Quyết định 289/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ vốn nhằm giúp ngư dân tháo gỡ những khó khăn do giá xăng dầu tăng cao. Thế nhưng, trong quá trình triển khai thực hiện quyết định này, UBND phường Phú Đông (TP Tuy Hòa) lại gây khó cho ngư dân khi “ép” họ phải đóng các khoản nợ đọng về thuế trước khi xác nhận hồ sơ.

Hàng loạt tàu thuyền ở phường Phú Đông (TP Tuy Hoà) đang nằm bờ cần được hỗ trợ - Ảnh: N.LƯU

 

Bà Huỳnh Thị Cúc, chủ tàu PY 90188 ở khóm 6, phường Phú Đông, nói: “Tàu của tôi thường xuyên nằm bờ, do đánh bắt hải sản bị thua lỗ và không có vốn sắm chuyến. Vì vậy, tôi rất mừng khi Chính phủ có quyết định hỗ trợ vốn cho ngư dân. Song, việc làm các thủ tục hồ sơ quá khó khăn, chính quyền địa phương “ép” phải đóng các khoản nợ đọng về thuế hải sản, thuế nhà đất... Để hoàn thành các thủ tục hồ sơ, gia đình tôi phải đi vay nóng tiền đóng thuế, mua nợ bảo hiểm thân tàu và thuyền viên”. Nhiều ngư dân ở khóm 6 cho biết, hiện họ rất ngại làm các thủ tục hồ sơ hỗ trợ, bởi phải đóng tất tần tật các khoản thuế.

Trao đổi với Báo Phú Yên về xung quanh vấn đề trên, ông Huỳnh Lưu, Chủ tịch UBND phường Phú Đông, giải thích: “Phường luôn tạo điều kiện cho ngư dân làm các thủ tục hồ sơ hỗ trợ, chỉ vận động hộ ngư dân khá giả nộp đủ 100% nợ đọng thuế, hộ khó khăn thì nộp 50% thuế.”. Tuy nhiên, hầu hết ngư dân đều phản ánh phường Phú Đông buộc bà con phải nộp đủ các khoản nợ đọng thuế. Riêng nợ đọng hải sản, ngư dân đã nộp khoảng 200 triệu đồng. Do không có tiền nộp thuế nên đến nay chỉ có 145 chủ tàu (trong tổng số trên 250 chủ tàu) ở phường Phú Đông hoàn thành các thủ tục hồ sơ để các cấp chức năng thẩm định và hỗ trợ vốn.

Không chỉ nộp các khoản nợ đọng thuế, ngư dân còn phải chạy tiền mua bảo hiểm thân tàu, trả nợ lãi vay ngân hàng mới “mượn” lại giấy chứng nhận đăng ký tàu cá của mình (đa số ngư dân đều thế chấp giấy chứng nhận đăng ký tàu cá cho ngân hàng để vay vốn - PV) để làm hồ sơ xin hỗ trợ theo quy định. Đến nay, một số chi nhánh ngân hàng vẫn giữ thừa một số giấy tờ mà ngư dân cần thiết phải mang theo khi hành nghề trên biển (như sổ chứng nhận khả năng hoạt động tàu cá), làm ách tắc công tác kiểm tra, kiểm soát của ngành chức năng. Ngân hàng còn “làm khó” cho ngư dân khi buộc họ phải cam kết trả nợ vay khi nhận được tiền hỗ trợ của Chính phủ. Bà Châu Thị Sương, chủ tàu PY 90189 ở khóm 6, cho biết: “Gia đình tôi thế chấp giấy chứng nhận đăng ký tàu cá để vay 100 triệu đồng của ngân hàng. Khi chúng tôi muốn lấy lại bản chính giấy chứng nhận đăng ký tàu cá, ngân hàng đã bắt buộc chúng tôi phải ký giấy cam kết và ủy quyền cho ngân hàng nhận tiền hỗ trợ. Do vậy, gia đình tôi không biết đến bao giờ mới có vốn để khắc phục khó khăn, đầu tư sắm chuyến vươn khơi!”.

Trong khi giá nhiên liệu tăng cao thì giá sản phẩm thủy sản tăng chậm hoặc không tăng. Đặc biệt, một số nghề khai thác xa bờ chủ lực như khai thác cá ngừ đại dương, lưới rê xa bờ… có dấu hiệu mất mùa, ngư dân lỗ nặng, nên phần lớn tàu cá nằm bờ, chờ bán. Việc hỗ trợ nhiên liệu và các loại bảo hiểm cho ngư dân theo Quyết định 289/2008/QĐ-TTg của Chính phủ là để họ khắc phục khó khăn. Mong rằng UBND tỉnh sớm chỉ đạo các địa phương không truy thu các loại thuế, đồng thời ấn định thời gian thích hợp để ngư dân thực hiện các thủ tục trong việc hỗ trợ này. Các cấp có thẩm quyền yêu cầu các ngân hàng tạo điều kiện cho ngư dân đang vay vốn thế chấp giấy chứng nhận đăng ký tàu cá  rút các giấy tờ liên quan đến thủ tục đăng ký, đăng kiểm để thực hiện các thủ tục theo yêu cầu của Quyết định 289/QĐ-TTg.

NGUYÊN LƯU