Niên vụ sắn 2015-2016, Sở NN-PTNT phối hợp với Trường đại học Nông lâm Huế tổ chức trồng khảo nghiệm 4ha sắn trên vùng đất xám bạc màu tại xã Xuân Sơn Nam (huyện Đồng Xuân). Kết quả xác định được 4 giống sắn KM419, KM440, KM444, KM397 đạt năng suất sắn củ tươi từ 30 đến hơn 36 tấn/ha, trong khi đó giống sắn KM94 (giống sắn hiện có tại địa phương) năng suất chỉ đạt 22 tấn/ha, lại đang bị bệnh chổi rồng, rệp sáp bột hồng.

NGĂN CHẶN BỆNH CHỔI RỒNG, RỆP SÁP BỘT HỒNG

Theo Sở NN-PTNT, sắn là một trong ba cây trồng chủ lực của tỉnh (sau lúa, mía), với diện tích gieo trồng cả năm khoảng 19.519ha, sản lượng 354.039 tấn, góp phần mang lại nhiều lợi ích kinh tế cho nông dân. Cây sắn là sự lựa chọn của các hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số vì chịu được đất nghèo, dễ trồng, ít chăm sóc, chi phí thấp, dễ thu hoạch, dễ chế biến. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, thời tiết diễn biến khá phức tạp đã ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất, chất lượng của cây sắn. Tại các huyện miền núi Phú Yên, nhiều thời điểm nắng hạn, thiếu nước tưới kéo dài nên năng suất sắn bình quân chỉ đạt 18 tấn/ha.

Sắn được trồng tập trung tại huyện Sông Hinh và huyện Đồng Xuân, với diện tích sắn chiếm 65% diện tích và 62% sản lượng sắn của toàn tỉnh. Tại hai huyện này có hai nhà máy sản xuất tinh bột sắn với tổng công suất 270 tấn nguyên liệu/ngày (Công ty CP Tinh bột sắn FOCOCEV có công suất 150 tấn nguyên liệu/ngày, Nhà máy sản xuất tinh bột sắn Đồng Xuân có công suất 120 tấn nguyên liệu/ngày). Ngoài ra, trong tỉnh còn có 60 cơ sở chế biến tinh bột sắn thủ công với công suất 0,5-1 tấn/ngày/cơ sở, chủ yếu tập trung ở huyện Tây Hòa và TX Sông Cầu. Lâu nay, người dân chủ yếu trồng giống sắn KM94, bán cho các nhà máy, cơ sở sản xuất, năng suất chỉ đạt 22 tấn/ha. Gần đây, giống sắn KM94 này lại bị bệnh chổi rồng, rệp sáp bột hồng gây hại làm giảm năng suất và sản lượng.

Để ngăn chặn sắn bị bệnh chổi rồng, rệp sáp bột hồng, Sở NN-PTNT phối hợp với Trường đại học Nông lâm Huế triển khai đề tài Nghiên cứu tuyển chọn giống sắn ngắn ngày và kỹ thuật thâm canh rải vụ nhằm phục vụ cho việc phát triển cây sắn bền vững ở Phú Yên.

NĂNG SUẤT CAO

Ông Bùi Văn Sang, một chủ ruộng tham gia mô hình trồng sắn, cho biết: Các giống sắn KM419, KM440, KM444, KM397 trồng theo mô hình củ “ăn” vào sát gốc, khi thu hoạch thì nhổ lên nguyên bụi, rất tiện lợi. Không như giống sắn trồng lâu nay, nông dân phải chờ sắn ra cuống rồi mới tới củ, khi nhổ thường bị đứt cuống, vì vậy phải dùng cuốc đào, có người còn cày lên mới lấy được củ. Còn ông Phan Tùng, một nông dân ở xã Xuân Sơn Nam tham quan mô hình, cho hay: Sắn trồng theo mô hình củ to hơn sắn trồng lâu nay. Các củ trong bụi sắn của mô hình lớn đều và củ nhiều hơn.

Theo kết quả thực địa tại 4ha sắn trồng trên đất xám bạc màu ở xã Xuân Sơn Nam, giống sắn KM419 có thời gian sinh trưởng 7-10 tháng, năng suất củ tươi 34,9-54,9 tấn/ha, hàm lượng tinh bột 27,8-30,7%, năng suất sắn lát khô 15,6-21,6 tấn/ha. So với sắn KM94 năng suất củ tươi chỉ đạt 24 tấn/ha, hàm lượng tinh bột 25-28,4%, năng suất sắn lát khô chỉ 6,4-9,5 tấn/ha. Giống sắn KM444 thì ít nhiễm sâu bệnh, năng suất củ tươi đạt 37,5-48,3 tấn/ha, hàm lượng bột đạt 28,3-29,2%. Giống sắn KM440 thân thẳng, ngọn xanh, cây cao vừa phải, không phân nhánh; năng suất củ tươi đạt 35,4-48,5 tấn/ha. Giống sắn KM397, thời gian thu hoạch 8-10 tháng sau trồng, năng suất củ tươi 33-54 tấn/ha, hàm lượng tinh bột 27,5-29,6%, năng suất sắn lát khô 13,8-17,6 tấn/ha.

Ông Nguyễn Văn Tri, Phó phụ trách Phòng NN-PTNT huyện Đồng Xuân, cho biết: Diện tích trồng sắn trọng điểm của huyện tập trung ở xã Xuân Phước, Xuân Quang 1, Xuân Lãnh, Xuân Long, Đa Lộc với trên 4.700ha, năng suất sắn củ tươi bình quân 19,5 tấn/ha, sản lượng sắn 78.000 tấn. Giống sắn chủ lực trong sản xuất là KM94 đang nhiễm bệnh chổi rồng, chiếm gần 59,86% diện tích. Vì vậy, trong thời gian đến, huyện khuyến khích nông dân đưa các giống sắn mới vào trồng thay thế các loại giống sắn cũ, góp phần tăng thu nhập cho người dân miền núi.

LÊ TRÂM