Nhiều dự án phát triển lâm nghiệp đã hoàn thành giai đoạn trồng rừng cơ bản, chuẩn bị đi vào giai đoạn phát triển, bảo vệ và thu hoạch. Một số dự án khác đang được triển khai với mục tiêu tạo nguồn lợi từ rừng cho dân để họ bảo vệ, phát triển rừng bền vững.
Ươm cây giống trồng rừng tại Trại lâm nghiệp Bình Kiến.- Ảnh: L.KHA
NHỮNG DỰ ÁN QUỐC TẾ HƯỚNG ĐẾN NGƯỜI DÂN
Dự án phát triển lâm nghiệp cải thiện đời sống vùng Tây Nguyên đang được xúc tiến thực hiện, trong số các tỉnh tham gia dự án có Phú Yên. Trưởng ban quản lý các dự án phát triển lâm nghiệp tỉnh Phú Yên Nguyễn Trọng Khương cho biết: Dự án này có tổng vốn 11,36 triệu đô la Mỹ từ nguồn vốn vay Ngân hàng phát triển châu Á (ADB), vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam, vốn đối ứng từ người hưởng lợi và một phần từ quỹ ủy thác lâm nghiệp. Đây là dự án phát triển lâm nghiệp quy mô lớn được thực hiện từ năm 2008 đến 2014. Mục tiêu của dự án này là cấp hỗ trợ lại cho các ban quản lý rừng và người dân trong 10 xã của 3 huyện miền núi Đồng Xuân, Sông Hinh, Sơn Hòa trồng rừng phòng hộ và sản xuất. Ban quản lý các dự án phát triển lâm nghiệp đang hoàn tất việc thành lập 6 tiểu dự án cấp xã để trình UBND tỉnh phê duyệt và đưa dự án đi vào hoạt động ngay từ quý 1/2009.
Từ mục tiêu và định hướng của dự án này, Phú Yên sẽ tập trung phát triển lâm nghiệp tại 3 huyện miền núi, tiến tới xóa dần khoảng cách giàu nghèo của người dân giữa các vùng bằng nghề rừng, thu hoạch sản phẩm từ rừng. Ông Khương cho biết, dự án sẽ được thực hiện với 1.400ha rừng phòng hộ và hơn 5.000 mô hình trồng rừng, phát triển nông lâm nghiệp kết hợp, cải tạo vườn tạp… Mặt khác, dự án này cũng hướng tới mục tiêu cộng đồng cùng hưởng lợi.
Bên cạnh đó, Phú Yên vừa được thực hiện dự án khôi phục và quản lý rừng bền vững do Chính phủ Đức viện trợ thông qua Ngân hàng tái thiết Đức - KFW (gọi tắt là dự án KFW6). Tổng vốn đầu tư cho dự án là 35,089 tỉ đồng, trong đó vốn viện trợ không hoàn lại của Đức 27,83 tỉ đồng, vốn đối ứng trong nước 7,259 tỉ đồng. Thời gian thực hiện dự án từ 2006 - 2010. Những hộ nông dân tham gia dự án này sẽ được KFW hỗ trợ toàn bộ cây giống; tùy vào chất lượng đất sẽ được hỗ trợ về lượng phân bón, được hỗ trợ 1,5 - 2,5 triệu đồng/ha cho việc trồng, chăm sóc rừng trong bốn năm. Toàn bộ kinh phí hỗ trợ được KFW chuyển thẳng đến từng hộ nông dân.
Năm 2008 là năm đầu tiên Phú Yên triển khai trồng rừng thuộc dự án này với 35ha tại huyện Sông Cầu, một trong 3 huyện tham gia dự án gồm Sông Cầu, Đồng Xuân và Tuy An. Mục tiêu của dự án là giúp dân khôi phục những diện tích rừng đã bị mất và phát triển chúng, tập trung tại những vùng rừng khó có khả năng khôi phục, đất xấu, bị bào mòn nhiều năm, những vùng đất rừng trước đây đang bị đe dọa về mặt sinh thái. Người dân có thể thụ hưởng các khoản thu từ rừng để cải thiện đời sống và bảo vệ rừng hiệu quả. Dự kiến diện tích mà dự án này thực hiện trên 6.000ha.
Điểm chung dễ nhận thấy của hai dự án trên là mục tiêu chính đều hướng đến cộng đồng dân cư. Người dân sống ở những vùng dự án thường rất khó khăn về kinh tế. Những dự án này có các hợp phần giúp cộng đồng phát triển khả năng làm kinh tế từ rừng, góp phần cải thiện đời sống của đồng bào vùng cao, vùng khó khăn.
ĐỂ LÂM NGHIỆP TRỞ THÀNH LĨNH VỰC KINH TẾ MẠNH
Năm 2003, nhận được khoản cho vay ưu đãi từ Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản, Chính phủ Việt
Chương trình trồng mới 5 triệu hecta rừng của Chính phủ Việt
Phú Yên tham gia dự án 661 với 16.000ha rừng trồng mới. Đến nay, khối lượng thực hiện khoảng 14.000ha. Trong 3 năm từ 2006 - 2008, mức độ hoàn thành kế hoạch hằng năm của dự án rất thấp. Nguyên nhân một phần là suất đầu tư thấp trong khi càng về giai đoạn cuối, diện tích trồng rừng nằm ở những vùng rất khó khăn. UBND tỉnh Phú Yên đã có quyết định nâng suất đầu tư cho dự án này lên 8 triệu đồng/ha, trong đó 6 triệu đồng là suất đầu tư của Chính phủ, 2 triệu đồng là vốn hỗ trợ của tỉnh. Tuy nhiên, khi chủ trương này chưa được thực hiện thì mới đây, Chính phủ đã có Quyết định số 164 nâng suất đầu tư từ 6 lên 10 triệu đồng/ha. 2.000ha còn lại của dự án sẽ được Phú Yên thực hiện trong 2 năm 2009 - 2010.
Giai đoạn đã thực hiện dự án 661 chỉ là giai đoạn 1; giai đoạn 2 của dự án là quy hoạch, quản lý, bảo vệ và phát triển rừng đang được xúc tiến. Các tổ chức cũng đang đề nghị thành lập các ban quản lý trồng rừng sản xuất và thực hiện việc hỗ trợ trồng rừng sản xuất đối với lâm phần được giao cho các ban quản lý rừng phòng hộ. Vì nếu giao việc trồng rừng sản xuất cho các ban quản lý rừng phòng hộ hoặc cán bộ ban quản lý như chủ trương mới đây sẽ rất khó khăn cho việc trồng rừng sản xuất, bởi ban quản lý là đơn vị sự nghiệp, cán bộ ban quản lý không đủ vốn để đầu tư làm kinh tế rừng.
Ông Khương cho biết thêm, một số chính sách hỗ trợ người trồng rừng cũng đang được xây dựng như hỗ trợ trồng rừng sau nương rẫy, diện tích rừng giao theo Quyết định 163, rừng sản xuất của người dân đã trồng… nhằm tạo cơ hội cho tất cả các thành phần kinh tế phát triển nghề rừng, đưa lâm nghiệp trở thành lĩnh vực kinh tế mạnh trong thời gian tới.
LY KHA
