Chưa bao giờ thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Phú Yên có sự cạnh tranh quyết liệt như hiện nay, hàng loạt doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm (DNKDBH) cùng chia sẻ một thị trường nhỏ bé. Để giành thị phần, nhiều doanh nghiệp đã đưa ra những chiêu thức khuyến mại hấp dẫn cho cả đại lý khai thác và khách hàng tham gia bảo hiểm.
Bảo hiểm phi nhân thọ PTI đã mở đại lý khai thác tại Bưu điện Phú Yên - Ảnh: N.QUANG
Theo số liệu thống kê, hiện thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Phú Yên có 10 doanh nghiệp tham gia khai thác ở tất cả các loại hình bảo hiểm. Ngoài các doanh nghiệp đã chiếm lĩnh thị trường lâu nay như: Bảo Việt, Bảo Minh, Bảo Long và PJICO, còn có sự góp mặt của các “tân binh” Viễn Đông, PTI (Bảo hiểm bưu điện), BIC (Bảo hiểm Ngân hàng Đầu tư – Phát triển), Bảo Nông (Bảo hiểm Ngân hàng Nông nghiệp – Phát triển Nông thôn) và các công ty bảo hiểm của nước ngoài. Nhiều doanh nghiệp cùng khai thác trong một lĩnh vực đã tạo ra một cuộc chạy đua giành giật thị phần lẫn nhau.
“Chưa bao giờ thị trường bảo hiểm phi nhân thọ lại có sự cạnh tranh khốc liệt như lúc này. Nhiều DNKDBH đưa ra mức phí bảo hiểm thấp hơn và tăng mức chi hoa hồng cho đại lý khai thác cao hơn so với quy định của Bộ Tài chính. Đây là biểu hiện của sự cạnh tranh không lành mạnh”. Một giám đốc DNKDBH phi nhân thọ tại Phú Yên bức xúc.
Theo Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, tiềm năng bảo hiểm phi nhân thọ hiện chỉ mới được khai thác khoảng 20% trên tổng giá trị tài sản cần bảo hiểm. Cũng vì miếng bánh hấp dẫn đó mà cuộc chạy đua giành thị phần giữa các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm càng lúc càng khốc liệt. Để lôi kéo khách hàng, các doanh nghiệp sẵn sàng hứa hẹn, chi những khoản hoa hồng hậu hĩ.
Quyết định số 23/2007/ QĐ -BTC của Bộ Tài chính về việc ban hành chế độ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới nêu rõ: “Doanh nghiệp bảo hiểm không được phép khuyến mại dưới mọi hình thức đối với bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới”. Thế nhưng tại Phú Yên, một số DNKDBH đang áp dụng chương trình khuyến mại như: Khách hàng mua bảo hiểm xe cơ giới có thời hạn 2 năm được tặng một mũ bảo hiểm hoặc giảm phí dịch vụ từ 136.000 đồng xuống còn 100.000 đồng. BIC thu hút khách hàng có tài khoản giao dịch tại Ngân hàng Đầu tư – Phát triển bằng chiêu thức liên kết bảo hiểm xe cơ giới với thẻ tín dụng ATM. Theo đó, khách hàng sẽ được BIC tư vấn và tặng phiếu phát hành thẻ ATM miễn phí cộng với số dư ban đầu trong tài khoản. Đại diện BIC tại Phú Yên cho biết, sau đợt triển khai liên kết sản phẩm thẻ ATM với sản phẩm bảo hiểm xe cơ giới, BIC sẽ tiếp tục đưa ra sản phẩm mới khác để không ngừng gia tăng giá trị cho khách hàng khi tham gia các loại hình bảo hiểm. Có như vậy mới “chen chân” đứng được trên thị trường. Còn PTI đã ký hợp đồng với Bưu điện Phú Yên mở đại lý khai thác tại tất cả các điểm bưu điện trên địa bàn tỉnh. Đây là cách để PTI xâm nhập sâu vào thị trường. Tổng Đại lý PTI tại Phú Yên Phạm Ngọc Vân cho biết: “PTI chỉ mới khai thác thị trường bảo hiểm xe cơ giới, còn các loại hình bảo hiểm khác vẫn còn đang bỏ ngỏ”.
Không dừng lại ở việc khuyến mại, nhiều DNKDBH còn hợp thức hóa chi trả hoa hồng cho những đối tượng không thuộc diện chi trả như: khách hàng mua bảo hiểm; cán bộ, nhân viên của doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm. Theo giải thích của giới kinh doanh bảo hiểm, có một thực tế hiện nay là số lượng giao dịch bảo hiểm thông qua người hành nghề chuyên nghiệp, tức các đại lý còn rất thấp, chỉ khoảng 30%. Phần giao dịch còn lại chủ yếu do DNKDBH và khách hàng trực tiếp ký hợp đồng với nhau. Khi giao dịch như vậy khách hàng hoặc người trung gian vẫn đòi hỏi phải được chi hoa hồng, nếu không thì họ sẽ đi mua chỗ khác. Để giữ chân khách hàng, doanh nghiệp không còn cách nào khác là phải chiều theo ý của “thượng đế”. Mà làm như vậy thì phải lách luật, tức là phải làm động tác giả bằng cách hợp thức hóa qua một đại lý nào đó để rút hoa hồng ra, rồi chia lại số tiền đó cho khách hàng. “Vụ một số cán bộ, nhân viên chi nhánh BIC tại TP HCM bị khởi tố do lập chứng từ khống để rút 8,8 tỉ đồng tiền hoa hồng là một bài học kinh nghiệm” – một giám đốc DNKDBH phi nhân thọ cho biết.
Khi một công ty mới thâm nhập vào thị trường hoặc muốn giành khách hàng từ các doanh nghiệp khác để tăng thị phần, thì biện pháp cạnh tranh phổ biến nhất là hạ phí và tăng chi phí hoa hồng trong khai thác. Tuy nhiên, việc hạ phí quá mức sẽ không thể lâu dài vì rất có thể dẫn đến rủi ro cho chính công ty bảo hiểm. Trong khi đó, theo quy định, khi ký được hợp đồng bảo hiểm, DNKDBH được phép chi từ 2,5% đến 12% hoa hồng (tùy loại hợp đồng) cho đại lý khai thác bảo hiểm hoặc tối đa không quá 15% cho doanh nghiệp môi giới.
Theo đánh giá của Vụ Bảo hiểm thuộc Bộ Tài chính, bên cạnh sự tăng trưởng “nóng”, thị trường bảo hiểm phi nhân thọ vẫn có nhiều vấn đề nổi cộm như cạnh tranh hạ phí, tăng chi phí khai thác, chưa kiểm soát được trục lợi bảo hiểm. Các doanh nghiệp bảo hiểm mới chỉ lo cạnh tranh với nhau mà quên đi việc phải làm sao cạnh tranh được với các dịch vụ tài chính khác.
ĐĂNG NGUYÊN
