Hiện nay, nhiều loại nước uống đóng chai, đóng bình lưu hành trên thị trường hầu hết đều ghi là “nước tinh khiết”, “nước khoáng thiên nhiên”. Vậy uống nước khoáng, nước tinh khiết có lợi cho sức khỏe hay không? Trao đổi với Báo Phú Yên về vấn đề này, bác sĩ Đoàn Văn Hải (Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Phú Yên) cho biết:
- Về mặt khoa học, không có định nghĩa cho nước tinh khiết. Nước tinh khiết chỉ là tên gọi mang tính thương mại cho các loại nước uống đóng chai, bình đang được bán rộng rãi trên thị trường. Cách gọi này chủ yếu tạo cảm giác an toàn, tin tưởng cho người tiêu dùng.
 |
|
Sản xuất nước uống đóng chai, đóng bình tại một cơ sở ở TP Tuy Hòa - Ảnh: MINH CHÂU |
* Vậy phải gọi những loại nước đóng chai, đóng bình là nước gì, thưa bác sĩ ?
- Các loại nước uống đóng chai, bình hiện nay chủ yếu sản xuất từ nước giếng khoan hoặc nước máy, qua hệ thống lắng lọc, trao đổi ion nhằm loại bớt các ion muối khoáng, kim loại, khử mùi, sau đó tiệt trùng bằng đèn cực tím hoặc ozon. Tất cả nhằm đạt tiêu chuẩn nước uống: không màu, không mùi, không có vị lạ, không chứa vi sinh vật gây bệnh và các chất hòa tan phải dưới ngưỡng an toàn.
Hệ thống sản xuất nước uống đóng chai dù hiện đại đến cỡ nào những nếu không có những quy trình xử lý riêng, cũng không thể loại bỏ hoàn toàn các hóa chất có thể hòa tan trong nước, để đạt mức “tinh khiết”. Nhu cầu nước uống hằng ngày cũng không cần như vậy.
* Xin bác sĩ cho biết giữa nước khoáng đóng chai và nước uống tinh khiết, hay nước tinh lọc như cách gọi trên nhãn sản phẩm có gì khác nhau?
- Nước khoáng thiên nhiên đóng chai có tiêu chuẩn riêng, phương pháp xử lý riêng. Sự khác biệt cơ bản là hàm lượng một số khoáng chất đặc thù của nguồn nước. Hàm lượng các chất khoáng này phải được ghi đầy đủ trên nhãn chai. Theo suy nghĩ của đa số người dùng (có lẽ cũng xuất phát từ cách quảng cáo, tiếp thị sản phẩm), uống nước khoáng thiên nhiên đóng chai có lợi cho sức khỏe hơn vì được cung cấp một số khoáng chất, thậm chí có tác dụng tốt nào đó đối với một số bệnh mạn tính (viêm đại tràng, thấp khớp, tim mạch...). Tuy nhiên cho đến nay, chưa có bằng chứng khoa học nào xác nhận các tác dụng có lợi cho sức khỏe của nước khoáng, trừ tác dụng cung cấp nước. Và cũng theo tiêu chuẩn của Việt
* Vậy cơ quan quản lý cấp chứng nhận cho các đơn vị sản xuất dựa trên các tiêu chí nào, thưa bác sĩ ?
- Tất cả các cơ sở sản xuất nước uống đóng chai đều phải đảm bảo nhiều tiêu chí gồm: điều kiện vệ sinh cơ sở, trang thiết bị, con người, kết quả kiểm nghiệm sản phẩm. Các tiêu chí trên được quy định cụ thể trong các văn bản liên quan của Bộ Y tế. Cơ sở sản xuất phải tiến hành thủ tục công bố chất lượng sản phẩm tại Sở Y tế (hiện Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh là cơ quan thường trực thụ lý hồ sơ) trước khi đưa sản phẩm ra lưu hành trên thị trường.
* Theo bác sĩ, uống nước đóng chai, bình có tốt hơn nước do công ty cấp nước cung cấp đem đun sôi hay không?
- Nước uống đóng chai hay nước giếng, nước mưa sau khi đun sôi để uống đều có giá trị như nhau đối với sức khỏe. Tuy nhiên, các loại nước tự nhiên (giếng đào, giếng khoan, sông suối...), tùy điều kiện thổ nhưỡng, môi trường, nếu chỉ đun sôi để uống, thì chỉ mới đảm bảo về vi trùng, chưa loại được các chất hòa tan. Một số nguồn nước ngầm bị phèn, bị cứng... cần được lắng lọc, xử lý thêm. Một số nơi có nguồn nước ô nhiễm nhiều, không thể xử lý được, nên chọn nguồn nước uống khác.
Nước máy cung cấp đến hộ sử dụng, về nguyên tắc phải bảo đảm tiêu chuẩn nước uống (tiêu chuẩn 1329/2002/BYT/QĐ), tức là nước đã đảm bảo an toàn, có thể uống trực tiếp. Tuy nhiên trong điều kiện hiện nay, vì nhiều lý do, chất lượng nguồn nước máy chưa ổn định, cũng cần đun sôi trước khi uống.
* Xin cám ơn bác sĩ !
MINH CHÂU (thực hiện)
