Những năm gần đây, nhu cầu xây dựng, sửa chữa nhà ở của người dân trên địa bàn tỉnh tăng cao. Tuy nhiên, việc quản lý thu thuế hoạt động xây dựng nhà ở tư nhân (XDNOTN) tại các địa phương vẫn chưa đồng bộ.

Khó quản lý

Theo Cục Thuế Phú Yên, hiện toàn tỉnh chỉ có Chi cục Thuế TP Tuy Hòa là quản lý tốt việc thu thuế hoạt động XDNOTN nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của UBND thành phố, sự phối hợp chặt chẽ của Phòng Quản lý đô thị, UBND các xã, phường trên địa bàn và sự nỗ lực của cán bộ đội thuế. Tại các địa phương còn lại, mặc dù cơ quan thuế cũng tích cực triển khai nhiều giải pháp quản lý thu nhưng hiệu quả chưa cao.

Năm 2018, Chi cục Thuế huyện Sơn Hòa quản lý thu thuế được 2 hộ kinh doanh dịch vụ thầu XDNOTN. Tuy nhiên, đến cuối năm, một hộ lên doanh nghiệp, hộ còn lại hoạt động vãng lai nên xin nghỉ hẳn. “Năm 2019, qua vận động, chi cục đưa vào quản lý thường xuyên 1 hộ chuyên thầu xây dựng với số thuế gần 600.000 đồng/tháng”, ông Võ Hữu Chánh, Phó Chi cục trưởng phụ trách Chi cục Thuế huyện Sơn Hòa nói.

Tương tự, từ lúc triển khai thu thuế hoạt động XDNOTN đến nay, Chi cục Thuế huyện Đồng Xuân cũng chỉ quản lý thu được 2 hộ. Theo ông Nguyễn Văn Lộc, Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Đồng Xuân, đơn vị đã nhiều lần làm việc với Phòng Kinh tế Hạ tầng, Đội Quản lý đô thị, UBND thị trấn La Hai về việc phối hợp quản lý thu loại thuế này nhưng thực tế gặp rất nhiều khó khăn. Hầu hết người dân trên địa bàn tự chuẩn bị vật liệu xây dựng như cát, đá..., chỉ mướn công thợ đến xây trả công hàng ngày. Do đó, việc tuyên truyền, đấu tranh để thu thuế XDNOTN trên địa bàn không hề dễ dàng.

Không riêng Sơn Hòa, Đồng Xuân, khó thu thuế XDNOTN cũng là tình trạng chung tại các huyện khác. Ông Huỳnh Bá Túc, Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Phú Hòa cho hay: Mặc dù UBND huyện đã có văn bản chỉ đạo các xã, thị trấn phối hợp với đội thuế thực hiện thu lĩnh vực này nhưng việc triển khai đến nay vẫn chưa phát huy hiệu quả.

Thành công nhờ phối hợp đồng bộ

Cũng gặp những khó khăn nhất định trong quá trình quản lý thu thuế hoạt động XDNOTN như các chi cục thuế địa phương khác nhưng Chi cục Thuế TP Tuy Hòa đã vượt qua và đạt được một số thành công nhất định trong lĩnh vực này. Năm 2018, chi cục thu được hơn 1,6 tỉ đồng/478 công trình, tăng 32,4% so với năm 2017 (bình quân 3,4 triệu đồng/công trình). 4 tháng đầu năm nay, đơn vị này thu được hơn 447,5 triệu đồng/117 công trình, tăng khoảng 30% so với cùng kỳ.

Theo ông Đặng Công Chức, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP Tuy Hòa, để có được kết quả nói trên, ngay từ những tháng đầu năm, chi cục đã yêu cầu các đội thuế liên phường, xã phối hợp với cán bộ địa chính khi giao mốc xây dựng nhà ở thì phổ biến

cho chủ nhà về nghĩa vụ nộp thuế XDNOTN. Các đội thuế phối hợp với trưởng thôn, khu phố và các bộ phận liên quan rà soát danh sách cá nhân nhận thầu xây dựng cơ bản hiện có trên địa bàn để hướng dẫn họ làm thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, kê khai đăng ký thuế, cấp mã số thuế và đưa vào lập bộ quản lý thu thuế.

Ngoài ra, chi cục còn phối hợp bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND TP Tuy Hòa tuyên truyền cho cá nhân khi đến nhận giấy phép xây dựng biết về nghĩa vụ kê khai nộp thuế hoạt động xây dựng cơ bản nhà ở tư nhân để phối hợp thông báo nhắc nhở cá nhân nhận thầu đến đội thuế phường, xã thực hiện nghĩa vụ kê khai nộp thuế hoặc chủ công trình kê khai, nộp thuế thay chủ thầu trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày khởi công xây dựng công trình...

Học tập kinh nghiệm của Chi cục Thuế TP Tuy Hòa, tháng 3/2019, Chi cục Thuế TX Sông Cầu đã tham mưu UBND thị xã chỉ đạo tăng cường quản lý thu thuế đối với hoạt động XDNOTN trên địa bàn. Đến nay, chi cục đã thu được 38 trường hợp với tổng số tiền hơn 102 triệu đồng. “Năm ngoái, đơn vị thu theo phương pháp khoán nên số thu không đáng kể. Năm nay, chúng tôi thu theo từng công trình nên hiệu quả tăng lên rõ rệt”, đại diện Chi cục Thuế TX Sông Cầu cho biết.

Theo ông Công Văn Lãnh, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Thuế Phú Yên, hiện nguồn thu thuế XDNOTN tuy không lớn nhưng việc quản lý thu tốt lĩnh vực này sẽ góp phần thực hiện nghiêm pháp luật thuế, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh giữa những người nộp thuế; đồng thời tăng thu cho ngân sách. Do đó, bên cạnh nỗ lực của cán bộ trong ngành, cơ quan thuế rất cần sự quan tâm của địa phương trong việc chỉ đạo các bộ phận liên quan phối hợp đồng bộ để quản lý hiệu quả nguồn thu thuế này.

VIỆT AN