Đoàn công tác của Ban chỉ đạo Đổi mới phát triển kinh tế tập thể tỉnh vừa có buổi làm việc với các HTX ở huyện Đông Hòa. Điều đáng quan tâm ở đây là trường hợp của HTX Kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hòa Xuân Nam. HTX này ra đời năm 2004, hoạt động không hiệu quả nên đến năm 2011 phải giải thể. Không tồn tại suốt 7 năm, năm 2018, chính quyền xã Hòa Xuân Nam buộc phải thành lập lại HTX để đáp ứng tiêu chí 13 về tổ chức sản xuất hoạt động hiệu quả trong xây dựng nông thôn mới (NTM). Nhưng đến nay, cả chín thành viên sáng lập của HTX đều không có lương, nguồn hoạt động của HTX chủ yếu dựa vào kinh phí cấp bù thủy lợi phí. Nguồn này chỉ đủ thu bù chi.

Đại diện UBND xã này trăn trở, địa phương muốn vực dậy HTX nhưng bất lực vì không biết phải định hướng cho HTX như thế nào khi đơn vị không có vốn, không thể mở dịch vụ kinh doanh. Bắt đầu từ sản xuất nông nghiệp thì địa phương chủ yếu là với cây lúa, còn vận động HTX mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, triển khai các cây trồng mới lại khó đầu ra nên sợ lỗ. Địa phương nhận được gợi ý để HTX đứng ra khai thác tiềm năng du lịch theo tuyến Vũng Rô - Mũi Điện - Đá Đĩa. Nhưng xã thấy khó khả thi do tiềm lực về con người, tầm quản lý và cả khả năng huy động vốn của HTX hạn chế. Hiện cả chính quyền và HTX chưa tìm được hướng đi, hơn 1 năm nay, HTX vẫn trong tình trạng hoạt động cầm chừng, có thể bị giải thể bất cứ lúc nào.

Địa phương này cũng nhận thấy, việc thành lập HTX chạy theo phong trào mà không xem xét nhu cầu thực tế, đưa ra định hướng phát triển đã khiến HTX Kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hòa Xuân Nam mãi không thoát khỏi tình trạng “sống dở, chết dở”. Nhưng nếu không có HTX thì không có cơ sở hoàn thành tiêu chí NTM.

Theo ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, việc thành lập HTX ở địa phương để hỗ trợ sản xuất cho bà con góp phần xây dựng NTM là điều cần thiết và phải thực hiện. Tuy nhiên, do ra đời “vội” nên cả chính quyền và HTX lúng túng trong định hướng hoạt động. HTX yếu kém cũng không đạt chỉ tiêu của tiêu chí 13 thì cũng không hỗ trợ được địa phương trong xây dựng NTM. Giải pháp hiện nay là đẩy mạnh tuyên truyền về mô hình HTX kiểu mới, huy động nhân dân tham gia. Chính quyền và cả HTX tận dụng những nguồn vốn hỗ trợ dành cho HTX như NTM, tái cơ cấu nông nghiệp, vốn ưu đãi tín dụng dành cho nông nghiệp nông thôn… Từ đây, HTX có phương tiện như máy cày, máy tuốt… để mở các dịch vụ phục vụ trên cây lúa. Khi bước đi đầu tiên vững chắc, tích lũy được vốn, HTX mới tính tới việc mở rộng quy mô, đẩy mạnh kinh doanh…

BẠCH VÂN