Năm nay mưa nhiều, kéo dài, mía chín muộn, gãy đổ, mất chữ đường khiến nông dân lao đao. Vậy nhưng chưa đủ, đến mùa thu hoạch, người trồng mía đang bị nạn “ăn chặn, chung chi” của cánh nhà xe chở mía về nhà máy…
Vụ mía... khó đủ đường
Mưa gió kéo dài vừa qua đã gây thiệt hại nặng vùng mía Phú Yên. Nông dân và các nhà máy đường của tỉnh đều vào vụ thu hoạch 2016-2017 chậm hơn 1 tháng. Bên đống mía vừa chặt chất ngất ngưởng, ông P.Đ.T, nông dân trồng 10ha mía ở huyện Sông Hinh, thở hắt: “Mùa mưa năm qua kéo lê thê, cây mía bị ngập ngã, mọc rễ, hư hại, giảm chữ đường. Vụ thu hoạch này, tôi phải thuê hàng chục nhân công chặt mía chất lên xe, tiền công 300.000 đồng/ngày/người. Thêm nữa, do rẫy ở xa, tôi phải tốn tiền cộ bò để trung chuyển mía ra đường lớn; sau đó, xe tải của Công ty Mía đường Tuy Hòa mới đến vận chuyển. Tuy nhiên, cánh lái xe hợp đồng cho nhà máy luôn gây sức ép đòi “chung chi” thêm 1-1,5 triệu đồng/xe tải. Nếu mình không “ói” tiền thì cả đống mía chặt xong, để vài ngày là khô như củi liền! Nhà máy đang mua mía cây với giá 905.000 đồng/tấn (10 chữ đường). Mùa này mía thất thu, chi phí sản xuất, vận chuyển đã ngấp nghé 900.000 đồng/tấn, thử hỏi còn lấy gì mà sống?”.
Bà T.T.H trồng 8ha mía ở huyện Sông Hinh, bức xúc: “Mấy năm trước, chất lượng mía đạt cao, nông dân bóp bụng “chung chi” thì cũng còn có lãi. Mía năm nay bị lũ lụt hư hại, chi phí đủ thứ đè đầu thế này, chúng tôi chỉ có nước trắng tay…! Bà con ai cũng uất ức kiểu “ăn trên đầu” này, nhưng nhiều người rất ngại phản ánh, sợ họ phá “nồi cơm” của mình…”.
Theo ông Đặng Việt Anh, Giám đốc Công ty Mía đường Tuy Hòa, đơn vị luôn có hợp đồng, giám sát chặt chẽ lực lượng xe vận chuyển mía; nếu có vi phạm là cắt ngay hợp đồng. “Mưa gió kéo dài, mía chín muộn, giảm chữ đường. Đã vào “vụ ép chậm 1 tháng mà nhà máy đang rất “đói” nguyên liệu. Chúng tôi đã hỗ trợ tiền cho xe tải vận chuyển mía tận ruộng cho nông dân. Vậy mà, một số nhà xe vẫn cố tình sách nhiễu, đòi thu thêm của nông dân 1-1,5 triệu đồng/xe. Chúng tôi nhận phản ánh có 10 nhà xe ở xã Đức Bình Tây (huyện Sông Hinh) đang ra yêu sách gây khó cho nhà máy và nông dân. Khi chúng tôi thay hợp đồng xe khác thì bị cánh nhà xe ở Đức Bình Tây hăm dọa đủ kiểu”, ông Anh nói.
Chính quyền cam kết “làm đến nơi”
Chủ tịch Hội Nông dân huyện Sông Hinh Phạm Xuân Lai cho biết, dù nhiều bà con còn ngại ngần phản ánh, nhưng cán bộ Hội cơ sở đã bám sát nắm bắt việc hệ thống vận tải o ép, bắt nông dân trồng mía phải “chung chi”. “Hội Nông dân huyện đã chính thức có báo cáo, phối hợp làm việc với các đơn vị hữu quan để “tẩy sạch” tình trạng trên. Hệ thống vận tải tại địa phương đang phát triển khá mạnh, không thể để một “nhóm lợi ích” sách nhiễu, gây khó cho nông dân trồng mía”, ông Lai cho hay.
Theo ông Đinh Ngọc Dạn, Phó Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh, chính quyền huyện đang chỉ đạo lực lượng công an vào cuộc điều tra vụ việc “hăm nhà máy, ép nông dân” nêu trên. “Hiện tại, chính quyền địa phương đang tiến hành đối thoại giữa các bên liên quan sản xuất mía để giải quyết rốt ráo tình trạng nhà xe chèn ép, đòi nông dân “chung chi” trên từng xe mía. Chúng tôi cam kết bảo vệ lợi ích cho người nông dân đến cùng”, ông Dạn nói.
Trước thông tin này, ông Trần Hữu Thế, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Điều hành mía đường tỉnh, kiên quyết: “Tôi đã trực tiếp chỉ đạo lực lượng công an bám kỹ để điều tra ngọn ngành các tiêu cực từ vùng sản xuất mía. Chính quyền địa phương đang quyết tâm làm rõ, xử lý theo luật định những ai có liên quan đến đường dây sách nhiễu, chèn ép nông dân trồng mía. Tại khu vực huyện Sơn Hòa, trước đây cũng có tình trạng cánh xe tải đòi nông dân “chung chi” nhưng nhờ xử lý đến nơi đến chốn nên nay đã chấm dứt. Không thể để người nông dân một nắng hai sương với cây mía mà bị thiệt thòi một cách vô lý như thế!”.
HÙNG PHIÊN
