nhận khoán thì người nhận không có thu nhập để trang trải các khoản chi tiêu trong gia đình.

 

Theo ông Nguyễn Hoàng Dũng- cán bộ kỹ thuật của Công ty cà phê Ea Bá - năng suất cà phê năm nay thấp là do trước, trong thời kỳ cà phê ra hoa gặp mưa liên tục làm cho cây cà phê chỉ phát triển lá, ít ra hoa; khi ra hoa lại gặp mưa liên tục nên hoa bị rụng nhiều, không đậu trái.

 

NGỌC CƯỜNG