Chính phủ đã giao Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) thực hiện nghiệp vụ bảo lãnh cho doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn tại các ngân hàng thương mại để thực hiện các dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh. UBND tỉnh Phú Yên và Chi nhánh VDB tại Phú Yên vừa triển khai thực hiện nghiệp vụ bảo lãnh vay theo quyết định trên. Báo Phú Yên có cuộc phỏng vấn ông Lê Minh Thư, Giám đốc Chi nhánh VDB tại Phú Yên, xung quanh vấn đề này.
* Ông có thể cho biết cụ thể hơn về quyết định trên của Thủ tướng Chính phủ?
- Quyết định số 14/2009/QĐ/TTg của Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quy chế bảo lãnh cho doanh nghiệp vay vốn tại ngân hàng thương mại, giao VDB thực hiện nghiệp vụ bảo lãnh đối với doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn tại các ngân hàng thương mại để thực hiện dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh. Theo quyết định trên, đối tượng được VDB bảo lãnh vay vốn là những doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, kể cả các hợp tác xã- gọi chung là doanh nghiệp - có vốn điều lệ tối đa 20 tỉ đồng và sử dụng tối đa 500 lao động. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp không thuộc diện được VDB xem xét bảo lãnh tín dụng; đó là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tư vấn, kinh doanh bất động sản, kinh doanh chứng khoán, dịch vụ - trừ dịch vụ vận tải hàng hóa, giáo dục đào tạo, y tế - vay vốn để thanh toán nợ vay của các hợp đồng tín dụng khác. Đây là hình thức hỗ trợ quan trọng trong các gói giải pháp kích cầu của Chính phủ đối với doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn ngân hàng. Điều này cũng có nghĩa là giúp các ngân hàng thương mại đưa vốn ra nhiều hơn, an toàn hơn. Hiện nay, nguồn vốn ngân hàng đang có rất lớn song đến vẫn còn nhiều khó khăn để nguồn vốn này đến với các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa; bởi lẽ các doanh nghiệp muốn vay nhưng không có tài sản thế chấp, trong khi các ngân hàng ngại rủi ro. Quy chế bảo lãnh tín dụng mới này sẽ khắc phục được điều đó.
Ông Lê Minh Thư, Giám đốc VDB Phú Yên – Ảnh: Q.THUẦN
* Để được VDB bảo lãnh vay vốn, doanh nghiệp cần những điều kiện gì?
- Điều kiện để được VDB bảo lãnh vay vốn là có dự án đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả. Quy mô dự án đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh tối thiểu 100 triệu đồng; không có nợ quá hạn tại các tổ chức tín dụng, tổ chức kinh tế; không nợ đọng thuế. Trường hợp doanh nghiệp có nợ đọng thuế, nhưng dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh được VDB thẩm định có hiệu quả thì vẫn được bảo lãnh vay vốn. Ngoài ra, phải có vốn chủ sở hữu tham gia dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh tối thiểu bằng 10% tổng mức vốn thực hiện dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh, phải sử dụng 100% giá trị tài sản hình thành từ vốn vay, tối đa 90%; vốn chủ sở hữu, tối thiểu 10%, để thế chấp bảo đảm bảo lãnh tại VDB. Mức bảo lãnh vay vốn tối đa bằng 100% số nợ gốc, lãi phát sinh theo hợp đồng tín dụng ký với ngân hàng thương mại. Thời hạn bảo lãnh vốn phù hợp với thời hạn cho vay của ngân hàng thương mại, không vượt quá thời hạn thu hồi vốn, hoặc chu kỳ sản xuất kinh doanh. Phí bảo lãnh tối đa bằng 0,5%/năm/số tiền được bảo lãnh.
* Như vậy, khi vay vốn, doanh nghiệp sẽ không phải thế chấp tài sản?
- Đúng vậy, doanh nghiệp chỉ cần có dự án kinh doanh hiệu quả, bảo đảm các điều kiện nêu trên là được VDB xem xét bảo lãnh vay vốn, khi đó không cần tài sản thế chấp để vay ở ngân hàng thương mại. Vì theo quy trình, VDB là nơi thẩm tra tính khả thi của dự án, cấp chứng thư bảo lãnh. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần hiểu rõ nguyên tắc bảo lãnh vay vốn là doanh nghiệp không được chuyển nhượng tài sản, bảo đảm bảo lãnh hình thành từ vốn vay, vốn chủ sở hữu đầu tư dự án; không được sử dụng tài sản bảo đảm bảo lãnh trong các hoạt động tín dụng và bảo lãnh khác. Ngoài ra, VDB có quyền phát mãi tài sản thế chấp bảo đảm bảo lãnh để thu hồi số tiền đã trả nợ thay cho doanh nghiệp.
* Liệu có quá nhiều thủ tục không trong quy trình bảo lãnh?
- Thủ tục sẽ rất đơn giản vì VDB sẽ thẩm định, xem xét bảo lãnh tín dụng theo hướng nhanh nhất cho doanh nghiệp. Khi phát sinh nhu cầu vay vốn có bảo lãnh, doanh nghiệp cần gửi hồ sơ đề nghị bảo lãnh vay vốn đến VDB. Tối đa 20 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ, chúng tôi sẽ tiến hành thẩm định. Nếu đủ điều kiện, VDB sẽ có văn bản chấp thuận bảo lãnh cho doanh nghiệp vay vốn; nếu không đủ điều kiện, doanh nghiệp cũng sẽ được thông báo lý do cụ thể. Sau đó, ngân hàng thương mại sẽ xem xét, ký hợp đồng tín dụng với doanh nghiệp. Tiếp đó, VDB sẽ ký hợp đồng bảo lãnh vay vốn, hợp đồng bảo đảm bảo lãnh, phát hành chứng thư bảo lãnh để doanh nghiệp vay vốn tại ngân hàng.
* Quy chế bảo lãnh tín dụng sẽ triển khai như thế nào?
- Chúng tôi xác định nhiệm vụ bảo lãnh cho doanh nghiệp vay vốn của ngân hàng thương mại mà Chính phủ đã giao là một nhiệm vụ mới, mang tính lâu dài; do đó phải quyết tâm thực hiện, tổ chức triển khai một cách quyết liệt. Trước mắt, Chi nhánh VDB Phú Yên sẽ phối hợp với các sở, ban ngành liên quan báo cáo UBND tỉnh Phú Yên để tổ chức, phổ biến quy chế đến các doanh nghiệp trên địa bàn; đồng thời sẽ phối hợp chặt chẽ với các ngân hàng thương mại để việc bảo lãnh tín dụng thực hiện đúng quy chế. Về phía doanh nghiệp, nên thực hiện có hiệu quả các phương án sản xuất kinh doanh, làm hết nghĩa vụ, trách nhiệm của mình trong việc sử dụng vốn và các quy định của pháp luật. Ngoài ra, rất cần sự hỗ trợ của các cấp chính quyền, các sở, ban, ngành, hội doanh nghiệp để chương trình này nhanh chóng đi vào cuộc sống, bảo đảm đạt mục tiêu là tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn của các ngân hàng thương mại một cách nhanh chóng, hiệu quả, vượt qua khó khăn trong tình hình hiện nay.
* Xin cảm ơn ông!
QUANG THUẦN (thực hiện)