Thời gian qua, Trung tâm Giống và Kỹ thuật cây trồng Phú Yên phối hợp với các HTX trong tỉnh sản xuất giống lúa cấp siêu nguyên chủng, năng suất đạt cao, góp phần nâng cao giá trị, hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích trong vùng sản xuất lúa của tỉnh.
Vụ hè thu năm 2015, Trung tâm Giống và Kỹ thuật cây trồng Phú Yên phối hợp với HTX nông nghiệp Nam An Nghiệp (huyện Tuy An) sản xuất 2ha mô hình giống lúa ĐV108 tại cánh đồng Nam An Nghiệp; kết quả năng suất đạt 81,2 tạ/ha, trong khi lúa đối chứng chỉ đạt 78,2 tạ/ha. Ông Trần Tấn Khoa, Giám đốc HTX Nông nghiệp Nam An Nghiệp, cho biết: Toàn bộ diện tích của mô hình được bố trí liền thửa, liền vùng để thuận lợi cho việc canh tác. Nông dân tham gia mô hình thực hiện quy trình sản xuất lúa theo quy tắc 3 giảm (giảm lượng giống gieo sạ, giảm lượng thuốc trừ sâu bệnh, giảm lượng phân đạm) - 3 tăng (tăng năng suất lúa, tăng chất lượng lúa gạo, tăng hiệu quả kinh tế); 1 phải (phải dùng giống lúa xác nhận) - 5 giảm (giảm lượng nước vừa đủ, giảm thất thoát sau thu hoạch, giảm lượng giống gieo sạ, giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, giảm phân bón) và quản lý dịch hại tổng hợp theo phương pháp IPM.
Trên cánh đồng sản xuất lúa cấp siêu nguyên chủng, gié lúa dài đóng thóc dày, độ đồng đều cao, cứng cây nên chống đổ ngã tốt; hạt mẩy, ít lép. Ông Mạnh Văn Hoàng, một nông dân ở xã Xuân Quang 2 (huyện Đồng Xuân) tham quan mô hình nhìn ruộng lúa, trầm trồ: Cánh đồng quê tôi ở cạnh sông Kỳ Lộ, đất đai rất màu mỡ. Tuy vậy, thời gian qua, dù chúng tôi trồng nhiều giống lúa khác nhau nhưng năng suất vẫn không bằng giống lúa cấp nguyên chủng trồng ở đây, trong khi cánh đồng này ở trên cao không được phù sa bồi đắp. Còn ông Trần Văn Chương, một nông dân ở xã An Nghiệp tham gia mô hình trồng giống lúa cấp siêu nguyên chủng, cho hay: “Vụ lúa năm nay, các cánh đồng đều chịu chung yếu tố thời tiết bất lợi, đó là nắng nóng, khô hạn kéo dài. Nhờ tham gia sản xuất giống lúa cấp siêu nguyên chủng, được tập huấn nắm vững kỹ thuật, chúng tôi tăng cường bón phân kali, lân kết hợp với sạ thưa nên cây lúa sinh trưởng tốt, từ khi lúa vừa ra lá non đến khi làm đòng, lá xanh mượt, không phải phun thuốc trừ sâu. Cuối vụ, hạt lúa mẩy, màu sáng đẹp”.
Trong vụ hè thu năm 2015, Trung tâm Giống và Kỹ thuật cây trồng Phú Yên còn phối hợp với HTX Kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hòa Quang Nam (huyện Phú Hòa) thực hiện mô hình sản xuất 2ha với giống lúa ĐV108, cuối vụ năng suất đạt 75 tạ/ha, cao hơn giống lúa đối chứng 10 tạ/ha. Ông Dương Văn Minh, Phó giám đốc HTX Kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hòa Quang Nam, cho hay: Mô hình sản xuất giống lúa cấp nguyên chủng chỉ sạ 5kg/sào với hình thức sạ hàng, sạ thưa, chi phí đầu tư giảm, trong khi đó giá bán cao hơn lúa thường từ 800 đến 1.000 đồng/kg nên nông dân thu lãi cao hơn sản xuất lúa thịt từ 6 đến 7 triệu đồng/ha.
Tại HTX Kinh doanh dịch vụ Hòa Thành Tây (huyện Đông Hòa), Trung tâm Giống và Kỹ thuật cây trồng Phú Yên phối hợp với HTX sản xuất 2ha với giống lúa CH133, thu hút 18 hộ nông dân tham gia. Theo Phó giám đốc HTX Kinh doanh dịch vụ Hòa Thành Tây, không chỉ vụ lúa hè thu này mà trước đây, vào vụ đông xuân 2014-2015, HTX cũng triển khai sản xuất giống lúa cấp nguyên chủng, năng suất cuối vụ đạt 72 tạ/ha. Thời gian đến, HTX mong muốn Trung tâm Giống và Kỹ thuật cây trồng Phú Yên tiếp tục hỗ trợ, nhân rộng mô hình này, sản xuất các loại giống mới nhiều chủng loại.
Ông Trương Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Giống và Kỹ thuật cây trồng Phú Yên, cho biết: Thời gian qua, Ban Quản lý dự án Đầu tư sản xuất lúa giống cấp siêu nguyên chủng và nguyên chủng tỉnh Phú Yên giai đoạn 2010-2015 đã phối hợp với các HTX Hòa Thành Tây (huyện Đông Hòa), Hòa Phong (huyện Tây Hòa), Hòa Quang Nam (huyện Phú Hòa), Nam An Hiệp (huyện Tuy An) và Xuân Quang 2 (huyện Đồng Xuân) sản xuất các giống lúa ĐV108, CH133, ML49 và TH6, ML213 và OM 2695-2… Cuối vụ, năng suất đạt cao, được Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Miền Trung kết luận đạt độ thuần tốt. Thời gian đến, các địa phương vùng triển khai dự án, lồng ghép các chương trình khuyến nông, xây dựng nông thôn mới… nhân rộng mô hình sản xuất lúa giống cấp nguyên chủng, góp phần nâng cao giá trị, hiệu quả kinh tế, tiến tới xây dựng cánh đồng lúa chất lượng, cho thu nhập cao.
TRÂM TRÂN