Ngày 1/7/2024 là thời điểm Luật HTX năm 2023 có hiệu lực. Đứng trước thay đổi mới, nhiều HTX không khỏi băn khoăn khi chưa có văn bản hướng dẫn chuyển đổi.
Ông Nguyễn Văn Đông, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Phong (huyện Tây Hòa) cho biết: Luật mới có hiệu lực mà HTX chưa biết phải chuyển đổi hoạt động như thế nào để phù hợp. Các quy định trong luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2024 thì không nói vì kinh nghiệm khi chuyển đổi hoạt động sang Luật HTX năm 2012 cho thấy phải cả năm sau mới có hướng dẫn. Riêng cho vay thành viên đã có hiệu lực từ tháng 9/2023, cũng chưa có quy định cụ thể nào.
Thời gian qua, HTX vẫn lấy quyết định của hội nghị thành viên HTX hằng năm làm căn cứ triển khai. Tuy nhiên, trên thực tế có những quy định mà hội nghị thành viên thống nhất nhưng khi đối chiếu thì bị vênh với quy định của luật. HTX băn khoăn, từ ngày 1/7 này, hoạt động cho vay nội bộ HTX có thay đổi gì không; nếu có thay đổi thì HTX có thể chờ đến hội nghị thành viên sang năm điều chỉnh...
Các HTX phi nông nghiệp nhiều năm liền gặp khó với việc chuyển đổi sang Luật HTX năm 2012, trong đó vướng nhất là tỉ lệ cung ứng dịch vụ. Thời điểm đó để tạo điều kiện hoạt động, các HTX này được hướng dẫn theo mô hình HTX tạo việc làm. Sau này, tuy đã có điều chỉnh theo hướng nâng tỉ lệ cung ứng dịch vụ cho khách hàng không phải thành viên HTX, nhưng đây vẫn là một trong những hạn chế dẫn tới sự ra đời của Luật HTX năm 2023.
Theo ông Nguyễn Diễn, Giám đốc HTX Dịch vụ vận tải khách du lịch Yên Phú (TP Tuy Hòa), mặc dù luật không quy định giới hạn cung ứng sản phẩm, dịch vụ ra bên ngoài nhưng vẫn cho rằng mức cung ứng do đơn vị tự quyết định sau khi đáp ứng đầy đủ nhu cầu thành viên.
Nhớ lại quá trình hoạt động theo Luật HTX năm 2012, phải tới Nghị định 193 năm 2013, rồi Nghị định 107 năm 2017 mới quy định rõ tỉ lệ cung ứng dịch vụ. Điều này có nghĩa là khi chưa có hướng dẫn thi hành thì HTX vẫn chưa thể chắc chắn về việc mở rộng kinh doanh cung ứng dịch vụ cho khách hàng ngoài. HTX vẫn phải tiếp tục chờ...
Nhiều HTX kiến nghị, trong quá trình hoàn thiện các nội dung của luật cũng nên xây dựng hướng dẫn thi hành để luật và hướng dẫn thi hành luật có hiệu lực gần nhau giúp HTX dễ dàng chuyển đổi hoạt động, không phải rơi vào tình trạng cầm chừng chờ hướng dẫn cụ thể.
BẠCH VÂN