Với mục tiêu hạn chế thấp nhất tình trạng khô hạn, thiếu nước tưới trong vụ sản xuất sắp tới, Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam (Công ty Đồng Cam) đang khẩn trương sửa chữa, nạo vét toàn hệ thống kênh và có phương án chống hạn cụ thể cho các xứ đồng trong vụ hè thu 2017.

Tập trung nạo vét, sửa kênh

Chủ tịch Công ty Đồng Cam Nguyễn Minh Huệ cho biết: Với mục tiêu tưới thông suốt, tiết kiệm và kịp thời cho vụ sản xuất hè thu 2017, công ty đã triển khai tu sửa, nâng cấp và nạo vét nhiều tuyến kênh với kinh phí thực hiện gần 8 tỉ đồng từ nguồn cấp bù thủy lợi phí.

Hiện nay, tranh thủ thời gian đóng nước, Công ty Đồng Cam khẩn trương sửa chữa và nạo vét các tuyến kênh. Phía kênh Nam, đơn vị cho sửa chữa 4 cống tưới trên kênh chính và kênh N2 đoạn qua huyện Tây Hòa; gia cố thêm đất đắp phía bờ hữu kênh N1 (huyện Đông Hòa) để khắc phục tình trạng sạt lở mái kênh; nâng cấp 670m kênh thuộc tuyến kênh N1-2 và N2-2-2 từ kênh đất thành bê tông cốt thép. Trên kênh chính Bắc, đoạn qua huyện Phú Hòa, đơn vị triển khai gia cố gần 30m mái ngoài bờ hữu và bờ tả, sửa chữa thượng lưu cống tiêu tại K5+830; đoạn qua địa phận TP Tuy Hòa thực hiện nâng cấp 400m kênh (đoạn từ K32+42-K32+442) thành bê tông cốt thép.

Để đảm bảo công tác tưới và điều tiết nước kịp thời, Công ty Đồng Cam còn sửa chữa cống tưới của trạm bơm điện Nam Bình (huyện Đông Hòa); sửa cửa van tháp cống, van cống lấy nước đầu mối kênh chính Trạm thủy nông Đồng Tròn (huyện Tuy An)...

Ngoài ra, các trạm thủy nông còn tổ chức cho công nhân nạo vét, phát dọn để tạo thông suốt lòng kênh. Ông Trần Văn Dữ, Trưởng Trạm thủy nông kênh Nam, cho hay: Vụ hè thu 2017, trạm cấp nước sản xuất cho hơn 7.500ha lúa thuộc các huyện Đông Hòa, Tây Hòa và một phần TP Tuy Hòa. Để đảm bảo cho việc điều tiết nước, trạm đã cho công nhân nạo vét các tuyến kênh Bình Sơn thuộc xã Hòa Phú (huyện Tây Hòa), kênh N1 đoạn qua xã Hòa Thành (huyện Đông Hòa), gia cố cống xả tại K26 trên kênh chính. Song song đó, trạm còn phát dọn cây cối phía bờ hữu đầu đập, vớt rác và dọn lòng kênh trên toàn hệ thống kênh tưới, trong đó tập trung tại vị trí cuối các cấp kênh và cống lấy nước. Còn theo Trạm thủy nông kênh Bắc, từ ngày 30/4, trạm này cũng ra quân sửa chữa và phát dọn kênh. Năm nay, trạm tập trung phát quang, khai thông kênh chính, nạo vét các tuyến kênh N1, N2, N4, N5 và N3-1 thuộc các huyện Phú Hòa và TP Tuy Hòa. Ngoài ra, trạm còn cho công nhân sửa chữa, gia cố lại các vị trí mái kênh bị sạt lở để hạn chế tình trạng thất thoát nước do thấm ngang.

