Qua gần 3 năm (từ 2011-2013) triển khai mô hình ứng dụng máy dò ngang trên tàu lưới vây rút chì, đến nay trên địa bàn tỉnh, ngoài 3 tàu được hỗ trợ kinh phí từ mô hình, đã có gần 30 tàu của ngư dân trong tỉnh tự trang bị máy dò ngang. Hiệu quả của máy dò ngang đã góp phần nâng cao năng suất, sản lượng, hiệu quả khai thác đối với nghề lưới vây rút chì.
Một tàu cá của ngư dân Phú Yên có trang bị máy dò ngang phục vụ khai thác hải sản trên biển, mang lại hiệu quả cao - Ảnh: K.TÂN
Phú Yên hiện có 528 tàu làm nghề lưới vây rút chì, trong đó có 143 tàu có công suất từ 90CV đến 525CV hoạt động ở ngư trường khơi xa, còn lại tàu có công suất dưới 90CV hoạt động ở ngư trường lộng, gần bờ. Nhiều năm qua nghề lưới vây đã thu hút, giải quyết việc làm và tạo thu nhập ổn định cho hàng ngàn lao động của địa phương. Trước tình hình nguồn lợi thủy sản vùng lộng và vùng gần bờ ngày càng suy giảm, nhu cầu hiện đại hóa máy móc, trang thiết bị để nâng cao năng lực tàu thuyền, vươn khơi khai thác có hiệu quả hơn là thực sự cấp thiết đối với nhiều bà con ngư dân. Máy dò ngang là thiết bị phục vụ khai thác mới, tiên tiến và hiện đại. Khi trang bị máy dò ngang, ngư dân có thể phát hiện đàn cá từ xa, chủ động khai thác ban ngày và ban đêm. Thông qua hiển thị trên màn hình, thuyền trưởng có thể ước lượng về mật độ, trữ lượng của đàn cá, hướng di chuyển của đàn cá, mà quyết định có nên tiến hành khai thác hay không, hướng vây như thế nào để vây trọn đàn cá. Nhờ đó giảm chi phí nhiên liệu đi thăm dò đàn cá, giảm thời gian chuyến biển, tăng chất lượng sản phẩm, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho mỗi chuyến biển.
Được sự hỗ trợ kinh phí của Trung tâm Khuyến nông quốc gia, năm 2011, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Phú Yên triển khai lắp đặt và hướng dẫn sử dụng máy dò ngang sonar JMC-CSL 1000 trên tàu lưới vây rút chì mang ký hiệu PY95001TS do ông Biện Quang ở thôn Phú Lạc, xã Hòa Hiệp Nam (Đông Hòa) làm chủ tàu. Kết quả, chuyến biển đầu tiên thời gian hoạt động 13 ngày, sản lượng khai thác đạt trên 10 tấn, tổng thu 120 triệu đồng, trừ toàn bộ chi phí thì lợi nhuận thu được 62 triệu đồng, cao gấp 1,8 lần so với trước khi lắp máy. Chuyến biển tiếp theo đã tổ chức khai thác được 14 mẻ lưới, thời gian hoạt động 14 ngày thu được trên 20 tấn, trừ chi phí thu lợi nhuận gần 100 triệu đồng, cao gấp 2,8 lần so với trước khi lắp máy… Thấy được hiệu quả của máy dò ngang, năm 2011 ở xã Hòa Hiệp Nam đã có hơn 10 tàu làm nghề lưới vây ngư dân tự bỏ tiền mua sắm, lắp đặt và sử dụng máy dò ngang.
Năm 2012, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Phú Yên tiếp tục triển khai mô hình ứng dụng máy dò ngang JMC-CSL 1000 trên tàu lưới vây rút chì PY97727TS do ông Nguyễn Trí Thành, thôn Giai Sơn, xã An Mỹ (Tuy An) làm chủ tàu. Mô hình được Nhà nước hỗ trợ 142 triệu đồng và hướng dẫn kỹ thuật sử dụng máy. Kết quả, chuyến thứ nhất, tàu ông Thành hoạt động 21 ngày, thu sản lượng đạt 45 tấn, tổng doanh thu đạt khoảng 400 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi 330 triệu đồng. Chuyến biển này có 12 lao động, trừ phần chủ tàu bình quân một lao động thu nhập 12,5 triệu đồng. Chuyến thứ hai hoạt động 23 ngày, tuy gặp khó khăn hơn về điều kiện thời tiết nhưng tàu ông Nguyễn Trí Thành vẫn thu được 40 tấn, doanh thu trên 350 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi 280 triệu đồng. Ông Nguyễn Trí Thành cho biết: “Nhờ có máy dò ngang mà đa số các chuyến biển cũng đạt thu nhập cao hơn trước đây. Nhà nước nên tạo điều kiện tiếp tục hỗ trợ để có thêm nhiều ngư dân được lắp đặt, sử dụng máy dò ngang để nâng cao hiệu quả khai thác và tăng thu nhập”. Năm 2013, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Phú Yên tiếp tục triển khai mô hình ứng dụng máy dò ngang trên tàu lưới vây rút chì PY95779TS do ông Nguyễn Văn Thịnh, thôn Phú Thọ I, xã Hòa Hiệp Trung (Đông Hòa).
Qua gần 3 năm thực hiện mô hình ứng dụng máy dò ngang trên tàu lưới vây rút chì trên địa bàn tỉnh, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Phú Yên đã hỗ trợ cho ngư dân gần 500 triệu đồng. Đến nay, ngoài các tàu thực hiện mô hình đã có thêm gần 30 tàu lưới vây rút chì của bà con ngư dân tự đầu tư trang bị máy dò ngang, góp phần nâng cao năng suất, sản lượng, hiệu quả khai thác đối với nghề này. Để nhanh chóng đẩy mạnh phát triển nghề lưới vây rút chì khơi theo hướng hiện đại hóa, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ trang bị máy dò ngang để ngư dân nâng cao hiệu quả kinh tế và tăng khả năng bám biển.
NGUYỄN KHẮC TÂN
