Chiếu gấp của làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân (xã An Cư, Tuy An) tuy là sản phẩm còn khá mới nhưng đã được nhiều người biết đến. Dự kiến, dòng sản phẩm này sẽ phát triển theo hướng phục vụ du lịch.
Dệt chiếu gấp tại cơ sở dệt chiếu máy của anh Nguyễn Văn Tây - Ảnh: N.XUÂN
SẢN PHẨM MỚI
Chiếu gấp Phú Tân xuất hiện trên thị trường từ gần 1 năm nay nhưng dòng sản phẩm này đã được khá nhiều người biết đến và yêu thích. Người phát hiện và đưa dòng sản phẩm này về Phú Yên là anh Nguyễn Văn Tây, người có nhiều năm trong nghề dệt chiếu ở Phú Tân. Anh Tây cho biết: “Đầu năm 2011, trong khi đi khảo sát và tìm mua máy dệt chiếu ở Long An, tôi thấy sản phẩm chiếu gấp được nhập về từ Thái Lan. Từ đó tôi ấp ủ tìm cách “học lóm” cách làm sản phẩm này. Chiếu gấp Thái Lan làm từ cây u du, một loại cây giống cây cói, sợi nhỏ và ngắn hơn cói nhưng nguyên liệu này không có ở Việt Nam. Tôi tự mày mò làm chiếu gấp từ cây cói của địa phương. Mãi đến giữa năm 2012, sau nhiều lần thử nghiệm, tôi mới làm thành công chiếu gấp từ nguyên liệu cói”.
Chiếu gấp cũng được dệt bằng máy, khổ lớn như các loại chiếu thông thường khác; sau đó được cắt ra thành từng miếng tùy theo kích thước của chiếu rồi được may bìa và ghép viền may lại thành chiếu gấp. Chiếu gấp có nhiều kích cỡ khác nhau, từ 0,8m đến 1,6m; xếp thành 3 mảnh rất nhỏ gọn. Quy trình dệt chiếu gấp công phu và mất nhiều thời gian hơn chiếu thông thường. Nếu mỗi ngày một công nhân lành nghề dệt được 14 chiếc chiếu thường thì chỉ có thể dệt 10 chiếc chiếu gấp. Giá của chiếu gấp cao hơn chiếu thường từ 30.000 đến 40.000 đồng/chiếc nhưng chỉ bằng 1/3 giá chiếu gấp Thái Lan. Chiếu gấp có nhiều ưu điểm như có độ bền cao, màu sắc, đường nét tinh xảo, lại có thể gấp nhỏ, tiện lợi khi vệ sinh, di chuyển. Do vậy, mẫu chiếu này ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng.
Ngoài chiếu gấp, cơ sở dệt chiếu của anh Tây cũng khôi phục thành công mẫu chiếu hoa trắng truyền thống đã “thất truyền” từ nhiều năm. Mẫu chiếu này có màu trắng, trên chiếu có nhiều hoa văn họa tiết nổi tự nhiên; tuy đơn giản nhưng rất đẹp, sắc nét và được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, nguyên liệu làm 2 loại chiếu này phải mua từ Long An, giá cao hơn cói thường khoảng 3.000 đồng/kg. Loại cói này có màu xanh tự nhiên, sợi nhỏ và mịn hơn cói địa phương.
HƯỚNG ĐẾN PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM DU LỊCH
Hiện xưởng dệt chiếu cói của anh Tây có 6 máy, giải quyết việc làm thường xuyên cho hơn 10 lao động với mức lương 2,2 đến 2,5 triệu đồng/tháng. Bình quân mỗi tháng, xưởng sản xuất trên 2.000 chiếc chiếu các loại; tiêu thụ ở trong tỉnh và một số tỉnh như Khánh Hòa, Ninh Thuận. Từ khi có sản phẩm chiếu gấp và chiếu hoa, việc tiêu thụ chiếu ngày càng ổn định hơn nhờ có nhiều sản phẩm phong phú cho người mua lựa chọn.
Hiện các loại chiếu gấp không chỉ được sử dụng để trải giường mà còn được sử dụng nhiều trong du lịch nhờ sự nhỏ gọn, tiện dụng, dễ di chuyển. Một chiếc chiếu gấp cỡ 0,8-1m khi gấp làm 3 chỉ còn khoảng 26-27cm, rất tiện khi đi du lịch, cắm trại và các sinh hoạt ngoài trời. Tuy nhiên, sản phẩm chiếu gấp của Phú Tân mặc dù khá đẹp nhưng vẫn chưa sắc sảo như chiếu gấp phục vụ du lịch của các nơi khác. Anh Nguyễn Văn Tây chia sẻ: “Khi đi nghiên cứu thị trường chiếu ở các địa phương, tôi thấy ở một số thành phố du lịch, sản phẩm chiếu gấp được rất nhiều người sử dụng do đặc tính gọn, nhẹ, dễ di chuyển. Do vậy, tôi đang ấp ủ dự định sản xuất chiếu gấp phục vụ du lịch. Hiện nay tôi đã tìm được một số đại lý nhận tiêu thụ sản phẩm này như Đà Nẵng, Nha Trang và một số địa phương khác. Tuy nhiên, hiện sản phẩm chiếu gấp của cơ sở vẫn còn khá thô sơ, chưa hoàn thiện do thiếu máy móc thiết bị chuyên dùng”.
Theo anh Tây, để làm được loại chiếu gấp thì phải đầu tư thêm máy ép chiếu, máy may 2 kim (dành cho chiếu gấp) để làm ra được những sản phẩm đẹp, mịn và tinh xảo hơn. Ngoài ra, cơ sở còn có kế hoạch đầu tư thêm máy thêu để làm chiếu hoa trắng và nệm ngồi bằng chiếu thêu chữ và họa tiết nổi trên bề mặt. Hiện các dòng sản phẩm này rất được thị trường ưa chuộng; đặc biệt là các thành phố du lịch. Tuy nhiên, do chưa có vốn mua thiết bị nên việc phát triển các dòng sản phẩm mới còn rất khó khăn. “Hiện thị trường tiêu thụ các dòng sản phẩm chiếu truyền thống ngày càng thu hẹp, khó cạnh tranh. Do vậy, nếu phát triển được dòng sản phẩm phục vụ du lịch thì mới có khả năng mở rộng thị trường tiêu thụ. Chúng tôi rất mong được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí để mua sắm thiết bị, phát triển thêm nhiều dòng sản phẩm mới, góp phần củng cố và phát triển làng nghề dệt chiếu truyền thống”, anh Tây bày tỏ.
NGÔ XUÂN
