Năm 2016 dự kiến có nhiều khoản hụt thu, ảnh hưởng không nhỏ đến việc hoàn thành dự toán thu ngân sách cả năm. Vì vậy, ngay từ những tháng đầu năm, lãnh đạo UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan đã vào cuộc, bàn giải pháp bù đắp hụt thu cũng như tăng thu ngân sách để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ thu 3.200 tỉ đồng trong năm nay.

NHIỀU NGUỒN THU GIẢM

Trong 2 tháng đầu năm 2016, tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh chỉ đạt 425,7 tỉ đồng, bằng 13,3% dự toán tỉnh giao, giảm 67,2 tỉ đồng so với cùng kỳ. Trong khi đó, nếu hoàn thành tiến độ thu ngân sách thì đến cuối tháng 2/2016, toàn tỉnh phải thu đạt khoảng 17% dự toán thu cả năm. Theo Cục Thuế Phú Yên, nguyên nhân của việc thu ngân sách trên địa bàn tỉnh từ đầu năm đến nay đạt thấp là do hầu hết các nguồn thu chiếm tỉ trọng lớn, được giao chỉ tiêu nhiều đều bị giảm mạnh. Cụ thể, nguồn thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tỉnh giao chỉ tiêu thu 450 tỉ đồng nhưng đến hết tháng 2, Cục Thuế Phú Yên chỉ thu được 5,2 tỉ đồng, bằng 1,2% dự toán, giảm 141,7 tỉ đồng so với cùng kỳ. Đối với nguồn thu từ tiền sử dụng đất, dự toán tỉnh giao là 355,5 tỉ đồng, trong đó khối tỉnh quản lý thu 220 tỉ đồng. Thế nhưng, đến hết tháng 2, khối tỉnh vẫn chưa thu được khoản này vì tỉnh chưa triển khai dự án để bán đấu giá đất. Một nguồn thu khác cũng chiếm tỉ trọng lớn trong năm nay là thuế bảo vệ môi trường với dự toán thu lên đến 470 tỉ đồng. Đến cuối tháng 2/2016, toàn tỉnh thu được 58,2 tỉ đồng thuế này, bằng 12,4% dự toán, không đạt kế hoạch thu theo tiến độ.

Ông Phạm Bé, Trưởng Phòng Kiểm tra thuế (Cục Thuế Phú Yên), cho biết: Đơn vị đã làm việc với Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô, và doanh nghiệp này năm nay có thể nộp thuế khoảng 47 tỉ đồng. Ngoài ra, nếu trong năm nay, công ty thực hiện các phần việc và giải ngân được khoảng 25 triệu USD thì tiếp tục nộp khoảng 50 tỉ đồng thuế nhà thầu nữa, nếu không thì không có được khoản này. Như vậy, riêng Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô, tỉnh giao dự toán thu “có địa chỉ” là 350 tỉ đồng nhưng có thể hụt thu ít nhất hơn 250 tỉ đồng. Đối với Công ty TNHH Công nghiệp KCP Việt Nam, vì đơn vị này bắt đầu đầu tư mở rộng, nâng công suất từ tháng 9/2015 nên từ đó đến nay, thuế giá trị gia tăng không phát sinh mà ngược lại, Cục Thuế tỉnh còn phải thực hiện thủ tục hoàn thuế cho doanh nghiệp. Và dự kiến, việc hoàn thuế sẽ kéo dài đến giữa năm 2016 khi dự án hoàn thành. Thêm vào đó, theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật về thuế, từ năm 2015, doanh nghiệp này đã được miễn, giảm một số sắc thuế từ hoạt động chế biến nông sản. Trong khi Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô và Công ty TNHH Công nghiệp KCP Việt Nam là hai doanh nghiệp được kỳ vọng đóng góp lớn cho nguồn thu thuế từ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thì với tình hình đã nêu, cơ quan thuế khó có thể hoàn thành dự toán thu đối với nguồn này.

Đối với thuế bảo vệ môi trường được giao chỉ tiêu thu 470 tỉ đồng, theo ông Phạm Bé, đây là nguồn thu chủ yếu từ hai đơn vị kinh doanh xăng dầu đầu mối trên địa bàn tỉnh là Chi nhánh Xăng dầu Phú Yên thuộc Công ty Xăng dầu Phú Khánh (Petrolimex Khánh Hòa) và Công ty CP Xăng dầu Dầu khí Phú Yên (PV OIL Phú Yên). Trong 470 tỉ đồng thuế này thì dự kiến PV OIL Phú Yên sẽ đóng góp hơn một nửa. Theo cách kê khai thuế như lâu nay, dù bán ở đâu thì thuế bảo vệ môi trường vẫn được PV OIL Phú Yên chủ yếu kê khai và nộp tại nơi đặt trụ sở chính là Phú Yên. Tuy nhiên năm nay, các tỉnh khu vực Miền Trung - Tây Nguyên, nơi PV OIL Phú Yên có hoạt động kinh doanh xăng dầu, bắt buộc doanh nghiệp bán hàng qua chi nhánh phải kê khai, nộp thuế bảo vệ môi trường tại địa phương mở chi nhánh. Từ đầu năm đến nay, PV OIL Phú Yên đã kê khai thuế bảo vệ môi trường tại chi nhánh Bình Định, làm giảm sản lượng kê khai tại Phú Yên. Hiện các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk… cũng liên tục yêu cầu các đơn vị nêu trên thành lập chi nhánh trên địa bàn các tỉnh này nên nguồn thu thuế bảo vệ môi trường sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới. “Theo báo cáo của PV OIL Phú Yên, năm 2016, sản lượng xăng, dầu kê khai nộp thuế bảo vệ môi trường tại Phú Yên sẽ sụt giảm khoảng 141,8 tỉ đồng, tương ứng với sản lượng 64,3 triệu lít. Tuy nhiên, dự kiến với tốc độ tăng trưởng hiện nay của doanh nghiệp này thì có khả năng Phú Yên sẽ hụt thu khoảng 150 tỉ đồng chứ không hẳn là 141,8 tỉ đồng như báo cáo của công ty”, ông Bé nói.

Hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh là một trong những giải pháp tạo nguồn thu cho ngân sách. Trong ảnh: Chế biến hạt điều xuất khẩu tại một doanh nghiệp ở huyện Phú Hòa - Ảnh: L.HẢO

CHỦ ĐỘNG NGUỒN THU NGÂN SÁCH

Năm 2016, UBND tỉnh giao chỉ tiêu tổng thu ngân sách trên địa bàn là 3.200 tỉ đồng; trong đó, chỉ tiêu thu nội địa cân đối ngân sách là 2.950,3 tỉ đồng, tăng 37,2% so với cùng kỳ năm 2015, tăng 18% so với dự toán thu năm 2016 Trung ương giao. Với những phân tích, dự báo về các khoản hụt thu nêu trên, để hoàn thành nhiệm vụ mà UBND tỉnh giao, Cục Thuế Phú Yên đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan trên cơ sở quy hoạch, kế hoạch được duyệt cần khẩn trương triển khai các dự án ở khu Nam Hùng Vương (theo dự toán là 220 tỉ đồng) và đường Điện Biên Phủ (dự toán 60 tỉ đồng), thực hiện các bước để đưa ra bán đấu giá đất theo đúng kế hoạch. Cơ quan thuế cũng đề nghị tỉnh chỉ đạo các huyện, thị xã, thành phố khẩn trương hoàn thành thủ tục đưa ra bán đấu giá theo quy định các dự án thu tiền sử dụng đất đã đăng ký, nhằm hoàn thành chỉ tiêu thu tiền sử dụng đất đã giao. Đối với khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, Cục Thuế Phú Yên đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo triển khai nhanh dự án của Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô và dự án điện sinh khối của Công ty TNHH Công nghiệp KCP Việt Nam…

Ông Nguyễn Văn Hưng, Trưởng Phòng Kinh tế Văn phòng UBND tỉnh, cho rằng để hoàn thành dự toán thu năm nay, trước mắt, Cục Thuế Phú Yên nên rà soát, tập trung thu các khoản nợ thuế có khả năng thu. Các cơ quan chức năng thì cần rà soát, điều chỉnh quy hoạch cho hợp lý, sớm đưa khu Nam Hùng Vương vào khai thác để tỉnh có thể thu tiền sử dụng đất. Còn theo ông Ngô Bá Lánh, Giám đốc Sở Tài chính, hiện trên địa bàn tỉnh có một nguồn bị thất thu lớn là thuế tài nguyên. Cơ quan thuế và các ngành chức năng của tỉnh nên vào cuộc để có thể kiểm tra, kiểm soát nguồn thu này. Thêm vào đó, ông Ngô Bá Lánh cho rằng tỉnh nên kiến nghị Bộ Tài chính cho thành lập Cục Hải quan Phú Yên để toàn bộ hàng hóa xuất nhập khẩu tại Phú Yên có thể thông quan trực tiếp qua cảng Vũng Rô, góp phần tăng được nguồn thu thuế xuất nhập khẩu.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Chí Hiến đồng ý với phương án điều chỉnh lại quy hoạch khu Nam Hùng Vương và quy hoạch đường Hùng Vương để có quỹ đất bán, tạo nguồn thu cho ngân sách và có tiền đầu tư cơ sở hạ tầng trên địa bàn tỉnh. Đối với trường hợp Công ty TNHH Dầu khí Vũng Rô, đồng chí Nguyễn Chí Hiến cho biết qua làm việc với lãnh đạo tỉnh, nhà đầu tư đã hứa nếu tỉnh sớm giao mặt bằng sạch khu vực 404ha thì nhà đầu tư sẽ tổ chức san lấp và xúc tiến việc ký hợp đồng tổng thầu EPC. Khi dự án tiếp tục triển khai thì tỉnh sẽ thu được thuế nhà thầu. Còn đối với PV OIL Phú Yên, UBND tỉnh sẽ làm việc lại với doanh nghiệp này để động viên họ kê khai và nộp thuế bảo vệ môi trường tại Phú Yên, đem lại nguồn thu cho tỉnh… Đối với số nợ thuế hiện nay, cơ quan thuế cần tiếp tục đôn đốc thu hồi những khoản có khả năng thu; riêng nợ khó thu thì báo cáo Bộ Tài chính trình Chính phủ xin xóa nợ. “Các sở, ngành, địa phương phải thường xuyên đối thoại, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, động viên doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh sản xuất, kinh doanh, nộp thuế đúng, đủ vào ngân sách. Lãnh đạo tỉnh cũng sẽ liên hệ, xúc tiến, kêu gọi các nhà đầu tư trong và ngoài nước có tiềm lực thực sự đến tìm hiểu cơ hội, triển khai dự án đầu tư tại Phú Yên. Chỉ có thực hiện những giải pháp căn cơ thì tỉnh mới chủ động được nguồn thu, không những cho năm nay mà cho cả giai đoạn 2016-2020, góp phần hoàn thành mục tiêu thu ngân sách năm 2020 đạt 8.000 tỉ đồng”, đồng chí Nguyễn Chí Hiến nói. 

LÊ HẢO