Hiện nay chưa có biện pháp nào chữa trị được bệnh virus đốm trắng trên tôm nuôi, vì vậy phòng ngừa vẫn là cách hữu hiệu nhất…
Triệu chứng: Tôm bị bệnh đốm trắng do virus thường biểu hiện một số triệu chứng bệnh lý như tôm có hiện tượng dạt vào bờ, giảm ăn, quan sát trên thân tôm thấy xuất hiện những đốm trắng tròn nằm dưới lớp vỏ kitin ở giáp đầu ngực hoặc toàn thân. Thân tôm xuất hiện màu hồng tím. Tôm chết hàng loạt và có thể chết 100% chỉ trong 3 đến 5 ngày sau khi có dấu hiệu bệnh.
Biện pháp hạn chế: Bệnh đốm trắng chủ yếu lây truyền theo chiều ngang. Virus này lây từ giáp xác (cua, còng…) nhiễm bệnh đốm trắng từ môi trường bên ngoài ao hoặc ngay trong ao nuôi tôm. Vì vậy, khi chuẩn bị ao cần tiêu diệt hết các vật trung gian truyền bệnh bằng vôi hoặc hóa chất. Vét sạch bùn đáy, rải vôi, phơi khô đáy ao 5 đến 7 ngày. Lấp các lỗ ở bờ ao để làm cho cua, còng hết nơi trú ẩn. Khi cấp nước vào ao nuôi cần lọc qua túi lọc nhiều lớp, để ngăn trứng và ấu trùng của các loài cá, giáp xác vào ao nuôi trở thành vật truyền bệnh. Sau đó, cần phải tiến hành diệt tạp trong nước trước khi thả nuôi để diệt một số loài cá dữ và cá mang bệnh.
Bệnh đốm trắng không có khả năng lây theo chiều thẳng đứng vì các noãn bào (trứng) nhiễm virus đốm trắng thì không chín (thành thục) được. Nhưng trong quá trình đẻ trứng, tôm mẹ có thể thải ra các virus đốm trắng từ trong buồng trứng, do đó ấu trùng tôm dễ dàng nhiễm virus ngay từ giai đoạn sớm. Việc xét nghiệm tôm giống âm tính với virus đốm trắng trước khi thả nuôi là một trong những mắt xích quan trọng khống chế và hạn chế thiệt hại do bệnh này gây ra. Khi mua con giống nhất thiết phải qua kiểm dịch, xét nghiệm và nên mua tại các cơ sở uy tín để đảm bảo chất lượng. Tôm sú bố mẹ hiện nay chủ yếu vẫn là khai thác từ tự nhiên nên con giống mang mầm bệnh là điều khó tránh khỏi. Bệnh đốm trắng thường xuất hiện vào mùa xuân hoặc đầu hè, nhất là khi nhiệt độ trong ngày biến động lớn (nhiệt độ biến động giữa ngày và đêm, sáng, chiều…). Trong quá trình chăm sóc, hạn chế việc gây stress cho tôm, khi tôm bị stress sẽ làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh này. Quản lý tốt các yếu tố môi trường, khí độc… đồng thời tăng cường dinh dưỡng cho tôm, nhất là vào những thời điểm giao mùa hoặc có mưa nắng, thất thường kéo dài. Sử dụng chế phẩm sinh học để duy trì môi trường ao nuôi, sử dụng Vitamin C, men vi sinh trộn vào thức ăn nhằm tăng sức đề kháng cho tôm nuôi là một lựa chọn có hiệu quả. Tuyệt đối không sử dụng thức ăn tươi sống cho tôm ăn vì đây là một trong những nguyên nhân gây bệnh tiềm tàng. Thực hiện an toàn sinh học trong suốt quá trình nuôi như sử dụng lưới ngăn chim, rào ngăn động vật sẽ giúp hạn chế lây lan dịch bệnh từ vùng này đến vùng kia hoặc từ ao nuôi này sang ao nuôi khác.
Trong trường hợp ao tôm bị đốm trắng, thực hiện các biện pháp cách ly ngay. Nếu tôm đã đạt kích cỡ thương phẩm thì thu hoạch sớm để tránh thiệt hại, vì bệnh có thể gây cho tôm chết rất nhanh; tôm còn nhỏ và phát hiện bệnh mới xảy ra, chỉ vài con dạt bờ thì dùng formol 30-50ppm để giết những con tôm đã nhiễm bệnh, tránh trường hợp những con tôm khác ăn thịt sẽ khiến bệnh lây lan rất nhanh. Tôm chết phải đem đi xa khu vực nuôi, chôn cùng với vôi bột, không vứt tôm bị đốm trắng ra môi trường bên ngoài. Nếu tôm còn nhỏ, bị bệnh đã nặng, cần dùng các chất thuốc sát trùng liều cao, tiêu diệt virus trước khi thải bỏ. Dùng formol 50-70ppm hoặc Chlorine 50-100ppm để tiêu diệt toàn bộ (hủy ao). Khi có dấu hiệu bệnh virus đốm trắng, người nuôi cần báo ngay cho cán bộ thủy sản địa phương hoặc cơ quan chức năng để xử lý kịp thời, tránh tình trạng bệnh lây lan rồi mới công bố dịch.
NGỌC NHƯ (tổng hợp)
