Mưa kéo dài những ngày qua trùng với lịch thời vụ gieo sạ khiến hàng ngàn héc ta lúa đông xuân vừa sạ bị ngập úng nặng, hàng trăm tấn lúa giống đã ngâm ủ chờ gieo sạ cũng bị hư hại. Bên cạnh đó, nông dân các vùng trồng hoa lay ơn và rau Tết cũng thất thu tiền tỉ.

Hàng ngàn héc ta lúa ngập úng

Trên cánh đồng xã Xuân Phước, Xuân Quang 3, Xuân Sơn Bắc (huyện Đồng Xuân), gần 330ha lúa gieo sạ xong bị ngập úng hư giống, nhiều diện tích đã ngâm giống chưa kịp gieo sạ thì nước lênh láng. Chỉ tính riêng tại xã Xuân Quang 3, mưa gây ngập úng trên 172ha lúa vừa gieo sạ. Ông Trình Văn Tịnh ở thôn Phước Nhuận, xã Xuân Quang 3 cho hay: Lúa nhà tôi sạ 5 ngày đến nay nước vẫn ngập sâu, chưa thấy ló đất. Nhà còn 2 sào nữa, cày bừa xong đã ngâm ủ giống. Hiện giống đã “quá lứa” 1 ngày 2 đêm, rễ giống đã ra chà ra chôm.

Ông Trần Quốc Huy, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Đồng Xuân cho biết: Toàn huyện ngập úng 330ha lúa đông xuân gieo sạ 7 ngày tuổi và 100ha đã ngâm giống chờ sạ. UBND huyện đề nghị UBND tỉnh, các sở, ban ngành tỉnh quan tâm hỗ trợ giống lúa cho bà con gieo sạ lại cho kịp thời vụ sản xuất đông xuân 2018-2019.

Tại huyện Tuy An, mưa làm ngập úng 1.000ha, trên 300ha ngâm ủ giống chờ sạ. Số diện tích đã sạ khả năng mất trắng do nước ngập sâu và ngâm lâu ngày. Bà con nông dân lo ngại sắp đến không có lúa giống gieo sạ lại.

Còn tại cánh đồng xã Hòa Thành (huyện Đông Hòa), nhiều diện tích lúa vừa gieo sạ gặp mưa to chìm nghỉm. Ông Nguyễn Minh đang moi trổ ruộng cho nước thoát, nói: Vùng này trũng nên khó thoát nước, cây lúa ngập lâu ngày nên chết, còn thưa thớt. Số diện tích trên cao gặp mưa to, lúa non ngã nằm dài, 3 ngày nay chưa “ngồi” lại được (lúa ngã chưa ra rễ non vươn lá).

Trên cánh đồng từ xã Hòa Bình 1, Hòa Đồng đến Hòa Tân Tây (huyện Tây Hòa), ruộng vừa gieo sạ xong gặp mưa đều ngập úng, hư hại phải sạ lại. Ông Phan Văn Tấn ở xã Hòa Đồng cho hay: Ruộng nhà tôi nằm dưới rộc, mới sạ 3 ngày gặp mưa, nước trên ruộng cao dồn xuống xói mòn, lúa giống dính lại kết bè. Mấy ngày nay, nước trên cánh đồng lênh láng, phải sạ lại cả đồng.

Theo thống kê của Sở NN-PTNT, diện tích lúa vụ đông xuân 2018-2019 đã gieo sạ là 7.831/26.500ha, trong đó có 5.059ha bị thiệt hại nặng. Lúa giống đã ngâm ủ chưa gieo sạ là 2.119ha với khoảng 339 tấn (bình quân 160kg/ha). Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT khuyến cáo: Đối với diện tích lúa mới gieo sạ, nông dân cần kiểm tra, nếu ruộng có trên 25 bụi/m² thì không nên phá bỏ để gieo sạ lại mà tiếp tục chăm sóc. Đối với diện tích lúa chưa gieo sạ, người dân cần gieo sạ trước ngày 10/1. Địa phương nên hướng dẫn nông dân liên hệ một số nơi cung úng giống lúa phù hợp để khắc phục thiệt hại, tiến hành sạ lại cho kịp thời vụ, sử dụng giống ngắn ngày và tập trung gieo sạ đồng loạt.

Nông dân thất thu tiền tỉ

Do ảnh hưởng bởi mưa lớn kéo dài, không chỉ hàng ngàn héc ta lúa bị thiệt hại mà hầu hết các vùng trồng hoa lay ơn và rau Tết trên địa bàn tỉnh cũng thất thu nặng nề.

Tại vùng chuyên canh hoa và rau xã Bình Ngọc (TP Tuy Hòa), nhiều diện tích vẫn còn đang bị ngập. Những luống hoa lay ơn úng nước ngã rạp, thối củ, lá bắt đầu có dấu hiệu chuyển vàng. Cúi xuống nhổ mấy cây lay ơn, ông Dương Văn Tâm ở thôn Ngọc Phước 2, cho biết: Thấy cây vẫn còn xanh vậy chứ phần tiếp giáp giữa củ giống và thân cây đã thối hết cả. Phần nứt mọng trong củ cũng mềm úng nên cây không thể sống được. Năm nay, gia đình tôi trồng 2 sào lay ơn đỏ mập, đỏ đô và vàng, chi phí đầu tư vào ruộng khoảng 20 triệu đồng, bây giờ coi như mất sạch.

Theo những hộ trồng lay ơn ở xã Bình Ngọc, nếu thời tiết thuận lợi thì thời điểm này cây lay ơn đã cao khoảng 24cm, tách được 4-5 lá, bà con sẽ vô đợt phân thứ 2 và vun đất giữ gốc cho cây đứng vững để vào kỳ làm đòng (cây cho gié bông). Còn giờ, nhà nào cũng bó tay vì đất nhão, lay ơn thì đang héo dần nhưng chưa thể can thiệp được vì trời vẫn tiếp tục mưa. Ông Nguyễn Văn Đạt ở thôn Ngọc Lãng, cho hay: Với kiểu thời tiết như hiện nay thì khả năng diện tích lay ơn hư hại sẽ còn tiếp tục mở rộng. Số diện tích lay ơn còn sống được cũng chưa chắc cho bông vì cây bị ảnh hưởng ngay giai đoạn làm đòng.

Chủ tịch UBND xã Bình Ngọc Nguyễn Văn Thái cho biết: Năm nay, toàn xã trồng khoảng 25ha lay ơn. Ảnh hưởng những ngày mưa kéo dài vừa qua, hiện có khoảng 8ha đã bị hư hại từ 70-100% và khoảng 2ha bị hư dưới 50%, ước thiệt hại khoảng 1,6 tỉ đồng. Ngoài ra, khoảng 10ha rau xanh đang kỳ thu hoạch cũng bị thất thu nặng, năng suất giảm hơn nửa và 5ha đất chuẩn bị xuống giống vụ rau Tết đành bỏ hoang.

Không riêng Bình Ngọc, các vùng trồng hoa lay ơn ở xã Hòa An, Hòa Quang Bắc (huyện Phú Hòa) cũng thiệt hại không kém. Trong đó, xã Hòa Quang Bắc có 15ha đất trồng hoa lay ơn, hiện toàn bộ diện tích này đều bị thiệt hại với tỉ lệ hư khoảng 40-50%. Còn tại xã Hòa An, năm nay người dân địa phương trồng khoảng 15,5ha hoa lay ơn, sau những đợt mưa lớn vừa qua, hầu hết diện tích này cũng bị ngã, úng chân. 

LÊ TRÂM - THỦY TIÊN