Làm thế nào để củng cố, phát triển kinh tế tập thể (KTTT) trên địa bàn tỉnh theo tinh thần Nghị quyết 20 Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT trong giai đoạn mới? Ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho rằng - cách tốt nhất là tăng cường phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương; phát huy vai trò của Ban Chấp hành Liên minh HTX tỉnh cũng như Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển KTTT tỉnh…

Ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh. Ảnh: MINH DUYÊN

Ông Lam cho biết, Nghị quyết 20 Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT trong giai đoạn mới nêu quan điểm chỉ đạo - KTTT là thành phần kinh tế quan trọng, phải được củng cố và phát triển cùng kinh tế Nhà nước trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân. Trong quá khứ, HTX đã làm tròn vai trò cùng đồng bào cả nước vượt qua hai cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại. Bước vào giai đoạn tái thiết đất nước, do chậm đổi mới nên KTTT lúng túng, đặc biệt HTX khó hòa nhập vào nền kinh tế thị trường. Giai đoạn mới hiện nay, để phát huy vai trò và nhiệm vụ của mình, KTTT buộc phải đổi mới.

Các HTX tham gia vào hầu hết các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội từ nông nghiệp, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, giao thông vận tải, thương mại dịch vụ đến tín dụng vốn. Các HTX hỗ trợ tốt sản xuất cho thành viên, giúp nâng cao thu nhập kinh tế hộ; góp phần tích cực vào tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, chương trình Mỗi xã một sản phẩm… Tuy nhiên, HTX đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội còn hạn chế, chưa phát triển tương xứng với tiềm năng và lợi thế các địa phương.

* Phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương là cách tốt nhất để củng cố, phát triển KTTT. Ông chia sẻ rõ hơn về quan điểm này?

- Các HTX tham gia vào hầu hết các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội ở tỉnh, chịu sự quản lý chuyên môn từ các sở, ngành. Cụ thể, lĩnh vực nông nghiệp do Sở NN-PTNT tỉnh quản lý, lĩnh vực GT-VT do Sở GT-VT quản lý… Ban Chấp hành Liên minh HTX tỉnh (BCH) và Ban Chỉ đạo đổi mới phát triển KTTT tỉnh (BCĐ) có thành viên là lãnh đạo các sở, ngành và chính quyền các địa phương. Điều này cho thấy, việc phát triển thành phần kinh tế này là nhiệm vụ chung của tất cả các đơn vị.

Ở mặt tích cực, KTTT nhận được sự chăm lo của nhiều đơn vị. Thực tế chứng minh, các HTX trên địa bàn tỉnh được hỗ trợ trang thiết bị máy móc, giống từ các chương trình phát triển nông nghiệp, nông thôn do Sở NN-PTNT triển khai; được xúc tiến thương mại như tham gia hội chợ do Sở Công Thương tổ chức, có mặt trên các trang thương mại điện tử qua kênh của Liên minh HTX tỉnh, Sở NN-PTNT... Khía cạnh khác, do có nhiều đơn vị quản lý dẫn tới chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm khiến nhiều lúc HTX bị bỏ rơi. Vì vậy hiệu quả nhất là phối hợp thực hiện giữa các ngành, các đơn vị. Trong đó, HTX là trung tâm chịu sự quản lý Nhà nước của Sở KH-ĐT. HTX cần hỗ trợ ở lĩnh vực nào thì liên kết với các sở, ngành chuyên môn để triển khai. Ở từng lĩnh vực, các sở, ngành coi HTX bình đẳng như các đơn vị kinh tế khác, hễ đáp ứng yêu cầu thụ hưởng hay đủ điều kiện thực hiện thì hỗ trợ tích cực để triển khai.

BCĐ làm việc với UBND huyện Đồng Xuân về phát triển HTX tại địa phương. Ảnh: MINH DUYÊN

* Vậy còn vai trò của BCH, BCĐ trong việc kết nối HTX với các đơn vị, thưa ông?

- Như đã nói ở trên, HTX là trung tâm, được thụ hưởng sự hỗ trợ từ các chính sách của Nhà nước thông qua sở, ngành, địa phương. Trong quá trình thụ hưởng, HTX gặp khó khăn hay mâu thuẫn với đơn vị triển khai có thể qua kênh của BCH, BCĐ để giải quyết và được bảo vệ quyền lợi cũng như tìm lời giải cho những khúc mắc. Cùng với đó, chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ở tầm vĩ mô, để phát huy hiệu quả thực tế khi áp dụng trên địa bàn tỉnh cần sự tham mưu, góp ý, hỗ trợ xây dựng kế hoạch triển khai từ các sở, ngành, địa phương mà đầu mối là BCĐ, BCH…

BCĐ, BCH phát huy tốt vai trò kết nối giữa HTX với các sở, ban ngành, địa phương sẽ góp phần thúc đẩy phát triển HTX. Ngoài đường công văn hành chính, BCĐ, BCH có thể tổ chức các hội nghị, các buổi làm việc ở cơ sở để tại đó những khó khăn, vướng mắc, bức xúc của các HTX được công khai bày tỏ cũng như các đơn vị có thể góp ý trực tiếp về những hạn chế, tồn tại của HTX.

* Là thành viên quan trọng của BCĐ, BCH, Liên minh HTX tỉnh có đề xuất cụ thể gì góp phần củng cố, phát triển KTTT tỉnh?

- KTTT tỉnh phát triển không đồng đều giữa lĩnh vực nông nghiệp và lĩnh vực phi nông nghiệp, giữa vùng miền núi và đồng bằng. Vì vậy cần tập trung hỗ trợ các HTX phi nông nghiệp và phát triển hơn nữa KTTT vùng miền núi. Trong đó, thiết thực nhất là đẩy mạnh xây dựng HTX gắn với phát triển kinh tế - xã hội vùng miền núi theo tinh thần Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã được Chính phủ phê duyệt; tạo điều kiện về vốn cho các HTX phi nông nghiệp phát triển.

Có hai điểm nghẽn lớn cản trở sự phát triển KTTT đó là giải thể các HTX yếu, không hoạt động và nợ tồn đọng tại các HTX. Trung ương đã có hướng dẫn về vấn đề này và UBND tỉnh cũng ra các chỉ thị để triển khai, nhưng nhiều năm nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm được. Vì vậy cần sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các đơn vị quản lý về KTTT để có những tham mưu phù hợp hơn cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh.

* Xin cảm ơn ông!

BẠCH VÂN (thực hiện)