Thời gian qua, thủ đoạn đánh cắp thông tin qua thư điện tử/điện thoại/internet đang có xu hướng gia tăng và biến tướng tinh vi phức tạp. Sau khi đánh cắp thông tin, kẻ gian thường sử dụng các thông tin thẻ đánh cắp được để thực hiện giao dịch mua hàng qua internet; thực hiện các hành vi phạm pháp, gian lận hay bán qua chợ đen…
Nhiều thủ đoạn tinh vi
Ngày 12/11/2018, hai khách hàng N.T.L và L.V.H ở phường 1, TP Tuy Hòa đến ngân hàng nhờ hỗ trợ khẩn cấp phong tỏa số tiền đã chuyển (từ ứng dụng trên điện thoại thông minh) vào tài khoản của ông B.V.T mở tại một chi nhánh ngân hàng phía Bắc. Qua kiểm tra, cán bộ ngân hàng cho biết chỉ trong vòng 2 phút kể từ khi hai khách hàng này chuyển tiền qua tài khoản của ông B.V.T thì tiền đã được chuyển qua hệ thống ngân hàng khác và rút ngay lập tức tại trụ ATM do một người đội mũ bảo hiểm và mang khẩu trang che kín mặt thực hiện.
Theo trình bày của nạn nhân, tài khoản facebook của chị L.V.H đã bị kẻ gian hack nick, chiếm quyền kiểm soát. Kẻ gian mạo danh chị L.V.H nhắn tin yêu cầu chị N.T.L (là chị dâu) mượn tiền để thanh toán giao dịch mua hàng qua mạng hai lần trong khoảng thời gian cách nhau 15 phút với số tiền lần lượt là 8 triệu đồng và 3,2 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi chị L chuyển tiền và điện thoại cho chị H thì chị L mới phát hiện mình bị lừa nên chị L và chị H lập tức đến ngân hàng yêu cầu phong tỏa số tiền đã chuyển.
Một trường hợp khác cũng bị lừa đảo, đó là bà D.T.M.T ở phường 3, TP Tuy Hòa. Bà T cho biết, ngày 23/5/2018, bà đến ngân hàng chuyển hơn 500 triệu đồng cho bà H.T.B ở một tỉnh miền núi phía Bắc. Khoảng 10 phút sau khi chuyển tiền, bà T quay lại ngân hàng nhờ phong tỏa số tiền đã chuyển. Tuy nhiên, số tiền bà T chuyển cho bà B đã bị rút bởi một phụ nữ mang khẩu trang, đội mũ bảo hiểm che kín mặt tại một trụ ATM ở TX Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn). Ngân hàng lập tức báo cáo cơ quan chức năng hỗ trợ và truy bắt đối tượng rút tiền. Giải thích về việc mất cảnh giác chuyển tiền cho đối tượng lạ, bà T nói: “Đối tượng giả danh cán bộ điều tra của Bộ Công an điện thoại cho tôi và thông tin là con trai tôi có liên quan đến một vụ án buôn bán chất cấm. Nếu không lo đủ tiền theo yêu cầu thì sẽ chịu mức án phạt cao nhất nên tôi hoảng hốt thực hiện theo lời của họ mà không hề cảnh giác”.
“Bắt mạch” chiêu trò của tội phạm
Từ những vụ việc cụ thể như trên, một số chuyên gia nhận định: Kẻ gian đã lợi dụng lòng tham của khách hàng như: chuyển tiền để nhận tiền thừa kế từ các tỉ phú châu Phi, chuyển tiền nhỏ để nhận được phần thưởng to (xe máy, ô tô…); lợi dụng mối quan hệ thân quen để mượn tiền mua hàng trên mạng, lừa chuyển tiền để mua giúp hàng từ nước ngoài mang về Việt Nam; hoặc lợi dụng sự nhẹ dạ cả tin của khách hàng để dàn dựng chuyện không có thật hù dọa khách hàng nhằm lừa đảo.
Thủ đoạn thường thấy là kẻ gian mạo danh tổ chức có uy tín chủ động liên lạc với khách hàng qua điện thoại/thư điện tử/internet/tin nhắn với các thông tin có tính chất gây sốc như: thông báo khách hàng trúng giải thưởng lớn, tài khoản nhận được một số tiền lớn bất thường, thông báo trúng khuyến mãi… nhằm lừa khách hàng cung cấp các thông tin cá nhân/thẻ/các tài khoản mật khẩu ngân hàng để kiểm tra/hoàn tất thủ tục nhận giải thưởng/đăng ký thông tin. Sau đó, bọn chúng gửi các email/tin nhắn đến địa chỉ thư điện tử/số điện thoại/tài khoản mạng xã hội của khách hàng, chứa các đường dẫn kèm theo. Khi khách hàng nhấn vào các đường dẫn, máy tính/thiết bị sẽ bị nhiễm mã độc hoặc sẽ hiển thị yêu cầu khách hàng điền các thông tin cá nhân, thẻ, tài khoản mật khẩu… Qua đó, kẻ gian đánh cắp được thông tin của khách hàng.
Ông Nguyễn Văn Hàn, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Phú Yên khuyến cáo: Khi gặp phải những dấu hiệu trên, khách hàng tuyệt đối không để lộ thông tin cá nhân, thông tin tài khoản và mã pin ngân hàng; bảo vệ thẻ cẩn thận, không cho người khác xem hoặc mượn thẻ để sử dụng; đổi mã pin tối thiểu 6 tháng/lần. Khách hàng nên ưu tiên sử dụng máy tính cá nhân và chỉ thanh toán tại các trang mua sắm uy tín, an toàn, địa chỉ truy cập bắt đầu với “https:”. Không trả lời và cung cấp thông tin thẻ khi nhận được yêu cầu qua các kênh email/điện thoại/website có dấu hiệu nghi ngờ; đăng ký dịch vụ kiểm soát giao dịch và số dư tài khoản. Đồng thời thông báo ngay cho trung tâm thẻ của các ngân hàng để khóa thẻ nếu phát hiện giao dịch không do chủ thẻ/chủ tài khoản thực hiện; trong quá trình sử dụng, nếu nhận được thông báo của ngân hàng nghi ngờ về nguy cơ thông tin thẻ bị lộ, chủ thẻ ngay lập tức liên hệ ngân hàng để được phát hành lại thẻ.
QUANG VINH
