Theo tiêu chuẩn nghiệp vụ ngạch giáo viên tiểu học (GVTH), GVTH chính là viên chức giữ vai trò cốt cán về chuyên môn nghiệp vụ, chịu trách nhiệm giảng dạy, tạo điều kiện để phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh trong việc tiếp thu kiến thức các môn học và thực hiện công tác giáo dục toàn diện đối với học sinh; là người chủ động đề xuất, tổ chức các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ và giáo dục cho các đối tượng học sinh tiểu học. Ngoài việc hoàn thành tốt chức trách nhiệm vụ của GVTH, GVTH chính còn phải thực hiện được các nhiệm vụ cụ thể như: đảm nhận việc giảng dạy và giáo dục đối với các tập thể có nhiều học sinh chậm tiến, học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, những lớp ghép; đề ra các sáng kiến, kinh nghiệm và đưa vào áp dụng thành công trong lớp, trong nhà trường; chủ trì tổ chức và thực hiện các hoạt động ngoại khoá, hoạt động ngoài nhà trường để giáo dục học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; tham gia tốt công tác phổ cập giáo dục, xoá mù chữ và các hoạt động xã hội ở địa phương…
Ngạch giáo viên tiểu học có quá nhiều ràng buộc đối với giáo viên - Ảnh: THÚY HẰNG
Về hiểu biết, GVTH chính phải nắm chắc đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; am hiểu sâu kiến thức cơ bản và những kiến thức mới của các môn học ở bậc tiểu học, thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy để phát huy tính tích cực của học sinh; biết sử dụng hợp lý các phương tiện nghe nhìn, phương tiện kỹ thuật khác trong giờ lên lớp; biết sử dụng một số phần mềm tin học để phục vụ công tác giảng dạy, học tập. Ngoài ra, GVTH chính còn phải nắm chắc những diễn biến tâm lý cũng như tình hình học tập và hoàn cảnh gia đình của học sinh, nhất là đối với các em chậm tiến, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn để đề xuất các giải pháp trong công tác giảng dạy và giáo dục có hiệu quả; hiểu tình hình kinh tế, sản xuất, đời sống, xã hội ở địa phương; các kinh nghiệm, điển hình giáo dục tiên tiến để vận dụng vào công tác giảng dạy, giáo dục phù hợp với thực tế của trường.
Về yêu cầu trình độ, GVTH chính phải tốt nghiệp Cao đẳng sư phạm tiểu học trở lên và có thâm niên công tác ở ngạch GVTH tối thiểu là 6 năm; ngoại ngữ trình độ A (nếu giáo viên dạy ở vùng dân tộc thiểu số mà biết sử dụng tốt tiếng dân tộc để phục vụ giảng dạy thì không yêu cầu về ngoại ngữ); có chứng chỉ bồi dưỡng quản lý giáo dục theo nội dung và chương trình do Bộ GD – ĐT quy định, hoặc chứng chỉ quản lý hành chính nhà nước trình độ cán sự hoặc có bằng lý luận chính trị trung cấp; được công nhận là giáo viên dạy giỏi cấp huyện trở lên.
Những quy định trên sẽ là căn cứ để tiến hành xếp ngạch cho giáo viên. Tuy nhiên, trong tổng số hơn 5100 GVTH của Phú Yên hiện nay, có rất ít người đạt trình độ Cao đẳng sư phạm. Để xác định được người giáo viên đạt ở mức độ nào đối với mỗi yêu cầu của chuẩn, chuẩn nghề nghiệp cụ thể hoá yêu cầu thành các tiêu chí và mỗi tiêu chí lại được cụ thể hóa thành các minh chứng có thể đo đếm hoặc quan sát được.
Khi xếp ngạch giáo viên, ngoài căn cứ vào bằng cấp thì chỉ cần nhìn vào các mức độ đạt được của chuẩn nghề nghiệp, người ta sẽ biết giáo viên đó thuộc ngạch lương nào. Điều này tưởng chừng sẽ công bằng, khách quan trong cách đánh giá, song không phải vậy. Bởi từ trước đến nay, trình độ giáo viên tiểu học chủ yếu mới đạt chuẩn ở mức Trung học sư phạm. Kinh nghiệm và hiệu quả dạy học là có thừa, nhưng chỉ vì chưa đạt yêu cầu về bằng cấp mà không được xếp vào ngạch giáo viên chính, rõ ràng là rất thiệt thòi.
Theo thống kê sơ bộ của Ban điều phối Dự án phát triển GVTH Phú Yên, trong hơn 5100 GVTH của tỉnh hiện nay, chỉ có khoảng 20% giáo viên hội đủ tiêu chuẩn ngạch GVTH chính. Số lượng GVTH chính hạn chế sẽ ảnh hưởng đến việc bố trí vào các chức vụ giáo viên cốt cán, tổ trưởng tổ chuyên môn, tổ trưởng tổ chủ nhiệm.
NHẬT QUỲNH
