Bộ GD-ĐT vừa có văn bản chỉ đạo các địa phương khuyến khích các cơ sở giáo dục đang triển khai mô hình trường học mới tiếp tục triển khai trên cơ sở tự nguyện, đảm bảo đạt hiệu quả thiết thực và duy trì trong suốt cấp học vì quyền lợi của học sinh.

Sở GD-ĐT Phú Yên khuyến khích các trường vận dụng những cái hay của mô hình VNEN trong giải dạy - Ảnh: MẠNH THÚY

Theo công văn của Bộ GD-ĐT, kết quả 3 năm thử nghiệm cho thấy mô hình trường học mới (VNEN) có nhiều điểm tích cực, tạo được môi trường giáo dục thân thiện, dân chủ trong nhà trường và lớp học; học sinh tích cực, tự lực, tự quản trong học tập; mối liên hệ giữa nhà trường với cha mẹ học sinh và cộng đồng được tăng cường. Tuy nhiên, việc áp dụng mô hình này chưa thực sự phù hợp với điều kiện của nhiều địa phương nên đã gặp nhiều khó khăn.

Trước đó, một số địa phương trong cả nước đã quyết định dừng hẳn việc nhân rộng mô hình này. Tại Phú Yên, đến nay ngành Giáo dục đã triển khai có hiệu quả về dạy thí điểm mô hình VNEN từ khối 2 đến khối 5 tại 9 trường tiểu học của 9 huyện, thị, thành phố trong tỉnh với 2.546 học sinh/103 lớp/157 giáo viên giảng dạy và tiếp tục nhân rộng trên tinh thần tự nguyện, phù hợp. TS Phạm Văn Cường, Giám đốc Sở GD-ĐT Phú Yên, cho biết: Tinh thần chỉ đạo của Bộ GD-ĐT là không bê y nguyên một mô hình áp dụng lên tất cả vùng miền. Vì vậy, trong năm học mới này, ngành Giáo dục Phú Yên yêu cầu trường tiểu học, THCS nào trong tỉnh có thể áp dụng được tinh thần hay của mô hình VNEN thì áp dụng. Trong đó phát động đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng lấy học trò làm trung tâm, tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm và trang trí lớp học, xây dựng góc học tập, tổ tự quản... Đó là những yếu tố có thể áp dụng để tạo nên môi trường thân thiện, tích cực cho học sinh. Đối với các cơ sở giáo dục không áp dụng mô hình VNEN, có thể lựa chọn một số thành tố tích cực của mô hình này để bổ sung vào đổi mới phương thức giáo dục đang thực hiện, đảm bảo nguyên tắc lấy hoạt động học của học sinh làm trung tâm.

Năm học 2012-2013, Trường tiểu học thị trấn Hai Riêng số 1 (huyện Sông Hinh) được chọn triển khai thí điểm mô hình VNEN. Thầy Nguyễn Tuấn Tài, Hiệu trưởng Trường tiểu học Hai Riêng số 1, cho biết: Sau 4 năm thực hiện mô hình VNEN, cán bộ quản lý nhà trường ngày càng tự chủ, linh hoạt trong công tác lập kế hoạch, triển khai và kiểm tra đánh giá kết quả dạy của giáo viên và học của học sinh một cách linh hoạt. Đối với giáo viên, đã thay đổi từ truyền thụ, giảng giải sang hướng dẫn, trợ giúp phù hợp; thực sự lấy học sinh làm trung tâm trong quá trình tự chiếm lĩnh kiến thức. Đối với học sinh, các em được trải nghiệm, được bộc lộ ý kiến cá nhân, có nhiều cơ hội phát huy năng lực hợp tác khi học nhóm, được tranh luận, nhận xét kết quả làm việc giữa các nhóm với nhau, tự đánh giá bản thân và đánh giá các bạn. “Một điều dễ nhận thấy là học sinh đã mạnh dạn, linh hoạt và sáng tạo hơn trong học tập, tư duy độc lập, hợp tác để tự phát hiện, chiếm lĩnh kiến thức bài học. Đó là kết quả của quá trình tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh và thành công của đổi mới phương pháp dạy học “lấy học sinh làm trung tâm, thầy thiết kế - trò thi công” mà giảng dạy theo mô hình VNEN mang lại”, thầy Nguyễn Tuấn Tài nhấn mạnh.

Dù Phú Yên chưa có điều kiện triển khai đại trà mô hình VNEN cho tất cả các trường tiểu học, THCS nhưng với những điểm mạnh mà các trường đã làm được, Sở GD-ĐT đề nghị các cơ sở giáo dục tiếp tục chủ động nghiên cứu đổi mới, sáng tạo trong tổ chức dạy và học theo mô hình này để phù hợp với điều kiện thực tiễn; đồng thời thực hiện tốt công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong phụ huynh học sinh và dư luận xã hội nhằm thực hiện mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT.

MẠNH THÚY