Theo phản ánh của người dân thôn Hảo Sơn, xã Hòa Xuân Nam (Đông Hòa) hơn 1 tháng nay, tại khu vực sông Hàn chảy qua địa bàn thôn, có 2 người dân sử dụng đầu máy D24 tổ chức hút cát trái phép để bán với khối lượng lớn. Người dân nhiều lần phản ánh, nhưng chính quyền địa phương không có biện pháp xử lý kịp thời. Sáng 4/10, hàng chục người dân tổ chức chặn xe vận chuyển cát tại khu vực sông Hàn, tiếp tục phản đối việc khai thác cát trái phép ở đây.

Ông Nguyễn Ngọc Tâm, một người dân trong thôn dùng cây đo độ sâu những đoạn sông bị hút cát - Ảnh: T.HỘI

Sau khi tiếp nhận phản ánh của người dân thôn Hảo Sơn qua đường dây nóng, phóng viên Báo Phú Yên có mặt tại hiện trường để tìm hiểu sự việc. Có mặt tại hiện trường, ông Nguyễn Nhật Trường ở thôn Hảo Sơn cho biết: “Biết “có động” nên họ đã tháo dỡ máy móc, thiết bị tẩu thoát ngay trước khi phóng viên đến. Tuy nhiên, người dân đã kịp dùng điện thoại di động quay lại cảnh khai thác trái phép xảy ra tại nơi này”. Cũng theo ông Trường, tình trạng hút cát với khối lượng lớn diễn ra khu vực phía nam sông Hàn diễn ra từ khoảng giữa tháng 8 vừa qua. “Mỗi ngày có khoảng 10 chiếc xe công nông và xe tải nhỏ ra vào vận chuyển cát đi bán một cách công khai”, ông Trường cho biết.

Còn ông Nguyễn Hữu Trác, một trong những người tham gia ngăn chặn xe tải vận chuyển cát đi nơi khác vào sáng 4/10 cho biết: “Chúng tôi không nghe gì về việc lấy cát ở sông Hàn để làm đường giao thông nông thôn, chỉ đến khi chúng tôi chặn xe thì những chủ xe nói rằng họ chở cát để làm đường. Thế nhưng, dù việc lấy cát ở khu vực này để làm gì, có sự nhất trí của xã hay không thì cũng phải có sự giám sát chặt chẽ, chứ sao lại “thả nổi” để bức tử con sông đến thế này?” Cũng theo ông Trác, sau nhiều lần trực tiếp báo cho Ban nhân dân thôn Hảo Sơn, nhưng tình trạng khai thác cát tại sông Hàn vẫn không được ngăn chặn thì người dân tiến hành dùng chướng ngại vật chặn không cho xe vận chuyển cát đi nơi khác. Người dân liên tục tổ chức chặn xe nhằm tiếp tục phản đối việc xâm hại sông Hàn. Vì theo người dân ở đây, lâu nay sông Hàn dọc theo khu vực có dân cư sinh sống đã diễn ra tình trạng bờ sông sạt lở, “ăn” vào đất người dân nên nếu để khai thác cát trên đoạn sông này thì sẽ gây ra hậu quả khôn lường.

Ông Trần Văn Ngãi, Chủ tịch UBND xã Hòa Xuân Nam, cho biết 2 người hút cát ở sông Hàn là ông Nguyễn Văn Ky (SN 1984) và ông Trương Văn Ngọc (SN 1970) ở thôn Hảo Sơn. Ông Ngọc là người tổ chức hút cát ở phía bắc, còn ông Ky là người tổ chức hút cát ở phía nam sông Hàn. Tuy nhiên UBND xã chỉ “linh động” để ông Ky lấy cát hợp lý phục vụ việc công, còn ông Ngọc là người lợi dụng tình hình để ăn theo, chứ xã không cho phép. Ban đầu ông Ky đề nghị xã cho phép hút cát sông Hàn để đổ vào nghĩa địa ở sát bên bực sông nhằm phục vụ việc mai táng người quá cố vào mùa mưa lũ và đồng thời khai thông dòng chảy, không cho nước xâm thực vào nhà của ông Ky ở gần đó. Vì xét thấy việc làm của ông Ky là việc nghĩa, không mục đích kinh doanh nên chúng tôi cho ông Ky hút cát với khối lượng hợp lý.

Tiếp đó, ông Ky có “nhã ý” xin xã cho hút cát chỉ lấy tiền hỗ trợ dầu của xã, để phục vụ cho việc xây dựng 5 tuyến đường bê tông nông thôn theo chương trình Xây dựng nông thôn mới của xã, với tổng chiều dài gần 1km, nhu cầu sử dụng cát xây dựng khoảng 1.000m³. “Xét thấy vì điều kiện của người dân quá khó khăn và ngân sách xã eo hẹp, nên để giảm bớt gánh nặng cho người dân, chúng tôi linh động cho ông Ky khai thác các doi cát bồi trên sông mà không ảnh hưởng dòng chảy của sông để phục vụ việc xây dựng đường giao thông nông thôn”, ông Ngãi phân trần.

Khi hỏi tại sao xã để ông Ky lợi dụng khai thác và vận chuyển cát đi nơi khác tiêu thụ trong một thời gian dài mà không biết, ông Ngãi giải thích: Có thể trong quá trình hút cát, ông Ky có bán cho một số hộ dân trong thôn để xây dựng nhà ở, nên Ban nhân dân thôn cũng thông cảm bỏ qua. Chính vì thấy chính quyền địa phương dễ dãi nên ông Ky mới bán cát cho các công trình xây dựng phục vụ dự án Hầm đường bộ qua đèo Cả, thu lợi bất chính. “Chúng tôi xác nhận ông Ky có bán cát cho các dự án phục vụ hầm đường bộ qua đèo Cả, nhưng đã được ngăn chặn kịp thời rồi. Ngày 4/10, xã đã lập biên bản đình chỉ việc khai thác của ông Ngọc và ông Ky, đồng thời yêu cầu 2 ông này ký cam kết dừng việc khai thác cát trên sông Hàn”, ông Ngãi cho biết thêm.

THANH HỘI