Đến nay, toàn tỉnh đã hình thành được chuỗi giá trị lâm nghiệp với sự tham gia của người trồng rừng, các trung tâm nghiên cứu giống và doanh nghiệp tiêu thụ, dưới sự tập hợp của HTX lâm nghiệp toàn tỉnh. Từ đây hứa hẹn tạo đà tái cơ cấu ngành Lâm nghiệp tỉnh nhà.
Liên kết sản xuất - tiêu thụ
Gia đình ông Sô Minh Tự ở thôn Tân Thành, xã Sơn Hội (huyện Sơn Hòa), có 3ha đất trồng keo, bao năm nay vẫn tự chăm sóc, tự bán nên hiệu quả kinh tế không cao. “Khi trở thành thành viên của HTX lâm nghiệp, tôi được hướng dẫn kỹ thuật trồng, được bao tiêu sản phẩm với giá ổn định, rừng được cấp chứng chỉ. Tôi hy vọng chu kỳ thu hoạch tới người trồng rừng như tôi sẽ có thu nhập cao hơn, đảm bảo cuộc sống”, ông Tự nói.
Tham gia vào chuỗi liên kết với vai trò tiêu thụ, Công ty TNHH MTV Bảo Châu Phú Yên vừa đảm nhiệm khâu chế biến vừa hợp tác với các đối tác nước ngoài để nâng cao giá trị sản phẩm lâm nghiệp của bà con. Theo ông Trần Đăng Khoa, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc công ty, sau hơn 15 năm hoạt động, đến nay Công ty TNHH MTV Bảo Châu Phú Yên đã phát triển 2 cơ sở chế biến nguyên liệu gỗ tại KCN Đông Bắc Sông Cầu, sở hữu trên 4.500ha rừng trồng, trong đó gần 2.000ha rừng có chứng chỉ FSC-FM (chứng chỉ quản lý rừng bền vững).
Công ty vừa ký kết hợp tác liên doanh với Tập đoàn Nhật Bản xây dựng nhà máy sản xuất và xuất khẩu viên nén gỗ năng lượng; đồng thời ký cam kết cung cấp nguyên liệu gỗ để sản xuất viên nén cho nhà máy liên doanh này trong vòng 20 năm. Với những tiền đề này, công ty có đủ điều kiện bao tiêu hầu hết sản phẩm gỗ rừng trồng của người dân trên địa bàn tỉnh. “Trong quá trình triển khai, Công ty TNHH MTV Bảo Châu Phú Yên cũng đã hợp tác với các trung tâm nghiên cứu cho ra đời các giống mới và chuyển giao kỹ thuật trồng cho người dân và hỗ trợ người dân tiếp cận chứng chỉ quản lý rừng bền vững (FSC/PEFC) thông qua các tổ chức quốc tế FFD (Phần Lan), USAID Green Invest Asia (Mỹ). Từ đây, bà con trồng rừng theo hướng bền vững, vừa tăng hiệu quả kinh tế, vừa bảo vệ môi trường”, ông Khoa cho biết.
HTX Lâm nghiệp công nghệ cao Phú Yên là nơi tập hợp các hộ cá thể có rừng và đứng ra liên kết với doanh nghiệp tiêu thụ, bảo đảm quyền lợi của người dân trong quá trình hợp tác. Ông Hồ Minh Khải, Tổng giám đốc HTX này cho hay: HTX đã kết nạp các hộ trồng rừng tham gia trở thành thành viên để cuối năm nay diện tích rừng của HTX đạt 10.000ha, đủ cung cấp nguyên liệu cho nhà máy sản xuất viên nén gỗ năng lượng hoạt động vào đầu năm 2022.
Đồng thời, HTX tiếp tục thu hút vốn đầu tư để hiện đại hóa trang thiết bị từ khâu trồng đến khai thác gỗ nhằm tạo chuỗi phát triển rừng bền vững cho thành viên HTX như xây dựng vườn ươm giống đạt chuẩn tại huyện Đồng Xuân và TX Sông Cầu, xây dựng nhà máy phân bón hữu cơ tại Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và đầu tư máy trồng cây keo, máy khai thác gỗ…
Hiện tại, HTX đã xây dựng chính sách giảm giá thành đầu vào với các dịch vụ cây giống, phân bón, trồng rừng, khai thác bằng cơ giới và các dịch vụ lâm sinh khác từ 10-40% so với giá thị trường. Đối với toàn bộ nguyên liệu gỗ của thành viên HTX, Công ty TNHH MTV Bảo Châu Phú Yên cam kết bao tiêu ổn định trong 20 năm. Từ đây, hộ trồng rừng là thành viên HTX yên tâm sản xuất trên chính mảnh đất của mình.
Phát triển theo hướng bền vững
Ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết: Tham gia vào chuỗi liên kết, người dân chuyên tâm vào việc trồng, chăm sóc cây, doanh nghiệp tập trung chế biến, tiêu thụ, HTX là mắt xích kết nối các khâu này lại; giúp mang lại lợi ích cho tất cả các bên, người trồng không lo đầu ra, nhà máy có vùng nguyên liệu ổn định, HTX có dịch vụ để hoạt động. Đây chính là nền tảng để chuyên nghiệp hóa các khâu, tiền đề của sản xuất lâm nghiệp theo hướng hàng hóa. Chuỗi giá trị được hình thành một cách bền vững khi được xây dựng trên nhu cầu thực tế của tất cả các bên, tạo nền tảng ổn định cho sản xuất, phù hợp với đích đến của chương trình tái cơ cấu ngành Lâm nghiệp của tỉnh nhà.
Hỗ trợ Phú Yên xây dựng chuỗi giá trị lâm nghiệp bền vững, Liên minh HTX Việt Nam không chỉ cho vay vốn ưu đãi mà còn đồng hành với HTX trong quá trình triển khai. Theo ông Lê Văn Nghị, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, đây là hoạt động nằm trong chương trình hỗ trợ xây dựng mô hình HTX gắn với chuỗi giá trị của Liên minh HTX Việt Nam. Bởi chỉ có hình thành chuỗi sản xuất mới cải thiện được tình trạng “được mùa mất giá”, mới giúp được nông dân sống tốt trên chính mảnh đất của mình cũng như nâng tầm giá trị nông sản Việt trên thế giới. “Thế mạnh của Phú Yên không chỉ có nông sản, thủy hải sản mà còn có cả lâm nghiệp. Việc tỉnh xúc tiến xây dựng chuỗi giá trị lâm nghiệp và cho ra đời HTX lâm nghiệp công nghệ cao quy mô toàn tỉnh đầu tiên trong cả nước thể hiện quyết tâm trong việc nâng cao giá trị lâm nghiệp”, ông Nghị nói.
Để nâng cao giá trị sản xuất và quản lý rừng, Phú Yên thực hiện phát triển ngành Lâm nghiệp theo hướng liên kết. Các khâu trồng, chế biến, tiêu thụ liên kết lại với nhau thành chuỗi giá trị để hỗ trợ lẫn nhau, đáp ứng nhu cầu của nhau và cùng nhau phát triển. Có như vậy mới phá vỡ được quy mô sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, lạc hậu, mở đường cho giống mới, khoa học kỹ thuật, trang thiết bị hiện đại, tạo ra thế chủ động trên thị trường đối với sản phẩm lâm nghiệp.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hữu Thế |
MINH DUYÊN