Phí bảo trì đường bộ đối với xe máy được thực hiện ở Phú Yên từ năm 2013, kỳ vọng sẽ góp phần tích cực vào công tác bảo trì đường bộ. Thế nhưng càng về sau, công tác thu tại các địa phương càng khó khăn và không thực hiện được.
TỈ LỆ THU THẤP
Thực hiện Thông tư 197/2012/TT-BTC về việc thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện, Phú Yên đã triển khai từ năm 2013. Theo đó, xe máy có dung tích xi lanh dưới 100cm3 có mức thu 50.000 đồng/phương tiện, xe máy trên 100cm3 có mức thu 100.000 đồng/phương tiện. Người nộp phí là chủ sở hữu hoặc người sử dụng phương tiện. Khoản phí này được giao cho các xã, phường tổ chức thu và theo Nghị quyết 126/2014/NQ-HĐND ngày 12/12/2014 của HĐND tỉnh, khoản thu này sẽ để lại cho các địa phương sử dụng đầu tư duy tu, sửa chữa hẻm phố, đường giao thông nông thôn.
Tuy nhiên, theo Văn phòng Quỹ Bảo trì đường bộ tỉnh, so với năm 2014, từ đầu năm đến nay, nhiều địa phương gặp khó khăn trong công tác thu phí bảo trì đường bộ. Số thu của các địa phương quá thấp, có địa phương không thu được. Toàn tỉnh chỉ thu được khoảng 724 triệu đồng, đạt khoảng 0,05% kế hoạch thu năm 2015. Điển hình như tại huyện Đông Hòa, trong năm 2014, địa phương này thu được 100,185 triệu đồng. Kế hoạch 2015, Đông Hòa sẽ phải thu khoảng 3,213 tỉ đồng, nhưng đến nay địa phương này mới thu được hơn 30 triệu đồng. Hay tại TP Tuy Hòa, nơi được “kỳ vọng” sẽ có số thu lớn thì đến nay, con số thu phí cũng không là bao. Theo số liệu thống kê từ các xã, phường, kế hoạch năm 2015, thành phố sẽ thu phí bảo trì đường bộ của 26.304 phương tiện với số tiền khoảng 2,127 tỉ đồng; hiện mới chỉ thu được 487 triệu đồng.
Khó khăn nhất hiện nay là TX Sông Cầu khi từ đầu năm đến nay, địa phương này không thu được phí bảo trì đường bộ.
ĐỊA PHƯƠNG VÀ NGƯỜI DÂN ĐỀU KÊU KHÓ
Theo các địa phương, trong thời gian hai năm đầu (2013 và 2014), việc triển khai thu phí bảo trì đường bộ khá thuận lợi, người dân có ý thức chấp hành. Quỹ bảo trì đường bộ cũng được sử dụng để duy tu, sửa chữa nhiều tuyến đường, tạo điều kiện đi lại cho người dân. Tại TP Tuy Hòa, Quỹ Bảo trì đường bộ được dùng để sửa chữa, nâng cấp nhiều tuyến đường, trong đó có tuyến đường Nguyễn Hữu Thọ, đoạn từ đại lộ Nguyễn Tất Thành đến đường Mậu Thân. Thế nhưng, càng về sau, việc thu phí càng khó vì người dân “nhìn nhau” để nộp phí. Bên cạnh đó, theo địa phương này, việc các cấp quản lý Nhà nước chưa có quy định chế tài xử phạt đối với người không nộp phí khi tham gia giao thông cũng là yếu tố để người dân còn chần chừ nộp phí.
Trong tình trạng tương tự, TX Sông Cầu cũng gặp rất nhiều khó khăn trong việc vận động, tuyên truyền người dân đóng phí bảo trì đường bộ. Ông Phạm Kiên, Chủ tịch UBND TX Sông Cầu, cho biết: Khó nhất hiện nay chính là chưa có chế tài xử lý các trường hợp không đóng phí. Khi cán bộ đến nhà thu phí thì người dân lại lấy nhiều lý do để né tránh. Nhiều lúc đến nhà thu phí đường bộ của xe máy đó, nhưng nhiều người lại đùn đẩy, kêu đã đóng phí ở địa phương khác. Lúc này, cán bộ thu phí cũng không có cách gì để xác định là họ đã đóng hay chưa. Hơn nữa, kinh tế ngày càng khó khăn, việc đóng thêm một loại phí đối với người dân ở khu vực nông thôn, miền núi cũng là một cái khó.
Về phía người dân, đa số mọi người đều cảm thấy băn khoăn về sự công bằng lẫn nhau trong việc thu phí bảo trì đường bộ khi có người đóng, người không. Bà N.T.H ở phường Phú Đông, TP Tuy Hòa, cho biết: “Năm 2014, tôi có đóng phí bảo trì đường bộ cho hai xe máy của gia đình. Tôi nghĩ đây là trách nhiệm của người dân trong việc đóng góp quỹ để sửa chữa đường. Thế nhưng sau đó tôi thấy rất nhiều người không đóng. Tôi nghĩ như vậy là không công bằng, chính quyền cần có chế tài nhất định để tạo sự công bằng”.
Rất nhiều người dân thắc mắc về sự công bằng trong việc triển khai thu phí bảo trì đường bộ. Anh N.N.K ở huyện Đông Hòa, cho biết: “Đã là quy định chung thì phải có chế tài. Người nộp phí thì chấp hành đúng chủ trương, còn người không nộp thì xử lý như thế nào? Gần đây, tôi theo dõi trên các phương tiện thông tin thấy có thông tin về việc tạm ngừng thu phí bảo trì đường bộ đối với xe máy, không biết ở tỉnh mình như thế nào?”.
Mới đây, trong phiên họp thứ hai năm 2015 của Hội đồng quản lý Quỹ Bảo trì đường bộ Phú Yên, Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lê Văn Trúc đã chỉ đạo, theo quy định hiện tại, các địa phương tiếp tục đôn đốc việc thu phí bảo trì đường bộ đối với xe máy, đảm bảo kế hoạch được giao để tăng ngân sách địa phương, phục vụ phát triển giao thông nông thôn. Các địa phương coi đây là một tiêu chí thi đua của địa phương.
|
Kiến nghị tạm dừng thu phí sử dụng đường bộ đối với xe máy từ 1/1/2016
Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ, kiến nghị Chính phủ cho phép tạm dừng thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện đối với xe máy từ 1/1/2016. Lý do được Bộ Tài chính đưa ra là do thực tế việc triển khai thu phí đối với mô tô (gồm mô tô và xe máy) gặp nhiều khó khăn. Cụ thể: mô tô là tài sản di động, không bắt buộc phải đăng kiểm lưu hành, người sử dụng xe không bắt buộc là chủ sở hữu nên rất khó kiểm soát và thu phí, đặc biệt trường hợp chủ xe (sinh viên, lao động tự do…) đăng ký ở địa phương này nhưng mang xe đến địa phương khác sử dụng. Mặt khác, chế tài xử phạt còn hạn chế nên chủ xe không chấp hành nộp phí dẫn đến số phí thu được thấp, không công bằng về trách nhiệm của chủ phương tiện trong việc nộp phí, hiệu quả thu phí không cao. Trước đó, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cũng đã từng kiến nghị bằng văn bản tới Thủ tướng xem xét và cho phép tạm thời dừng thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện đối với mô tô từ ngày 1/1/2016. |
HỒ NHƯ
