Những ngày qua, nông dân xã Xuân Sơn Nam lên tận các xã Xuân Phước, Xuân Quang 1 (huyện Đồng Xuân), Sơn Định (huyện Sơn Hòa) chặt cây sắn giống để bán cho thương lái vận chuyển lên các tỉnh Tây Nguyên bán lại. Điều đáng lo ngại, hiện dịch bệnh đang bùng phát trên cây sắn, chúng lây lan qua đường hom giống.
Sáng sớm, nhiều người dân xã Xuân Sơn Nam (huyện Đồng Xuân) chạy xe máy lên vùng gò đồi xã Xuân Quang 1 chặt cây sắn giống về bán cho thương lái. Ông Trương Văn Tính, một người chặt cây sắn giống cho hay: Vùng này chỉ trồng lúa và keo; hiện nay lúa sạ, cấy dặm xong, còn keo đã bán hết.
Thời điểm nông nhàn, có chủ xe tải đến hỏi mua cây sắn giống nên nhiều người đi chặt về bán. Ở đây ít người trồng sắn nên phải lên tận Kỳ Lộ (xã Xuân Quang 1) chặt về bán. Cứ mỗi bó 15 cây là 7.000 đồng. Trung bình mỗi người chặt sắn giống thu nhập 200.000-300.000 đồng/ngày.
Còn ông Phan Minh Tuấn, cũng đi chặt cây sắn giống, cho hay: Trung bình mỗi ngày tôi đi chặt sắn chở về 3 chuyến xe máy. Nhiều người lên Kỳ Lộ, còn tôi theo quốc lộ 19C lên Suối Mây (xã Xuân Phước) rồi đến Vườn Táo (xã Sơn Định) chặt sắn chở về bán lại kiếm ngày công lao động.
Bà Phan Thị Hiền, một người mua cây sắn giống chia sẻ: Tôi thu mua cây sắn giống rồi chở lên các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk bán lại. Trên Tây Nguyên, tiêu và cao su hạ giá, nông dân chặt bỏ chuyển qua trồng sắn nên thiếu cây sắn giống.
Điều đáng lo ngại hiện nay là bệnh khảm lá sắn, rệp sáp bột hồng, nhện đỏ bùng phát gây hại các vùng trồng sắn trong tỉnh và nguy cơ lây lan trên diện rộng. Khi cây sắn bị bệnh khảm lá sắn, rệp sáp bột hồng, nhện đỏ thì không cho năng suất, gây thiệt hại cho người trồng sắn.
Trong khi đó, các loại dịch bệnh, sâu hại này lây lan qua đường hom giống (vận chuyển, trồng giống nhiễm bệnh). Theo ghi nhận của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên, tại huyện Đồng Xuân, hiện rệp sáp bột hồng xuất hiện gây hại 20ha.
Hiện nay thời tiết nắng nóng, rệp sáp bột hồng có khả năng phát sinh gây hại mạnh. Cùng với đó, nhện đỏ cũng xuất hiện gây hại trên diện tích 1.000ha, tỉ lệ hại 10% sắn ở giai đoạn phát triển thân lá tại các huyện Đồng Xuân, Sông Hinh.
Theo ông Nguyễn Văn Minh, Chi cục phó Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Yên, để ngăn chặn dịch bệnh trên cây sắn lây lan trên diện rộng, đơn vị đề nghị phòng NN-PTNT, phòng kinh tế các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các địa phương tuyên truyền, vận động nông dân không sử dụng giống sắn đã bị nhiễm bệnh từ vụ trước, giống từ vùng bị nhiễm bệnh để trồng mới; vận động nông dân tiêu hủy những cây sắn bị rệp sáp bột hồng gây hại, đồng thời ngăn chặn việc mua bán, vận chuyển giống sắn từ vùng có bệnh sang vùng không bệnh.
TRÂM TRÂN
