Liên hiệp các Hội Khoa học - Kỹ thuật Phú Yên vừa phối hợp với Công ty cổ phần Chế tạo máy và sản xuất vật liệu mới Trung Hậu (TP Hồ Chí Minh) tổ chức hội thảo “Đầu tư sản xuất, ứng dụng gạch polyme thay thế gạch đất sét nung” nhằm giúp các hộ gia đình, cơ sở sản xuất đất sét nung từng bước chuyển đổi hướng sản xuất gạch bằng công nghệ hiện đại, góp phần bảo vệ tài nguyên và môi trường.
Sản xuất gạch không nung tại Công ty sản xuất vật liệu xây dựng Bích Hợp - Ảnh: M.NGUYỆT
Theo Sở Xây dựng Phú Yên, hiện toàn tỉnh có 248 cơ sở sản xuất gạch thủ công (gạch đất sét nung), trong đó có 17 cơ sở đang tạm dừng sản xuất, hầu hết các lò gạch thủ công kinh doanh dưới hình thức hộ gia đình cá thể.
Thạc sĩ Huỳnh Lữ Tân, Phó giám đốc Sở Xây dựng Phú Yên, Chủ nhiệm đề tài khoa học “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ sản xuất và khuyến khích sử dụng gạch xây block bê tông thay thế gạch đất sét nung ở Phú Yên”, cho biết: Để sản xuất 1.000 viên gạch đất sét nung thì phải cần có 1,5m3 đất sét. Như vậy, với năng lực sản xuất hiện tại, mỗi năm các cơ sở sản xuất gạch thủ công cần 150.000m3 đất sét, tức là có khoảng 15-30ha đất nông nghiệp bị ảnh hưởng theo chiều sâu khai thác. Để nung 1.000 viên gạch, cần 150kg than, như vậy hàng năm các lò gạch thủ công tiêu thụ một lượng chất đốt tương đương 15.000 tấn than, thải ra khoảng 50.000 tấn khí CO2 gây hiệu ứng nhà kính, các khí thải độc hại khác gây ô nhiễm môi trường như SO2... Toàn bộ 248 cơ sở sản xuất gạch thủ công lại không có hệ thống xử lý môi trường, khói bụi đạt chuẩn.
Với đà này, cứ dùng đất nung gạch thì Phú Yên sẽ mất rất nhiều đất canh tác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực, lại phải sử dụng một lượng than, củi đốt lớn, dẫn đến chặt phá rừng, mất cân bằng sinh thái, hậu họa của thiên tai, và gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến vật nuôi, sức khỏe con người... Khi sử dụng công nghệ gạch không nung sẽ khắc phục được những nhược điểm trên, đem lại công việc ổn định cho người lao động, phù hợp với chủ chương chính sách của Đảng, Nhà nước và nguyện vọng của nhân dân, tiết kiệm được thời gian, tiền bạc.
Hiện Phú Yên chỉ có duy nhất Nhà máy sản xuất gạch không nung BLOCK VISTA của Công ty TNHH Sản xuất Vật liệu xây dựng Bích Hợp (Điểm công nghiệp Hòa An, huyện Phú Hòa) sản xuất gạch không nung. Với thiết bị hiện đại theo công nghệ của Đức, tự động hoàn toàn từ khâu pha trộn nguyên liệu đến khâu nung ép tạo sản phẩm, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiêu chuẩn ISO 900: 2000, nhà máy cho ra sản phẩm đã và đang ứng dụng thiết thực, có hiệu quả.
Kỹ sư Trần Trung Nghĩa, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Chế tạo máy và sản xuất vật liệu mới Trung Hậu cho biết, thực hiện Chương trình Phát triển vật liệu xây dựng không nung của Chính phủ đến năm 2020, việc thay thế gạch đất sét nung bằng vật liệu không nung sẽ đem lại nhiều hiệu quả tích cực về các mặt kinh tế, xã hội, bảo vệ môi trường và hạn chế được các tác động bất lợi do sản xuất gạch nung. Ngoài ra, vật liệu không nung còn tiêu thụ một phần đáng kể phế thải các ngành khác, như: nhiệt điện, luyện kim, khai khoáng… góp phần tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và các chi phí xử lý phế thải.
Bà Nguyễn Thị Phúc, Phó văn phòng đại diện miền Trung (thuộc Công ty cổ phần Chế tạo máy và sản xuất vật liệu mới Trung Hậu) tại Đà Nẵng, cho biết: Ưu điểm của loại gạch polymer khoáng tổng hợp là chỉ cần ba nguyên liệu chủ yếu: xi măng thông dụng, cát và nước sạch (hoặc khoáng silic thay thế cát), do đó có thể đặt nhà máy ở bất cứ nơi đâu. Suất đầu tư cho loại gạch này thấp, chỉ bằng 1/5 suất đầu tư gạch tuynel, diện tích mặt bằng sản xuất rất nhỏ vì sản phẩm được xuất bán hoặc đưa vào xây dựng chỉ sau 7 ngày sản xuất. Viên gạch có hình dáng đẹp với mọi kiểu dạng, đảm bảo được tiêu chí: vuông thành, sắc cạnh, kích thước chính xác đến 1/10mm và sản phẩm nhanh chóng đạt độ cứng ngay sau khi ép ra khỏi khuôn nhờ công nghệ ép nén công suất lớn.
Lộ trình xóa lò gạch thủ công theo chỉ thị của UBND tỉnh về chấn chỉnh việc sản xuất gạch ngói đất sét nung bằng lò thủ công trên địa bàn tỉnh Phú Yên đã được các cấp địa phương triển khai có hiệu quả. Tuy nhiên, hiện vẫn còn rất nhiều vấn đề cần phải xử lý thấu đáo, bảo đảm lợi ích hợp pháp của các chủ lò. Ông Châu Hổ, chủ lò gạch đất sét nung ở thôn Đồng Thạnh, xã Hòa Tân Đông, huyện Đông Hòa, trăn trở: “Người dân bao giờ cũng tuân thủ các quy định của Nhà nước, nhưng để chúng tôi chuyển đổi cơ cấu làm ăn kinh tế theo hướng bền vững, Nhà nước cần có cơ chế cho vay vốn để chúng tôi góp tiền mua sắm vật tư, thành lập theo nhóm, cùng nhau sản xuất gạch. Bởi sản xuất gạch là nghề lâu đời của cha ông chúng tôi mà!”.
HOÀNG HÀ THẾ
