Dân tộc ta có truyền thống tôn sư, trọng đạo. Nghề dạy học được coi là nghề cao quý nhất và người thầy được cả xã hội quý trọng. Những thầy giáo, cô giáo được tôn vinh không chỉ là “thầy dạy” chữ, truyền bá kiến thức, khơi nguồn sáng tạo mà còn là tấm gương về đạo đức, lối sống, cách ứng xử với người, với việc cho học sinh, sinh viên qua mỗi buổi, mỗi giờ trên lớp và trong cuộc sống hàng ngày.

 

Ảnh: Minh Ký

 

Tháng 10-1964, tại Trường đại học Sư phạm Hà Nội, Bác Hồ đã nói chuyện với các thầy, cô giáo và khẳng định: Có gì vẻ vang hơn là đào tạo những thế hệ sau này tích cực góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Người thầy giáo tốt, thầy giáo xứng đáng là thầy giáo, là người vẻ vang nhất. Dù là tên tuổi không đăng trên báo, không được thưởng huân chương, song những thầy giáo tốt là những người anh hùng vô danh. Trước đó, tháng 8-1963, Bác đã gửi thư cho hội nghị tổng kết phong trào thi đua của ngành giáo dục, động viên các thầy, cô giáo phải “luôn luôn gương mẫu về mọi mặt, không ngừng tu dưỡng đạo đức cách mạng, lập trường chính trị, phải ra sức giúp đỡ cùng nhau tiến bộ”.

 

Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, sự nghiệp “trồng người” là của toàn xã hội, trong đó trách nhiệm của người thầy rất nặng nề vì có vai trò quyết định chất lượng giáo dục. Bởi vì, những thầy, cô giáo là những kỹ sư tâm hồn, “làm tốt thì thế hệ sau này có ảnh hưởng tốt, làm không tốt sẽ ảnh hưởng không tốt đến thế hệ sau”. Vấn đề có ý nghĩa quyết định của công tác giáo dục là phải xây dựng được đội ngũ đông đảo giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục yêu nghề, yêu người, càng yêu người bao nhiêu thì lại càng yêu nghề bấy nhiêu; hết lòng, hết sức, tận tụy chăm lo giáo dục học sinh, tự mình nâng cao đạo đức, tự bồi dưỡng trình độ, kiến thức, tay nghề, thật sự là tấm gương cho học sinh, sinh viên noi theo, học tập.

 

Ảnh: Minh Ký

Quán triệt thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục, Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đặc biệt quan tâm chăm lo xây dựng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục. Trong thời kỳ đổi mới, với quan điểm giáo dục và đào tạo cùng với khoa học, công nghệ là quốc sách hàng đầu, việc đầu tư cho giáo dục đã được nâng cao để đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài phục vụ sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước. Trong năm học 2004 – 2005, hệ thống giáo dục đã đáp ứng nhu cầu học tập, đào tạo gần 24 triệu học sinh, sinh viên, chiếm gần 30% dân số đi học. Kết quả có được do đường lối đổi mới giáo dục của Đảng và sự nỗ lực chăm lo của toàn xã hội; sự nỗ lực phấn đấu của ngành giáo dục, của các thầy cô giáo hăng say với nghề nghiệp và yêu thương học sinh. Hơn mười năm qua, việc chuẩn hóa giáo viên đã nâng cao chất lượng dạy học. Trong hơn một triệu giáo viên đã có 40 nghìn cán bộ giảng dạy đại học với hơn 6 nghìn giáo sư, phó giáo sư. Trường mầm non, tiểu học và phổ thông cơ bản đã đạt chuẩn quốc gia và quy mô giáo dục đại học tăng 10 lần.

 

Sau gần 20 năm đổi mới, đất nước ta đang tiến vào thời kỳ phát triển mạnh mẽ, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tích cực hội nhập và phát triển kinh tế tri thức với những thuận lợi lớn và không ít khó khăn, thách thức mới. Thời kỳ mới đòi hỏi tiếp tục nâng cao hơn chất lượng giáo dục, đào tạo để đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực có tri thức, sức khỏe, năng lực. Vấn đề hàng đầu là xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục ở tất cả các cấp học cũng như các địa phương trong cả nước, bảo đảm cơ cấu hợp lý giáo viên dạy đủ các môn học. Cần từng bước sàng lọc những người không đủ tiêu chuẩn trong ngành giáo dục, đào tạo làm cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục vững mạnh, trong sạch, thật sự xứng đáng với vai trò người thầy và sự tôn vinh của xã hội đối với nghề giáo. Cấp ủy, chính quyền các cấp và ngành giáo dục tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 40 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, cán bộ giáo dục gắn liền với triển khai thực hiện Luật Giáo dục sửa đổi, cũng như các nghị quyết, quyết định của Quốc hội và Chính phủ về đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo và động viên toàn dân chăm lo sự nghiệp trồng người, xã hội hóa giáo dục.

 

PHẠM VĂN KHÁNH