Cũng theo ông Nguyễn Minh Huệ, các công trình tu sửa, nâng cấp và nạo vét các tuyến kênh đã hoàn thiện 70% khối lượng. Trong đó, phần tu sửa, nâng cấp kênh dưới nước đã hoàn thiện đảm bảo cho mở nước phục vụ tưới vụ hè thu; phần kênh trên cạn sẽ tiếp tục thi công hoàn thành trong những ngày tới.

Chủ động nhiều phương án chống hạn

Theo Công ty Đồng Cam, năm nay thời tiết thuận lợi hơn những năm trước, lượng nước tích được tại các hồ chứa cơ bản đạt cao trình thiết kế. Hiện tại đập Hà Yến nước vượt tràn 0,05m; hồ Phú Xuân 36,66m/36,50m; hồ Đồng Tròn 32,7/35,5m; hồ Hóc Răm 23,27/23,2m; hồ Kỳ Châu 141,31/141,1m... Các hồ chứa này phục vụ tưới cho khoảng 3.800ha lúa, phần diện tích còn lại (hơn 14.400ha) đều hưởng nước từ hệ thống thủy nông Đồng Cam. Trong khi đó, hệ thống Đồng Cam lại nhận nước từ sông Ba và phụ thuộc vào lịch vận hành phát điện của các nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ và Vĩnh Sơn - Sông Hinh nên chưa thể dự báo trước. Để chủ động trong điều tiết nước tưới và chống hạn cho vụ sản xuất, công ty đã xây dựng phương án chống hạn cụ thể cho từng xứ đồng.

Ông Nguyễn Văn Chiến, Trưởng Phòng Quản lý nước và công trình Công ty Đồng Cam, cho biết: Đến nay, các hồ chứa cơ bản tích đủ mực nước theo thiết kế, đảm bảo tưới cho diện tích các xứ đồng đã quy hoạch. Hiện công ty tập trung khảo sát, tìm nguồn nước để bổ sung cho các khu đồng thuộc vùng tưới của hệ thống thủy nông Đồng Cam; đồng thời có phương án chống hạn cho từng xứ đồng. Theo đó, các xứ đồng của xã Hòa Thành, Hòa Tân Đông, Hòa Hiệp Bắc, thị trấn Hòa Hiệp Trung, Hòa Vinh (huyện Đông Hòa), phường Phú Lâm (TP Tuy Hòa) sẽ được bơm tiếp nước từ sông Đồng Bò. Các xứ đồng Hòa Bình 1, Hòa Mỹ Tây, Hòa Mỹ Đông (huyện Tây Hòa) lấy nước từ kênh N2-2 và N2-2-2, nếu xảy ra hạn, Trạm thủy nông kênh Nam sẽ lập trạm bơm dã chiến để giải hạn.

Theo Trưởng Trạm thủy nông kênh Bắc Đoàn Văn Thọ, vùng tưới thuộc kênh Bắc thường xuyên bị hạn ở những xứ đồng cuối các cấp kênh. Để không bị động khi xảy ra hạn, hiện trạm đã có phương án chống hạn cụ thể cho từng khu vực. Trong đó, trạm bơm Hòa Định Đông sẽ tiếp nước từ sông Đà Rằng tưới hỗ trợ cho khu vực Hòa Trị, Hòa An (huyện Phú Hòa), Hòa Kiến, phường 9, Bình Ngọc (TP Tuy Hòa). Trạm bơm dã chiến tại Hòa Trị sẽ bơm bổ sung nước vào trạm bơm Phú Vang tưới cho các khu đồng thuộc xã An Phú, Bình Kiến (TP Tuy Hòa) và An Chấn (huyện Tuy An). Ngoài ra, trạm còn chuẩn bị 20 máy bơm dầu, 10 máy bơm xăng, 15 mô tơ điện... sẵn sàng “tác chiến”, bơm nước trực tiếp từ các sông, suối, ao, hồ, giếng khoan trong vùng để giải hạn cho các khu đồng bị hạn cục bộ hoặc ở quá xa kênh tưới.

THỦY TIÊN