Ngày 24/7, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 19 về việc đẩy mạnh triển khai thi hành Luật HTX. Theo đó, trước ngày 1/7/2016, các HTX trong cả nước sẽ tổ chức lại theo Luật HTX 2012 hoặc chuyển sang hình thức tổ chức khác. Điều này giúp đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi hoạt động cho các HTX theo luật tại các địa phương. Báo Phú Yên có cuộc trao đổi với ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, về việc triển khai chỉ thị này ở Phú Yên.
* Thưa ông, từ khi Luật HTX 2012 có hiệu lực đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có bao nhiêu HTX được chuyển đổi?
- Từ ngày 1/7/2013, khi Luật HTX 2012 có hiệu lực, Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển kinh tế tập thể tỉnh đã được thành lập (sau đây gọi tắt là Ban chỉ đạo - BCĐ). Sau khi kiểm tra các HTX trên địa bàn tỉnh, BCĐ đã xây dựng 9 mô hình thí điểm chuyển đổi tại 9 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Đến nay, cả tỉnh có 58 HTX hoàn thành các nội dung chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX 2012. Tuy nhiên, những HTX này, về cơ bản mới thay đổi về hình thức như chức danh, chức vụ, cơ cấu bộ máy, còn về một số thủ tục chuyển đổi có tính pháp lý như giấy phép đăng ký, hợp đồng mua bán với thành viên HTX và khách hàng ngoài làm căn cứ xác định tỉ lệ cung ứng của luật… thì vẫn còn chậm.
* Quá trình chuyển đổi đang tồn tại những khó khăn gì? Phương án nào để khắc phục, thưa ông?
- Các HTX chưa chuyển đổi gặp khó khăn ở một số hoạt động kinh doanh. Cả tỉnh có 195 HTX, liên hiệp HTX hoạt động trên các lĩnh vực như nông nghiệp 128 HTX, 1 liên hiệp HTX; công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp 17 HTX; xây dựng 24 HTX; giao thông vận tải 13 HTX; thương mại dịch vụ 7 HTX; quỹ tín dụng nhân dân cơ sở 4 quỹ và 1 HTX môi trường. Trong đó, một số HTX có dịch vụ nông nghiệp không chỉ làm các dịch vụ hỗ trợ sản xuất mà còn tổ chức kinh doanh tổng hợp nên có thêm cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Các HTX ở các lĩnh vực còn lại thì gặp khó khi luật hóa cho đúng với tỉ lệ cung ứng vào hoạt động.
Để khắc phục những khó khăn này, Liên minh HTX tỉnh đã tham mưu cho BCĐ xây dựng thành các mô hình hoạt động, như mở rộng hoạt động dịch vụ nông nghiệp tổng hợp, giải quyết việc làm cho người lao động, hoạt động thương mại dịch vụ khai thác và quản lý chợ nông thôn, dịch vụ phục vụ kinh tế hộ thành viên, mở rộng liên doanh liên kết, HTX chuyên ngành nghề trong nông nghiệp... Ứng với các mô hình này sẽ định hình hoạt động cho các HTX, từ đó khắc phục được khó khăn trong chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX 2012. Cụ thể, các HTX công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, xây dựng, giao thông vận tải có thể đưa vào mô hình giải quyết việc làm cho người lao động; khi đó, hợp đồng lao động chính là căn cứ của tỉ lệ cung ứng dịch vụ. Cửa hàng xăng dầu tại các HTX thì đưa vào mô hình mở rộng liên doanh liên kết; hoạt động của nó sẽ như một doanh nghiệp trực thuộc HTX và được căn cứ trên tỉ lệ góp vốn của các bên liên quan… Tuy nhiên, việc chọn mô hình nào làm hướng đi cho HTX mình, còn phải do bản thân HTX đó quyết định.
* Vậy, đến ngày 1/7/2016, tất cả các HTX ở Phú Yên có được chuyển đổi hoạt động theo luật mới không?
- Chắc chắn đến ngày 1/7/2016, tất cả các HTX trên địa bàn tỉnh sẽ được chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX 2012. Điều này được khẳng định trong kế hoạch và nhiệm vụ của BCĐ và của UBND tỉnh. Cụ thể, tháng 6/2015, tại hội nghị tổng kết hoạt động, BCĐ đã đề ra kế hoạch đến tháng 6/2016, 100% các HTX đang hoạt động trên địa bàn tỉnh hoàn thành đăng ký hoạt động theo Luật HTX 2012. Theo đó, BCĐ đổi mới các huyện sẽ tiếp tục rà soát và tổ chức lại hoạt động số HTX, liên hiệp HTX còn lại trên địa bàn tỉnh, kiện toàn các HTX hoạt động còn khó khăn theo hướng vận động hợp nhất, sáp nhập thành những HTX có quy mô lớn hơn để nâng cao hiệu quả hoạt động theo luật. Trong đó nhấn mạnh tới nhiệm vụ tư vấn hỗ trợ để hướng dẫn các HTX chuyển đổi theo luật cũng như thành lập doanh nghiệp trực thuộc với những HTX đủ điều kiện.
Đồng thời, để nâng cao chất lượng hoạt động cho các HTX, hỗ trợ tích cực cho quá trình này, UBND tỉnh vừa ban hành Kế hoạch phát triển kinh tế tập thể tỉnh năm 2016. Trong đó đề ra các giải pháp gồm tuyên truyền, tập huấn Luật HTX 2012; triển khai các chính sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển HTX theo chương trình hỗ trợ phát triển HTX giai đoạn 2015-2020 đã được Chính phủ phê duyệt; thu hút con em thành viên HTX làm việc trong HTX, nhất là các em có trình độ đại học, trung học chuyên nghiệp, lao động có tay nghề; tạo điều kiện cho các HTX vay vốn với lãi suất ưu đãi… Đến năm 2016, doanh thu bình quân của HTX đạt trên 2,7 tỉ đồng/HTX/năm, lợi nhuận bình quân 124 triệu đồng/HTX/năm, thu nhập bình quân của người lao động thường xuyên trong HTX đạt 22 triệu đồng/người/năm. Cán bộ quản lý HTX đã qua đào tạo sơ cấp, trung cấp là 70%, trình độ đại học và cao đẳng là 30%...
* Xin cảm ơn ông!
MINH DUYÊN
