Theo quy định của Luật Giáo dục (sửa đổi), cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân chỉ được tổ chức theo 3 loại hình: công lập, dân lập và tư thục. Do đó, nếu được UBND tỉnh phê duyệt, năm học 2007 - 2008, Phú Yên sẽ xoá hệ bán công đối với bậc THPT.

Học phí là nỗi lo lớn của học sinh khi phải chuyển sang loại hình trường tư thục – Ảnh: THÚY HẰNG

Theo quy định, đối với giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục bán công, dân lập chuyển thành cơ sở giáo dục tư thục. Trong trường hợp chuyển một số cơ sở giáo dục bán công sang loại hình công lập thì UBND cấp tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét, quyết định. Để thực hiện quá trình chuyển đổi này, Sở GD – ĐT đã trình UBND tỉnh đề nghị chuyển 5 trường  THPT bán công trên địa bàn là Nguyễn Trãi, Trần Bình Trọng, Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Công Trứ và Nguyễn Thị Minh Khai sang loại hình trường công lập tự chủ về tài chính nhưng chưa được chấp nhận. Theo thông tin mới nhất, hiện tỉnh đang có ý định chuyển các trường này sang loại hình trường tư thục.

Trong khi chờ đợi xoá hệ bán công, các trường rất hoang mang. Ông Lê Văn Học, Hiệu trưởng Trường THPTBC Trần Bình Trọng, cho biết: “Loại hình trường công lập tự chủ về tài chính sẽ thuận lợi hơn cho các trường học vùng nông thôn”. Ông Học giải thích: Học sinh nông thôn thường có hoàn cảnh gia đình khó khăn. Nếu chuyển sang công lập sẽ giảm bớt gánh nặng về tài chính; cơ hội được đi học của các em nhiều hơn. Vì vậy, nếu được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí thì công tác phổ cập THPT mà ngành giáo dục đang hướng tới sẽ có cơ hội hoàn thành”. Cùng suy nghĩ với ông Học, ông Nguyễn Thanh Sơn, Hiệu trưởng Trường THPTBC Nguyễn Công Trứ (huyện Đông Hoà) bày tỏ: “Mức thu học phí của các trường bán công hiện nay tuy chưa tới 100.000 đồng/học sinh/tháng nhưng đã là không nhỏ đối với các gia đình vùng nông thôn. Nếu chuyển sang loại hình trường tư thục, học phí sẽ tăng và như thế họ sẽ không kham nổi, học sinh sẽ bỏ học”.

Cơ sở giáo dục công lập do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định thành lập và trực tiếp tổ chức quản lý; kinh phí đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và kinh phí chi thường xuyên chủ yếu từ ngân sách. Cơ sở giáo dục tư thục do tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức kinh tế hoặc cá nhân thành lập khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép; chi phí đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và chi phí hoạt động là nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước. Nếu các trường THPT hệ bán công chuyển sang hệ công lập tự chủ về tài chính thì công tác quản lý, giáo dục – đào tạo không có biến đổi so với trước. Còn nếu chuyển sang loại hình trường tư thục thì sẽ có những thay đổi trong đó nan giải nhất là đội ngũ giáo viên.

Một giáo viên bộc bạch: “Chuyển sang loại hình công lập tự chủ về tài chính, giáo viên thuộc diện biên chế không bị mất quyền lợi. Chuyển sang loại hình tư thục thì chúng tôi sẽ về đâu, nếu không được các trường tư thục tuyển dụng?”

Hiệu trưởng các trường cho biết: Lâu nay, do hoạt động theo loại hình trường bán công nên trong lực lượng giáo viên có một số người nằm trong biên chế. Chuyển sang loại hình trường tư thục thì số giáo viên trong biên chế này sẽ phải giải quyết như thế nào? Ngoài ra, nếu chuyển sang tư thục, cơ sở trường lớp buộc phải cổ phần hóa. Các trường thuộc khu vực thành phố, vùng thuận lợi thì không đáng lo, còn với các trường vùng nông thôn, liệu có mấy ai chịu đầu tư vào loại hình trường tư thục? Vì thế, không nên có công thức chuyển đổi chung áp dụng cho tất cả các trường.

Ngoài những nỗi lo trên, nhiều người còn băn khoăn với câu hỏi: Chất lượng giáo dục của các trường sau khi chuyển đổi liệu có khá hơn so với trước đây? Ông Trần Văn Chương, Giám đốc Sở GD – ĐT, nói: “Điều quan trọng vẫn là trao quyền tự chủ cho các trường. Nếu có quyền tự chủ thì dù trường công hay trường tư  các trường buộc phải có chiến lược để “nâng cấp” mình nhằm thu hút học sinh. Như vậy, các trường muốn tồn tại và phát triển thì phải có “thương hiệu” của riêng mình”.

MẠNH THUÝ