Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam (Công ty Đồng Cam) đang cấp nước cho vụ sản xuất hè thu 2016. Tuy nhiên, nhiều vị trí kênh, cống tưới do đơn vị này quản lý đã bị đất, đá bồi lấp làm ách tắc dòng chảy, không đảm bảo dẫn thủy.

NHIỀU VỊ TRÍ KÊNH BỊ TẮC

Theo Công ty Đồng Cam, vừa qua, khi Ban Quản lý dự án Thăng Long (BQLDA Thăng Long) thực hiện dự án Nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1 qua Phú Yên, công ty phải tháo dỡ, di dời nhiều đoạn kênh và cống tưới thuộc hệ thống kênh Nam (đoạn qua huyện Đông Hòa và TP Tuy Hòa) và hệ thống thủy nông Tuy An để phục vụ cho việc xây dựng công trình. Đến nay, dự án Nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1 đã hoàn thành nhưng BQLDA Thăng Long, các nhà thầu vẫn chưa hoàn trả hiện trạng ban đầu cho các công trình thủy lợi, ảnh hưởng lớn đến việc cấp nước cho vụ sản xuất hè thu 2016.

Theo Trạm thủy nông kênh Nam, hiện nay, trên kênh Nam có 5 vị trí bị hư hỏng. Cống tưới trên kênh chính của trạm bơm điện Nam Bình bị hư phần mái và đáy bê tông đoạn thượng, hạ lưu cống, gây khó khăn cho việc cấp nước và quản lý vận hành. Ngoài ra, kênh chính Nam cũng bị ách tắc dòng chảy tại vị trí cống tưới Đông Mỹ thuộc thị trấn Hòa Vinh (huyện Đông Hòa). Đây là kênh tưới có nhiệm vụ dẫn nước về các kênh nhánh và trực tiếp đưa nước tưới cho 520ha lúa thuộc hai thị trấn Hòa Vinh, Hòa Hiệp Trung và xã Hòa Hiệp Bắc. Trưởng Trạm thủy nông kênh Nam Trần Văn Dữ cho biết: Cống Đông Mỹ dài 18m, có tường đầu thượng, hạ lưu, bể lắng phía thượng lưu và bể tiêu năng phía hạ lưu. Nhà thầu thi công mở rộng quốc lộ 1 đã tháo dỡ toàn bộ kết cấu này, nhưng sau đó đơn vị này chỉ nối dài cống tưới thêm 11m mà không hoàn trả các kết cấu như trước. Vì vậy, hiện cống Đông Mỹ bị bồi lắng nghiêm trọng, gây ách tắc dòng chảy.

Tương tự, kênh dẫn vào bể hút Trạm bơm 3-2 cũng đang bị ách tắc do một lượng lớn đất đá của quốc lộ 1 sạt xuống lòng kênh. Đồng thời, các nhà thầu khi hoàn trả mái kênh cũng không đảm bảo chất lượng, nhiều vị trí bị nứt, gãy, lún; phần tiếp giáp giữa mái kênh cũ và mới chưa thi công, không đảm bảo an toàn cho kênh khi dẫn nước. Còn tại cống tiêu mương Hiếu (TP Tuy Hòa) thì một lượng lớn đất đá đã bồi lấp gần hết thân cống và đê quai thượng, hạ lưu cống.

Hệ thống thủy nông Tuy An cũng có nhiều tuyến kênh bị ảnh hưởng bởi dự án Nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1. Ông Bùi Ngọc Hùng, Phó phụ trách Trạm thủy nông Tuy An, cho biết: Hiện tại, hệ thống tưới của trạm có 3 vị trí bị ảnh hưởng; trong đó, cụm điều tiết thuộc kênh KC3 bị nặng nhất vì sau khi tháo dỡ, đơn vị thi công hoàn trả không đúng kết cấu của công trình. Hiện công trình này không có tiêu năng hạ lưu, đoạn nối tiếp kênh hạ lưu chưa được gia cố. Ngoài ra, trên hệ thống thủy nông Tuy An, hai đoạn kênh phía nam, bắc cầu vượt đường sắt Chí Thạnh thuộc kênh KC3 chưa được hoàn chỉnh phần gia cố và đất đắp bờ kênh. Những tồn tại này làm thất thoát nước và hạn chế lưu tốc dòng chảy trong quá trình điều tiết tưới của trạm.

CẦN SỚM KHẮC PHỤC

Theo lịch thời vụ của Sở NN-PTNT, vụ hè thu 2016, nông dân bắt đầu gieo sạ từ ngày 20/5. Tổng diện tích sản xuất lúa vụ này khoảng 24.000ha, trong đó, Công ty Đồng Cam sẽ phục vụ tưới cho hơn 18.000ha. Tuy nhiên, việc nhiều vị trí trên hệ thống tưới của đơn vị này bị ách tắc gây trở ngại lớn cho việc cấp nước sản xuất của các địa phương. Trước thực trạng này, Công ty Đồng Cam đã nhiều lần kiến nghị BQLDA Thăng Long, Sở GTVT và UBND tỉnh có hướng giải quyết. Ông Huỳnh Dục, Trưởng Phòng Quản lý nước Công ty Đồng Cam, cho biết: Mặc dù công ty liên tục gửi văn bản yêu cầu BQLDA Thăng Long giải quyết những tồn tại trên nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả, trong khi vụ tưới đã bắt đầu. Trong khả năng của mình, công ty đã cho công nhân nạo vét tạm thời một số vị trí để có thể đưa nước về đồng. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời. Về lâu dài, những vị trí kênh, cống bị hư hỏng, sai kết cấu phải được sửa chữa, hoàn thiện lại theo thiết kế mới đảm bảo an toàn công trình và phục vụ tưới cho các vụ mùa tiếp theo.

Liên quan đến vấn đề này, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lê Văn Trúc đã yêu cầu Sở GTVT sớm làm việc với BQLDA Thăng Long để chỉ đạo các nhà thầu khẩn trương khắc phục tồn tại của các công trình cấp nước tưới, tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp bị ảnh hưởng bởi việc thi công dự án Nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1, đảm bảo kịp thời cấp nước tưới vụ hè thu 2016.

THỦY TIÊN