Gần 30 năm xây dựng và phát triển, Liên minh HTX Phú Yên đã vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà.

Từng bước lớn mạnh

Tháng 10/1993, Đại hội đại biểu toàn quốc các HTX Việt Nam lần thứ nhất được tiến hành để thành lập Hội đồng Liên minh HTX Việt Nam, có chức năng, nhiệm vụ đại diện và hỗ trợ cho tất cả HTX hoạt động ở các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân. Đáp ứng yêu cầu đại diện bảo vệ quyền lợi hợp pháp, Liên minh HTX Phú Yên ra đời đúng vào thời điểm chuyển đổi hoạt động các HTX từ bao cấp sang tự chủ, tự chịu trách nhiệm về hoạt động sản xuất kinh doanh theo quy định của Luật HTX năm 1996.

Bám sát chức năng và nhiệm vụ được giao, Liên minh HTX tỉnh đã trải qua 6 kỳ đại hội; đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động tại đơn vị ngày càng được củng cố về số lượng và chất lượng. Trách nhiệm và tâm huyết, Liên minh HTX Phú Yên đã nỗ lực phấn đấu, chung sức đưa phong trào kinh tế tập thể (KTTT), HTX tỉnh phát triển mạnh mẽ, hiệu quả và bền vững. Đến nay, toàn tỉnh có 2 liên hiệp HTX, 181 HTX đang hoạt động và 4 quỹ tín dụng nhân dân với tổng số thành viên là 111.137 người; trong đó có 142 HTX nông nghiệp, 9 HTX công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, 16 HTX vận tải, 14 HTX thương mại dịch vụ.

Liên minh HTX Phú Yên cũng đã đồng hành với các thành viên trong quá trình tổ chức, chuyển đổi và thành lập mới HTX phù hợp với Luật HTX năm 2012. Trong đó, Liên minh HTX thường xuyên định hướng để các HTX linh hoạt chuyển đổi, mở rộng theo hướng đa ngành nghề, đa khâu dịch vụ, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động.

Thành lập từ năm 1979 và trải qua 3 lần chuyển đổi, HTX Dịch vụ nông nghiệp Hòa Quang Nam (huyện Phú Hòa) luôn chọn đa dạng dịch vụ là hướng phát triển của đơn vị. Hướng đi này đã giúp HTX vượt qua khó khăn, hoạt động hiệu quả, là một trong những đơn vị KTTT tốp đầu của tỉnh. Ông Phan Văn Thuận, Giám đốc HTX này chia sẻ: “HTX có các dịch vụ truyền thống như mua bán xăng dầu, tín dụng nội bộ, vật tư nông nghiệp, tiêu thụ lúa giống và các hoạt động phục vụ sản xuất. Khi chuyển hoạt động theo Luật HTX năm 2012, HTX mở thêm nhiều dịch vụ mới như dịch vụ cưới hỏi, xây dựng, quản lý nước sạch nông thôn… Chính quá trình vận động trên thị trường đã cho thấy đa dạng dịch vụ là cách tốt nhất để HTX duy trì tốt hoạt động.

Ứng dụng công nghệ cao là hướng đi của nhiều HTX mới thành lập trên địa bàn tỉnh. Ảnh: NGỌC HÂN

Bám sát tinh thần Nghị quyết 20

Theo ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, Nghị quyết 20-NQ/TW, ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT trong giai đoạn mới chỉ rõ, các HTX gắn hoạt động sản xuất kinh doanh với chuỗi giá trị sản phẩm, ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; các tổ chức KTTT phát triển gắn với xu thế kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức. Từ đây đặt ra yêu cầu KTTT của tỉnh phải chuyển từ sản xuất thủ công, nhỏ lẻ sang ứng dụng khoa học - công nghệ theo hướng thân thiện với môi trường, hình thành chuỗi giá trị sản phẩm và số hóa các khâu từ quản lý, sản xuất chế biến đến tiếp cận thị trường và bán sản phẩm.

“Liên minh HTX tỉnh luôn đồng hành cùng các HTX bằng cách định hướng, tạo điều kiện để các đơn vị phát huy tốt nhất nội lực. Đồng thời đẩy mạnh hợp tác quốc tế, tăng cường kết nối để thu hút vốn đầu tư, chuyển giao khoa học - công nghệ và giải quyết những khó khăn, vướng mắc cho các HTX trong quá trình hoạt động”, ông Lam khẳng định.

Từng là hộ kinh doanh, sau khi chuyển sang mô hình HTX, ông Nguyễn Hoàng Chương, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Đồng Din (huyện Phú Hòa) đã xây dựng thành công chuỗi giá trị trên cây khóm và giúp người dân vùng trồng khóm Đồng Din có kênh tiêu thụ ổn định. Với ông Chương, mô hình HTX là cách hiệu quả để hiện thực hóa giấc mơ cùng nông dân nâng tầm nông sản. Mới đây, HTX này được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam công nhận là HTX tiêu biểu toàn quốc năm 2023.

“Đơn vị muốn sản xuất bền vững cần có vùng nguyên liệu ổn định, mà vùng nguyên liệu thuộc về từng hộ dân. Mối quan hệ doanh nghiệp và người sản xuất dựa trên lợi ích kinh tế, trong khi HTX với bà con ngoài mục tiêu kinh tế còn vì lợi ích tập thể và sự phát triển của địa phương nên dễ đồng thuận. HTX cần bà con và bà con cũng cần HTX”, ông Chương chia sẻ.

HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Phú (huyện Tây Hòa) đã chọn con đường liên kết sản xuất để giúp bà con ổn định đầu ra nông sản. Ông Võ Văn Dị, Giám đốc HTX này, cho biết: Giá cả thị trường thay đổi liên tục, người sản xuất luôn gặp khó trong tiêu thụ sản phẩm. Giải bài toán này, HTX liên kết với Công ty CP Phát triển công nghệ sinh học Phú Yên hỗ trợ cung cấp giống để trồng bắp sinh khối trên diện tích 10ha; đồng thời ký hợp đồng với công ty thu mua ổn định trong thời gian 5 năm. Bắp sau khi thu hoạch, công ty bao tiêu toàn bộ sản phẩm với giá ổn định từ 1.000-1.300 đồng/kg, nên được bà con đồng tình hưởng ứng.

Góp phần xây dựng nông thôn mới

HTX hoạt động hiệu quả và có hợp đồng liên kết theo chuỗi giá trị ổn định là 1 trong 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM), NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu. Ngoài ra, việc thành lập mới các HTX đã góp phần quan trọng trong việc hoàn thành các chỉ tiêu NTM như: hình thức tổ chức sản xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập, giảm nghèo... Đặc biệt, nhiều HTX đã áp dụng khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất với mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu, nâng cao chất lượng, tạo ra nhiều sản phẩm đa dạng, đạt chuẩn OCOP.

Để tạo điều kiện cho thành viên an tâm sản xuất, xây dựng chuỗi giá trị nông sản và phát triển thành sản phẩm OCOP, đầu năm đến nay, HTX Nông nghiệp dịch vụ Hòa Hội (huyện Phú Hòa) đã liên kết với 30 hộ dân để trồng 50ha dưa hấu phủ bạt, tưới nước nhỏ giọt và bón phân hữu cơ; đồng thời liên kết với doanh nghiệp để bao tiêu đầu ra.

“Sản phẩm dưa hấu của HTX đã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao và cấp mã vùng trồng để sản xuất theo hướng VietGAP. Việc này góp phần giúp địa phương đạt tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, để sớm về đích xã NTM nâng cao trong năm nay”, ông Phạm Tấn Thơ, Giám đốc HTX Nông nghiệp dịch vụ Hòa Hội phấn khởi nói.

Khẳng định về vai trò của các HTX, ông Nguyễn Đức Thắng, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh, bày tỏ: Hiện nay, nhiều HTX nông nghiệp tham gia Chương trình OCOP đã góp phần hoàn thiện chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ sản phẩm, nâng cao thu nhập cho thành viên HTX. Hiện toàn tỉnh có 181 sản phẩm OCOP của 77 chủ thể; trong đó có gần 30 sản phẩm OCOP đạt 3-4 sao của 14 HTX nông nghiệp. Đây là kết quả đánh dấu sự trưởng thành của các HTX trong quản lý sản xuất, kinh doanh dịch vụ. 

THÁI NGỌC