Từ lâu nay, chúng ta thường quen với việc đào tạo những gì mình có chứ không phải là xã hội cần. Nhưng giờ đã khác, các nhà trường phải chủ động tìm đến với doanh nghiệp, phải nắm được nhu cầu lao động của doanh nghiệp và đề ra kế hoạch đào tạo cho mình.
Giờ thực hành của sinh viên Trường Cao đẳng Nghề Phú Yên. - Ảnh: M.THÚY
“TRÚNG” NHU CẦU
Một trong những biện pháp được coi là hữu hiệu để gắn đào tạo với nhu cầu của doanh nghiệp đó là sự phối hợp giữa nhà trường và doanh nghiệp hay nói cụ thể hơn là nhà trường đào tạo lao động theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp, ngược lại doanh nghiệp cũng hỗ trợ để nhà trường nâng cao chất lượng đào tạo.
Cách làm này được các trường Cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòa, Cao đẳng Xây dựng số 3, Cao đẳng Nghề Phú Yên triển khai. Ông Phan Chí Công, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòa cho biết: “Nhiều công ty như Khảo sát thiết kế tổng hợp miền Nam, Điện lực 3, Tôn Hoa Sen, các Liên đoàn Địa chất miền Nam… đã trở thành những địa chỉ quen thuộc để trường đưa học sinh, sinh viên đến thực tập và tiếp nhận khi ra trường”.
Trong quá trình đào tạo, Trường Cao đẳng Nghề Phú Yên đã tạo mối quan hệ với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh: Công ty Công nghiệp Nông thủy sản Phú Yên, Công ty TNHH Sao Đại Hùng (Suối Dầu – Khánh Hòa), Doanh nghiệp mộc Hoàng Khôi, Doanh nghiệp mộc Phú Mỹ… Ngoài ra, trường còn hợp đồng liên kết đào tạo với Công ty cổ phần An Hưng, Công ty cổ phần điện máy Phú Long, Công ty sản xuất JRD - Việt Nam…
Theo Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Phú Yên Nguyễn Hồng Phong, sự liên kết giữa nhà trường với cơ sở sản xuất, doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích. Đối với nhà trường, học sinh, sinh viên được sử dụng các thiết bị hiện đại của sản xuất, những thiết bị đắt tiền mà nhà trường không thể có được để học sinh, sinh viên thực hành. Thông qua cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, nhà trường kịp thời bổ sung và cải tiến mục tiêu, nội dung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu sản xuất. Đối với cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, việc tham gia vào quá trình đào tạo của trường như một hình thức đầu tư phát triển, làm cho doanh nghiệp có thêm quyền và cơ hội lựa chọn nguồn nhân lực có chất lượng, đáp ứng yêu cầu, giảm bớt chi phí đào tạo lại. Đối với học sinh, sinh viên, được học với những phương tiện sản xuất hiện đại ở vị trí lao động thực tế, góp phần hình thành những kỹ năng cần thiết, phù hợp với yêu cầu sản xuất. Đối với tổng thể xã hội, sự hợp tác này làm tăng hiệu quả đầu tư xã hội trong giáo dục – đào tạo nói riêng, trong đầu tư phát triển nguồn nhân lực nói chung, giảm bớt tình trạng thất nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh và đẩy mạnh phát triển kinh tế thị trường theo hướng kinh tế tri thức và phát triển bền vững.
GẮN VỚI CHUẨN ĐẦU RA
Đào tạo theo “Đơn đặt hàng” lợi ích đã rõ, nhưng với từng trường thì không hề đơn giản. Theo ông Lê Nhường, Hiệu trưởng Trường Đại học Phú Yên, để có thể tạo nguồn nhân lực sát hợp với yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của Phú Yên, mọi kế hoạch đào tạo đều phải hướng theo nhu cầu của thị trường lao động, phải gắn với mục tiêu và nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Do vậy, giáo dục – đào tạo, phát triển nguồn nhân lực và việc làm là ba nhân tố có quan hệ hữu cơ cần được Nhà nước, doanh nghiệp quan tâm. Giáo dục – đào tạo không chỉ đáp ứng theo nhu cầu xã hội, mà còn phải “đi trước” để tạo ra nhu cầu xã hội. Để phát triển bền vững, bên cạnh những ngành nghề đào tạo truyền thống, Trường Đại học Phú Yên đang hướng đến đào tạo những ngành nghề mới phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Phú Yên nói riêng và cả nước nói chung trong tương lai.
Theo các trường, thiết lập mối quan hệ giữa nhà trường với các doanh nghiệp là một vấn đề cấp thiết để nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo. Tuy nhiên để có được những mối quan hệ như bên cạnh sự tự nguyện của đôi bên, cần có những chính sách, cơ chế thích hợp để thừa nhận và hỗ trợ cho mối quan hệ này phát triển. Mối quan hệ này cần được thể chế hóa bằng những văn bản pháp quy, không thể tùy tiện theo cảm tính của lãnh đạo nhà trường và doanh nghiệp. Trong quá trình đào tạo, doanh nghiệp và nhà trường đã có tiếng nói chung về mục tiêu đào tạo gắn với chuẩn đầu ra.
THÚY HẰNG
