Không chỉ giải quyết nguy cơ “trắng” HTX ở vùng miền núi mà việc kiện toàn thành phần kinh tế tập thể của tỉnh đang tạo cơ hội thay đổi phù hợp với chủ trương phát triển tổng thể kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi của Chính phủ thời gian tới.
Kịp thời kiện toàn
Thành phần kinh tế tập thể ở vùng miền núi của tỉnh, nòng cốt là các HTX sau 3 năm nhìn lại có nhiều thay đổi đáng ghi nhận. Theo Liên minh HTX tỉnh, các huyện miền núi của tỉnh có 25 HTX, tăng 17 HTX so với năm 2018. Đặc biệt, 2 huyện Sơn Hòa, Sông Hinh từ chỗ chỉ có 3 HTX thì nay có 13 HTX đang hoạt động. Tất cả các HTX ở đây đều được kiện toàn theo tiêu chí số 13 trong xây dựng nông thôn mới nên đều chuyển sang hoạt động theo Luật HTX 2012.
Đồng Xuân là huyện duy trì hoạt động đều đặn các HTX. Ông Phạm Trung Chánh, Phó Chủ tịch UBND huyện này, cho biết: Để kiện toàn hoạt động các HTX, địa phương thực hiện sáp nhập, hợp nhất các HTX yếu, hoạt động cầm chừng ở cấp thôn vào các HTX khá, giỏi. HTX mới ra đời có phạm vi hoạt động lớn hơn ở cấp xã, số lượng thành viên đông hơn và diện tích quản lý nhiều hơn. Đối với những HTX quá yếu không thể đáp ứng điều kiện căn bản theo quy định của ngành, lĩnh vực hoạt động thì địa phương kiên quyết giải thể. Hiện nay, toàn huyện có 12 HTX, cho tổng doanh thu gần 12 tỉ đồng, tổng giá trị nguồn vốn hơn 79 tỉ đồng. Các HTX đang hỗ trợ tích cực cùng địa phương trong xây dựng nông thôn mới và tái cơ cấu ngành Nông nghiệp.
Còn theo ông Phạm Đình Phụng, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Hòa, trước mắt địa phương thành lập mới các HTX ở những xã đăng ký về đích nông thôn mới. Cùng với đó, chính quyền các cấp phối hợp với các hội, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền về vai trò, vị trí của các HTX kiểu mới trong phát triển kinh tế hộ, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp; thu hút các cá nhân, doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình HTX để đầu tư vào nông nghiệp theo hướng công nghiệp hiện đại. Hiện nay, huyện Sơn Hòa có HTX rau sạch ứng dụng công nghệ cao, trở thành điểm sáng của địa phương trong tái cơ cấu nông nghiệp, nhiều hộ lâm nghiệp trở thành thành viên của HTX Lâm nghiệp công nghệ cao của tỉnh…
Phù hợp với chủ trương
Theo ông Trương Văn Phương, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh, trong định hướng phát triển kinh tế - xã hội vùng miền núi có nhiệm vụ đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất phù hợp bằng cách phát triển các hình thức hợp tác, liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị; hoàn thiện chính sách khuyến khích phát triển kinh tế hợp tác, thực hiện vai trò chủ đạo trong sản xuất, đảm bảo nông dân được hưởng nhiều ưu đãi hơn khi tham gia hợp tác. Chính vì vậy mà mới đây, Liên minh HTX Việt Nam làm việc với Ủy ban Dân tộc, Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030. Tại đây, ban chỉ đạo đồng ý cho Liên minh HTX Việt Nam tham gia là thành viên và xem xét phê duyệt đề án Phát triển kinh tế tập thể, HTX vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030.
Ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: Ở vùng miền núi của tỉnh, người dân lấy sản xuất nông, lâm nghiệp làm nguồn thu nhập chính. Cùng với điều kiện về đất đai, lực lượng lao động, vùng này có nhiều tiềm năng để phát triển các HTX. Các HTX ra đời ở vùng miền núi sẽ giúp tập hợp các hộ cá thể cùng làm kinh tế, từng bước xóa bỏ quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, đặc biệt thay đổi tập quán canh tác lạc hậu của đồng bào DTTS. Thời gian qua, trong quá trình triển khai đề án Kiện toàn, đổi mới và phát triển kinh tế tập thể tỉnh, đơn vị đã chú trọng đến phát triển kinh tế tập thể vùng miền núi, phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương ở đây nâng cao nhận thức cho người dân và chính quyền các cấp về mô hình HTX trong giai đoạn hội nhập hiện nay, xây dựng các mô hình HTX điểm kiểu mới. Liên minh HTX tỉnh kỳ vọng kinh tế tập thể sẽ là một trong những hình thức hợp tác bền vững ở vùng miền núi, mang lại nhiều lợi ích cho người dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội để vùng này bắt kịp sự tăng trưởng chung của cả tỉnh. Thời gian tới, cùng với các chương trình xây dựng nông thôn mới, tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng thương hiệu sản phẩm làng nghề cho các xã, đơn vị đẩy mạnh vận động thành lập mới các HTX, đặc biệt là HTX ở các vùng chuyên canh sản xuất gắn với nông sản đặc trưng. Đồng thời, đây cũng là sự chuẩn bị những điều kiện cần thiết để khi đề án Tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng miền núi đồng bào DTTS của Chính phủ chính thức triển khai, tỉnh ta sẽ nắm bắt được cơ hội để phát triển.
MINH DUYÊN
