Trong buổi tọa đàm “Sông Hinh dưới góc nhìn của các nhà báo” do Ban Thường vụ Huyện ủy Sông Hinh tổ chức mới đây, ông Y Thông, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh đã chia sẻ với giới báo chí những băn khoăn của ông trong việc tìm các giải pháp ổn định, cải thiện đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là ở những khu vực tái định cư sau khi giải phóng mặt bằng xây dựng các công trình thủy điện. Sông Hinh là huyện duy nhất trong cả nước có đến ba công trình thủy điện lớn được xây dựng trên địa bàn.
 |
|
Thi công công trình thủy điện sông Ba Hạ |
Tuy nhiên, theo ông Thông, đời sống của bà con, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số ở các khu vực giải tỏa, tái định cư hiện còn rất nhiều khó khăn. Dù Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho nhân dân các khu vực bị giải tỏa song vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức lâu dài mà họ phải đối mặt. Thực tế, người dân hầu như chưa hưởng lợi bao nhiêu từ những công trình thủy điện đó, trong khi họ đã nhiệt tình di dời nhà cửa, bỏ lại đất đai sản xuất từ bao đời nay để dành đất xây dựng những công trình cho đất nước.
Trong khi đó, sau khi xây dựng xong hầu hết các nhà máy thủy điện này đều cổ phần hóa, những ai sở hữu cổ phiếu của các nhà máy này chính là những người hưởng lợi nhiều nhất. Chính từ thực tế này và với sự trăn trở đầy trách nhiệm, ông Thông đưa ra đề xuất: “Tại sao chúng ta không đền bù giải phóng mặt bằng các công trình thủy điện cho nhân dân bằng cổ phiếu của chính những công trình này?”.
Thoạt nghe, có người cho rằng đề xuất trên có vẻ còn xa vời. Thực ra, đề xuất của vị lãnh đạo một huyện có ba công trình thủy điện này hoàn toàn không có gì là viễn vông; ngược lại đó là một chính sách hết sức đúng đắn, hợp lòng dân mà Nhà nước cần phải sớm thực hiện để đảm bảo sự công bằng mà xã hội chúng ta đang hướng đến.
Khi tiến hành bồi thường giải phóng mặt bằng để xây dựng các công trình thủy điện, bên cạnh việc cấp đất đai cùng một khoản tiền đền bù để người dân tái định cư, ổn định cuộc sống và sản xuất, Nhà nước cần định giá một số cổ phiếu ưu đãi cho những người phải di dời. Khi người dân được đền bù bằng cổ phiếu, trước hết họ sẽ nhiệt tình, tự nguyện giải phóng mặt bằng để xây dựng những công trình có vốn của chính họ và sẽ sinh lãi sau này cho họ. Khi đó, công tác giải phóng mặt bằng- một hoạt động vốn gặp nhiều khó khăn lâu nay mà Nhà nước phải tốn nhiều tiền của, thời gian, công sức- sẽ đơn giản hơn. Song mục đích lớn nhất của chính sách này là người dân phải được hưởng lợi trực tiếp từ các công trình mà họ có đóng góp, tạo điều kiện cho họ ổn định cuộc sống lâu dài; đó cũng là ý nghĩa lớn nhất về đảm bảo công bằng xã hội.
Thực ra, nhiều nước trên thế giới đã thực hiện chính sách này từ lâu. Khi giải phóng mặt bằng để xây dựng các công trình kinh tế, người dân có đất đai, nhà cửa giải tỏa tham gia góp vốn vào các công trình đó bằng một phần đất đai của họ. Do đó, những công trình kinh tế này cũng chính là những công trình của họ.
Còn tại Việt
TẤN LỘC
