Sự chuyển mình của nền kinh tế đang diễn ra mọi nơi trên đất nước, thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng và mang tính đột biến ở hầu hết các đô thị. Tuy vậy, nhịp độ phát triển đô thị ở mỗi nơi khác nhau, tùy vào yếu tố chủ quan và khách quan ở từng vùng. Đô thị phát triển tất yếu dẫn đến sự chênh lệch cán cân cung cầu nhà ở. Giải pháp cho vấn đề này là nhà ở căn hộ mà ta quen gọi là chung cư.

Trong tương lai, TP Tuy Hòa cần có những chung cư như ở các đô thị lớn - Ảnh: TƯ LIỆU

Nhà chung cư là loại nhà được xây dựng với khối lượng lớn bao gồm nhiều kiểu căn hộ theo các kiểu gia đình khác nhau.

Hiện nhu cầu nhà ở của nhân dân TP Tuy Hòa rất lớn. Đến nay, một số dự án phát triển khu dân cư hoàn chỉnh cho đô thị Tuy Hòa đã được tỉnh cho phép triển khai. Trong các đồ án đó không thể thiếu các khu nhà chung cư. Việc chọn giải pháp nhà ở chung cư sẽ đáp ứng được nơi ở của nhiều thành phần xã hội: Nhà chung cư có giá trị trung bình dành cho những người có thu nhập thấp và vừa như người lao động, công nhân viên chức độc thân hoặc mới lập gia đình; chung cư cao cấp phục vụ cho những người có nhu cầu cao hơn. Có thể xây chung cư để tái định cư các khu giải tỏa, vừa đáp ứng nhu cầu nhà ở nhanh chóng, vừa giải phóng mặt bằng công trình.

Trong đô thị đang phát triển  như TP Tuy Hòa, Nhà nước nên đầu tư một số nhà chung cư để cấp, bán, cho thuê, tái định cư và kể cả các căn hộ công phục vụ cán bộ luân chuyển. Giải pháp Nhà nước đứng ra quản lý, nhân dân góp tiền quy đổi trong căn hộ được đăng ký trước để đầu tư hạ tầng, căn hộ khi quy hoạch được duyệt. Cũng có thể xây dựng hoàn chỉnh một khu đô thị mới đầy đủ các yếu tố kỹ thuật rồi bán và cho thuê nhà. Ưu tiên hình thành các khu đô thị mới này được sự đồng bộ từ điện, nước, rác thải, cây xanh… không bị đào bới như các khu đô thị cũ hiện tại.

Việc sống trong căn hộ chung cư dường như là điều mới mẻ đối với nhân dân TP Tuy Hòa. Tập quán sống lâu nay ai cũng muốn mình có một căn hộ và mảnh vườn, nếu không rộng thì cũng đủ ở độc lập trên những ngôi nhà lô phố. Như vậy làm thế nào cho người dân thấy được căn hộ trong chung cư tiện nghi và ở tốt là nhiệm vụ của nhà thiết kế. Các căn hộ đẹp, không gian hợp lý chắc chắn sẽ được mọi người quan tâm. Nếu các chung cư “ngày xưa” đã làm cho người dân ngán ngẩm với hệ thống điện, nước ọp ẹp, vệ sinh chung, thiếu ánh sáng thì các chung cư mới ngày nay như: Bắc Linh Đàm (Hà Nội), Bàu Cát (TP Hồ Chí Minh), Nguyễn Thiện Thuật (Nha Trang – Khánh Hòa) được thiết kế, nghiên cứu, xử lý các yếu tố kỹ thuật các căn hộ khép kín với đầy đủ các không gian chức năng. Những người dân ở trong các khu chung cư này nhiều thành phần, theo từng khu, có khu dành cho người nước ngoài, có khu dành cho người có thu nhập thấp, có khu cho người có thu nhập cao. Ở TP Tuy Hòa, việc xây dựng khu chung cư cao tầng là chưa hợp lý, có thể xây những chung cư có số tầng từ 3 đến 4 tầng với các căn hộ có nhiều giá, đáp ứng được nhu cầu ở nhiều thành phần xã hội để nhanh chóng thu hồi vốn.

Theo chúng tôi, nhà ở chung cư cần thiết kế gắn chặt với 3 nhu cầu hoạt động con người. Đó là các hoạt động của cá nhân: ngủ, làm việc (học tập, nghiên cứu, các hoạt động khác) và khu vệ sinh cá nhân; các hoạt động mang tính chất tập thể gia đình (sinh hoạt chung) nghỉ ngơi, nói chuyện (gặp gỡ gia đình nhân dịp lễ tết…) giáo dục, ăn uống; các hoạt động nội trợ: nấu ăn, phơi giặt, dọn vệ sinh.

Các bộ phận của căn hộ phục vụ yêu cầu về thể chất (chỗ ăn, chỗ ngủ) được gọi là phần tĩnh của căn hộ, các yêu cầu này thay đổi chậm và phụ thuộc trình độ khoa học kỹ thuật, kinh tế, xã hội. Các thành phần thỏa mãn yêu cầu tinh thần gọi là phần động, thay đổi theo thời gian ngày càng đa dạng, khi kinh tế phát triển cao, phần động sẽ được coi trọng.

Một căn hộ thông thường có thể bền vững 70-100 năm hay hơn nữa, nhưng chu kỳ thay đổi vì yêu cầu do xã hội phát triển, chỉ sau 10 - 15 năm, vì thế nên sử dụng các không gian di động, biến hóa, vách nhẹ có dịch hướng trước không gian; kín, hở, nửa kín nửa hở cần phải lưu ý.

Tỉ lệ ba chiều các chi tiết cần lưu ý: phòng hẹp, không kê đồ gỗ quá nhiều, tránh gờ nét nhiều, cửa làm lớn và bậu cửa thấp sẽ cảm giác rộng hơn. Sự phù hợp phân vị ngang, đứng. Bố trí đồ đạc phải đơn giản nhưng không gian biến hóa có thể thay đổi di chuyển đồ đạc tạo được không gian mới trong ngôi nhà cũ. Cây cối hoa cảnh cũng quan trọng, có tác dụng đối với việc nghỉ ngơi sau giờ làm việc. Ở các nước tiên tiến hiện nay, việc đưa cây xanh vào nhà là phổ biến. Làm mát ngôi nhà bằng cách sử dụng vật liệu và các giải pháp cấu trúc tường, mái che chắn nắng… Màu sắc của ngôi nhà cũng “mát”. Trong kiến trúc nhiệt đới màu thường là các màu nhạt, các màu đậm chỉ để nhấn mạnh các chi tiết kiến trúc vì khí hậu ở đây nóng bức. Giải pháp giếng trời, không gian chung như là thảm thực vật của chung cư làm cho tiện nghi khu ở cao lên.

Phương thức xây dựng nhà ở chung cư ở mỗi địa phương mỗi khác, đối với tỉnh Phú Yên, việc tìm ra một hướng để đầu tư xây dựng các khu chung cư, làm cho đô thị Tuy Hòa có bước đột phá về lĩnh vực nhà ở.

Kỹ sư - kiến trúc sư LÊ TRỌNG CƯỜNG