Nắng nóng kéo dài gần 2 tháng nay khiến hàng trăm héc ta cây trồng cạn tại các huyện miền núi Đồng Xuân, Sơn Hòa, Sông Hinh bị thiếu nước, chậm phát triển. Nông dân phải tìm nhiều cách để “giải hạn” cho cây trồng.

Nắng hạn kéo dài

Ông Trần Văn Khanh ở xã Xuân Quang 3 (huyện Đồng Xuân) cho hay: Tôi vừa thu hoạch đám sắn bằng cách dùng cuốc đào, vì nắng hạn làm đất cứng. Tuy nhiên, một người đào cả ngày cũng chỉ được 4 ky sắn nên tôi thuê máy cày loại một lưỡi để moi củ sắn với giá 60.000 đồng/giờ. Sau khi thu hoạch, tôi không dám trồng mới vì sợ nắng nóng “luộc” hom sắn.

Còn đám sắn của bà Trần Thị Quý ở xã Sơn Định (huyện Sơn Hòa) cao chỉ gang tay người lớn nhưng lá đã chuyển sang màu đỏ do thiếu nước. Bà Quý đi thăm sắn, nói: Từ sau Tết Nguyên đán đến nay, vùng này không có cơn mưa nào, sắn trồng hơn 1 tháng giờ héo úa.

Đối với cây mía, nắng hạn cũng làm hạn chế phát triển. Dọc theo vùng gò đồi từ xã Sơn Định qua xã Sơn Hội rồi xuống xã Sơn Phước (huyện Sơn Hòa), đất khô rốc, mía héo úa. Theo ông Sô Minh Trí ở xã Sơn Phước, vừa rồi ông thu hoạch mía bán cho nhà máy đường, sau đó để lưu gốc. Nhưng nắng quá, mía nảy mầm yếu ớt. Theo đà này, nắng riết tháng nữa thì phải cày phá gốc trồng lại.

Sắn, mía trồng gặp nắng hạn héo úa, còn cỏ nuôi bò cũng không phát triển nổi khiến người chăn nuôi gặp khó. Ông Ksor Minh ở xã Ea Bia (huyện Sông Hinh) chia sẻ: Tôi có vạt đất gần nhà rộng một sào, dùng để trồng cỏ voi nuôi bò. Mấy tháng trước, tôi cắt lứa này lứa sau nứt lên đủ nuôi 3 con bò. Còn hơn một tháng nay, nắng khô hạn, cắt xong cỏ thì không nứt lên lứa khác, thức ăn cho bò hiện khan hiếm.

Thời tiết tiếp tục bất lợi

Không chỉ cây trồng cạn ở vùng gò đồi bị nắng hạn đe dọa, ở vùng đất soi ven sông, nông dân cũng phải tập trung công sức cứu cây trồng. Loay hoay bơm tưới 2 sào bắp đang thời kỳ trổ cờ, phun râu từ nguồn nước ao cách hơn nửa cây số, ông Bùi Văn Tuấn ở xã An Định (huyện Tuy An) cho biết: Gia đình có đám bắp trồng dọc sông Cái (sông Kỳ Lộ). Gặp khô hạn, trái bắp sẽ bị răng cưa nên tôi đào ao bơm tưới nước giải hạn cho cây trồng. Mấy năm trước có mưa nên qua tháng này, dòng sông còn chảy mạnh, nước sâu; riêng năm nay nắng hạn sớm nên hiện dòng chảy sông Cái rất yếu, tôi phải đào ao sâu mới gặp nước mạch.

Tại cánh đồng trồng bí, mướp, dưa ở các xã An Hòa, An Mỹ, An Chấn, (huyện Tuy An), nông dân đào ao, khoang giếng tưới cho hoa màu. Ông Phan Văn Tiến ở xã An Hòa cho biết: Chúng tôi phải đầu tư 5-10 triệu đồng đào ao để có nước tưới cho hoa màu. Theo ông Lê Văn Nam, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Tuy An, để giảm chi phí, bà con có ruộng trồng hoa màu gần nhau có thể lập nhóm từ 3-5 hộ góp tiền đào ao chung và thay nhau bơm tưới luân phiên chống hạn cho cây trồng, mang lại hiệu quả kinh tế.

Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT cho biết, tình trạng nắng nóng kéo dài như hiện nay làm cho hàng trăm héc ta cây trồng cạn trên vùng gò đồi tại các huyện miền núi Đồng Xuân, Sơn Hòa, Sông Hinh bị khô nước chậm phát triển. Ngoài thời tiết nắng hạn thì dự báo tình hình nguồn nước cho sản xuất vụ đông xuân 2018-2019 tại các hồ chứa ở lưu vực sông Ba, sông Bàn Thạch cũng hạn chế, bởi hiện nước của các hồ chứa chỉ đạt 31% dung tích thiết kế. “El Nino xuất hiện đầu năm 2019, cùng với đó, lượng mưa dự báo trong các tháng tiếp theo có thể thấp hơn trung bình nhiều năm. Do đó, nông dân cần sử dụng nước và tích nước hợp lý để phục vụ tưới cho cây trồng”, ông Tùng nói.

MẠNH LÊ TRÂM