Dự án Nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1 được triển khai, tỉnh Phú Yên có 4.622 hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó 901 hộ phải di dời đến 16 khu tái định cư tập trung. Đến nay, quốc lộ này đã được thông xe, các khu tái định cư cơ bản hoàn thành, nhưng chỉ có 423 hộ dân được tái định cư.

DÂN CHƯA VÀO KHU TÁI ĐỊNH CƯ

Để phục vụ dự án Nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1, huyện Tuy An xây dựng 8 khu tái định cư cho gần 690 hộ dân bị ảnh hưởng. Theo kế hoạch, các khu tái định cư phải hoàn thành vào cuối tháng 7/2014, nhưng đến nay một số khu tái định cư vẫn chưa hoàn tất. Tại các khu tái định cư đã xong, hạ tầng kỹ thuật được xây dựng khang trang nhưng rất ít người dân đến ở. Theo thiết kế, Khu tái định cư thôn Phong Phú, xã An Hiệp bố trí chỗ ở cho ít nhất 50 hộ dân nhưng đến nay mới chỉ có 4 trong tổng số 11 hộ bị giải tỏa hoàn toàn đến xây dựng nhà mới. Chị Nguyễn Thị Út đang xây nhà ở khu tái định cư này, cho biết: “Tôi được Nhà nước đền bù 140 triệu đồng, đến đây xây nhà từ tháng 6/2015 hết khoảng 500 triệu đồng. Các hộ khác chưa đến xây nhà là do họ còn ở tạm tại phần nhà còn lại sau khi giải tỏa hoặc ở nhờ nhà người quen”.

Còn tại Khu tái định cư thôn Phú Điềm, xã An Hòa chỉ có 4 hộ dân đến xây nhà mới. Phần đất còn lại, người dân tận dụng để trồng cỏ cho bò ăn, còn nhà văn hóa được dùng làm sân phơi lúa. Gia đình chị Nguyễn Thị Loan về ở tại khu tái định cư này từ năm 2014, chị than phiền: “Khu tái định cư đã có điện thắp sáng, nhưng nước sinh hoạt vẫn chưa có. Hàng ngày, tôi phải đi hơn 300m lấy nước từ cánh đồng trồng rau về dùng; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đến nay cũng chưa được cấp”. Theo chị Loan, những hộ khác chưa muốn về khu tái định cư phần lớn là do không có nước sinh hoạt.

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Phụng Ngoạn, Chủ tịch UBND huyện Tuy An, nói: Nguyên nhân người dân chưa đồng loạt vào các khu tái định cư phần lớn là do chưa có điều kiện đóng tiền sử dụng đất; một số hộ còn muốn ở lại nhà cũ với con cháu, dòng họ hoặc chưa chọn được ngày giờ phù hợp. Một số khu tái định cư chưa có nước sinh hoạt, huyện vận động bà con tự khoan giếng, nếu gặp khó khăn sẽ hỗ trợ một phần kinh phí để thực hiện.

SỚM KHẮC PHỤC VƯỚNG MẮC

Theo Sở GTVT, đến nay, đơn vị bảo hiểm đã chi trả tiền bồi thường cho 675 hộ dân có nhà bị nứt do thi công dự án Nâng cấp, mở rộng quốc lộ 1 với tổng số tiền hơn 3,5 tỉ đồng. Trong đó, TX Sông Cầu 343 hộ, huyện Tuy An 332 hộ dân. Tuy nhiên, theo báo cáo của các địa phương, ngoài phát sinh 790 đơn kiến nghị, khiếu nại của người dân TX Sông Cầu và huyện Tuy An, còn có 162 đơn của người dân huyện Đông Hòa liên quan đến nhà ở bị nứt chưa được thẩm định, chi trả tiền bồi thường. “Nhà tôi bị nứt vách nhiều, phải tự bỏ tiền sửa lại để ở, chứ chưa được hỗ trợ. Không riêng gì nhà tôi, nhiều nhà của người dân ở khu vực này cũng bị tương tự”, bà Trương Thị Nhị ở thôn Phú Thạnh, xã An Chấn, huyện Tuy An, than phiền.

Theo chị Bùi Thị Kim Anh ở thôn Phong Phú, xã An Hiệp, huyện Tuy An, do xe lu lèn quá mạnh nên nhiều nhà ở khu vực này bị nứt. Chị và nhiều người khác đã làm đơn gửi lên UBND huyện nhưng đến nay vẫn chưa thấy hồi âm. Tương tự, nhà ông Huỳnh Sơn ở thôn Mỹ Phú, xã An Hiệp, cũng bị nứt phần dưới đà ngang tầng 1. Ông Sơn nói: Tôi xây lại nhà trong lúc đơn vị thi công đổ đất lu lèn làm răn nứt đà. Đến nay gia đình chưa thấy cơ quan nào đến kiểm tra, thẩm định mức độ ảnh hưởng.

“Trong phương án giải phóng mặt bằng, chủ đầu tư chỉ tính đến cọc mốc để thực hiện dự án, chứ chưa tính đến phạm vi bên ngoài với kinh phí phát sinh khoảng 5 tỉ đồng, vượt quá phần bảo hiểm dân sự ảnh hưởng đến người thứ ba (ngoài phạm vi giải phóng mặt bằng). Vấn đề này, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ, xin sử dụng nguồn kinh phí còn thừa của giải phóng mặt bằng tiếp tục hỗ trợ người dân có nhà bị nứt”, ông Nguyễn Thành Trí, Giám đốc Sở GTVT, cho biết.

Ngoài ra, tại một số khu vực có nền đường đất đắp cao nhưng không được gia cố mái taluy, đã gây sạt lở đất đá bồi lấp nhà và đất sản xuất của người dân. Trong quá trình thi công, nhiều đoạn đường không bố trí rãnh thoát nước dọc để gom nước như hiện trạng ban đầu, làm nước chảy vào nhà dân thấp hơn mặt đường từ 1-3m khi có mưa lớn. Ông Huỳnh Sơn ở thôn Mỹ Phú, xã An Hiệp, cho biết thêm: Nhà tôi thấp hơn mặt đường quốc lộ khoảng 2m, tạo dốc đứng, khiến việc đi lại rất khó khăn. Trong khi đó, lề đường ở phía trước nhà lại không có mái taluy bằng bê tông xi măng để tránh nước mưa tràn xuống, nên gây sạt lở. Còn đoạn đường tại dốc ngã 3 thôn Phú Mỹ giao nhau với quốc lộ 1 bị đẩy lên quá cao, người dân và phương tiện vận chuyển nông sản thường xuyên gặp sự cố hoặc té ngã.

Theo ông Nguyễn Thành Trí, sau khi dự án hoàn thành, nhiều nhà dân ở Phú Yên ở sát lề đường (đường không còn lề). Sở GTVT sẽ rà soát để lập lại hành lang an toàn đường bộ, đường sắt theo Quyết định 994 của Thủ tướng Chính phủ. “Tất cả những vấn đề tồn tại trên quốc lộ 1, sở là cơ quan chuyên môn tham mưu cho UBND tỉnh làm việc với Bộ GTVT để sớm được khắc phục”, ông Trí nói.

PHƯƠNG NAM