Đến nay, chỉ có 30 người ở Phú Yên vay vốn đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài dù chương trình tín dụng ưu đãi này đã triển khai gần 6 năm nay. Nhiều địa phương vẫn còn “trắng” chương trình tín dụng này, trong khi nguồn vốn phân bổ cho tỉnh hàng tỉ đồng mỗi năm.
Nằm trong diện đủ điều kiện vay vốn ưu đãi đi xuất khẩu lao động từ Ngân hàng Chính sách xã hội, gia đình ông Phan Tấn Lực, ở xã Hòa Xuân Tây (huyện Đông Hòa) đã mạnh dạn vay 20 triệu đồng cho con đi xuất khẩu lao động tại Đài Loan. Sau hai năm làm việc tại nước ngoài, số tiền thu được rất ít so với đi xuất khẩu lao động tại các thị trường lao động khác. Tuy nhiên, ông Lực vẫn cho rằng từ ngày có con đi làm việc ở nước ngoài, cuộc sống của gia đình ông đã dần thay đổi. Ông Lực kể: Lúc trước, cán bộ Ngân hàng Chính sách xã hội đến thôn động viên từng gia đình chính sách, hộ nghèo vay vốn đi xuất khẩu lao động để thoát nghèo. Lúc đó chẳng gia đình nào dám vay vốn vì sợ các công ty môi giới “đem con bỏ chợ”. Dẫu biết làm việc tại Đài Loan lương không cao nhưng thu nhập vẫn cao hơn so với làm ở nhà. Ông Lực cho biết: “Hai năm làm việc tại nước ngoài, con tôi cũng gửi về gần 30 triệu đồng, một phần trả bớt nợ ngân hàng, phần còn lại sửa chữa nhà, mua sắm một số đồ dùng sinh hoạt”.
Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng suôn sẻ khi đi xuất khẩu lao động như con của ông Lực. Trên thực tế, không ít trường hợp vay vốn ưu đãi đi xuất khẩu lao động đã bị đẩy vào thế ở lại chẳng được mà về nước thì không xong. Anh L.H.Đ ở xã Suối Trai (huyện Sơn Hòa) được Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay hơn chục triệu đồng, cùng với số tiền tích góp làm ăn có được, anh chọn cách “đổi đời” bằng việc đi xuất khẩu lao động tại Malaysia. Thế nhưng, sau một năm lao động cực nhọc tại đất khách, dù anh Đ đã tằn tiện nhưng cũng chẳng dành dụm được đồng nào gửi về nhà, bởi công việc không ổn định. Thấy bất ổn, anh Đ buộc phải về nước trước thời hạn và đành cắn răng ôm “cục nợ” của ngân hàng.
Có một thực tế là mặc dù cán bộ của ngân hàng đã phối hợp chặt chẽ với địa phương, vận động các gia đình thuộc diện ưu tiên vay vốn đi xuất khẩu lao động nhưng nhiều gia đình vẫn ngần ngại vay. Nguyên nhân là hầu hết người lao động thuộc diện hộ nghèo, gia đình chính sách, là lao động phổ thông chưa qua đào tạo nghề, chỉ có thể làm việc tại các thị trường lao động có thu nhập thấp như
Ông Nguyễn Hữu Kim, Phó Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tại Phú Yên, cho biết: “Dù Ngân hàng Chính sách xã hội đã áp dụng mức vay tối đa lên 30 triệu đồng cho một trường hợp đi xuất khẩu lao động nhưng nguồn vốn của chương trình này vẫn bị “ách” mà không cách nào giải ngân được. Dư nợ cho vay chương trình này trên địa bàn Phú Yên chỉ có 448 triệu đồng với 30 lao động vay, trong khi nguồn vốn dành riêng cho chương trình này được Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam phân bổ mỗi năm cho Phú Yên hàng tỉ đồng. Vốn đã phân bổ mà giải ngân không hết buộc phải chuyển sang chương trình cho vay khác”.
NGỌC QUANG