Ai đã nhẫn tâm đẩy các em học sinh chưa đủ tiêu chuẩn lên lớp không thương tiếc? Ai đã tước đi quyền ở lại lớp hợp pháp và bình thường của các em? Thủ phạm là các thầy cô giáo sao? Có vẻ như thế, vì các thầy cô trực tiếp cho điểm học sinh. Nhưng ai đã đẩy các thầy cô làm việc ấy. Phía sau các thầy cô là ai?
Là từ lãnh đạo nhà trường, từ phòng, từ sở, hay từ bộ?
Trong một bài trả lời phỏng vấn mới đây, ông Lê Quán Tần, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học cho rằng: “Bộ chưa hề đưa ra chỉ tiêu” như tỷ lệ phần trăm học sinh lên lớp, lưu ban, số lượng học sinh khá, giỏi... để dẫn đến tình trạng tất cả các học sinh đều được lên lớp, bất kể chất lượng học tập của em đó thế nào, mà Bộ” chỉ đề ra tiêu chuẩn công nhận các danh hiệu giáo viên. Còn từ các tiêu chuẩn đó mà công nhận những người không đạt thì không phải lỗi tại Bộ, lỗi thuộc về các đơn vị thực hiện công tác thi đua.
Thế nhưng, có nhiều ý kiến cho rằng Bộ đã đưa ra nhiều chỉ tiêu khác còn quan trọng hơn, có tính chất ràng buộc cấp dưới, mà dẫn chứng mới đây là trong Văn bản 6470/BGDĐT-GDTrH ký ngày 26/7/2006 có quy định “thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục THCS trong cả nước vào năm 2010”. Cứ theo mốc này, nếu không có biện pháp phù hợp, thì để hoàn thành mục tiêu, buộc các trường phải tiếp tục đẩy học sinh yếu lên lớp như lâu nay.
Chuyện không còn của ngành Giáo dục nữa, khi mà có những chỉ tiêu về hoàn thành phổ cập bậc học từ trước đến nay, nhiều khi rất duy ý chí được đưa vào nghị quyết của các địa phương. Có những địa phương ven biển hoặc ở miền núi xây dựng chỉ tiêu phổ cập rất phi thực tế, nhưng không cưỡng lại được vì phải theo kịp phong trào chung. Và, hậu quả của một số nghị quyết đã góp phần quan trọng dẫn đến tình trạng không cho học sinh ở lại lớp.
Chưa bao giờ, chuyện học sinh ngồi nhầm lớp “nóng” như hiện nay. Chuyện không của riêng Sông Hinh, hay là một địa phương cụ thể nào, mà là chuyện của cả nước, khi Bộ Giáo dục – Đào tạo phải ra công văn yêu cầu các Sở GD-ĐT tiến hành rà soát để phát hiện các trường hợp học sinh học lực yếu kém thực lực không đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn được xét lên lớp trái quy định. Tại diễn đàn kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân phải tuyên bố: “Nếu các em không đủ tiêu chuẩn lên lớp, các thầy, cô cứ cho ở lại, thà các em học lại một năm, sau đó đạt năng lực để đi tiếp còn hơn cứ ngồi lớp cao mà không hiểu”.
Chuyện ở Sông Hinh không chỉ là nỗi đau mà nên xem đó là một điều may mắn cho ngành GD-ĐT Phú Yên, bởi sự cảnh tỉnh từ đây có giá trị mạnh mẽ hơn ở nơi khác.
Trở lại câu hỏi: Ai đã đẩy các em học sinh yếu lên lớp? Xin đừng đổ lỗi tất cả cho giáo viên, mà cần phải thấy trách nhiệm ở đây của lãnh đạo các cấp trong ngành Giáo dục là rất lớn. Và, khi ngành Giáo dục rà soát những sai phạm trong việc học sinh ngồi nhầm lớp, những người có trách nhiệm đưa tay biểu quyết nghị quyết ở các địa phương cũng hãy rà soát lại, xin đừng thỏa mãn với những chỉ tiêu phổ cập giáo dục duy ý chí của mình.
HUỲNH HIẾU
