8 giờ, lễ dâng hương tưởng niệm ngày mất danh nhân Lương Văn Chánh mới bắt đầu. Nhưng chưa tới 6 giờ, đông đảo học sinh Trường THCS Lương Văn Chánh (xã Hoà Trị, huyện Phú Hoà) đã tập trung đông đủ trước cổng trường, chuẩn bị cho chuyến đi về nguồn. Gọi là chuyến đi nhưng hành trình từ trường đến đền thờ vị danh nhân này không quá 3 km. Một học sinh nói khẽ với tôi: “Những lần về nguồn như thế này rất có ích. Chúng em sẽ hiểu tường tận và sâu sắc hơn về những công lao to lớn của người lãnh đạo nhân dân khai khẩn, mở mang vùng đất Phú Yên từ hơn 400 năm trước mà trường được vinh dự mang tên”.
Không chỉ là những chuyến dã ngoại, về nguồn, giờ học ngoại khoá còn là những giờ tập luyện thể thao, nghe báo cáo viên truyền đạt các vấn đề về môi trường, Luật Giao thông – đường bộ và cách phòng tránh các tệ nạn xã hội… Thầy Nguyễn Ngọc Huynh, Hiệu trưởng trường THCS Nguyễn Thế Bảo, cho biết: “Từng trường có cách tổ chức giờ học ngoại khoá khác nhau. Trước đây, chúng tôi thường dùng tiết học ngoại khoá để tư vấn hướng nghiệp cho học sinh. Bắt đầu từ năm học này, Hướng nghiệp trở thành môn chính khoá nên giờ học ngoại khoá được trường tổ chức theo các chủ điểm trong tháng với mục tiêu giúp các em giảm tải căng thẳng, áp lực trong học tập”.
Một giờ học ngoại khóa của các em - Ảnh: Thúy Hằng
Khảo sát một số trường THCS trên địa bàn thuận lợi cho thấy mức độ thực hiện các chủ điểm theo chương trình ở các trường có khác nhau, song chất lượng đều có sự thay đổi rõ rệt, học sinh rất hào hứng khi được tham gia vào các hoạt động của chương trình. Nhiều trường trước đây coi những hoạt động tập thể là của Đoàn, Đội, nhiều học sinh chưa tham gia nhưng hiện nay, những hoạt động này đã được thực hiện một cách sôi nổi, cuốn hút hầu hết học sinh. Còn ở các trường thuộc vùng sâu vùng xa, việc thực hiện chương trình giáo dục ngoài giờ lên lớp gặp rất nhiều khó khăn do cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động thiếu thốn, kinh phí không có, năng lực giáo viên hạn chế. Không ít trường cả Ban giám hiệu và giáo viên chủ nhiệm rất lúng túng không biết áp dụng chương trình với thực tiễn của trường mình như thế nào.
Giáo dục ngoài giờ lên lớp là một trong những nội dung mới của chương trình giảng dạy theo sách giáo khoa mới nhằm đáp ứng đòi hỏi của xã hội trong giai đoạn hiện nay: con người phải có năng lực toàn diện trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. Hơn nữa trong điều kiện học tập căng thẳng, sức ép thi cử cao rất dễ tạo áp lực không đáng có cho học sinh. Giờ học ngoại khoá như một giải pháp tạo điều kiện cho các em được nghỉ ngơi, vui chơi. Thầy Huynh cho biết: “Năm học nào nhà trường cũng tổ chức cho học sinh lớp 9 đi dã ngoại về nhà thờ Bác Hồ hoặc thăm lại các chiến khu xưa. Để tổ chức được những chuyến đi ngoại khoá như thế, nhà trường phải ra sức vận động tìm kinh phí. Tuy vất vả nhưng đây là một cách “xả” stress hiệu quả nhất cho các em”.
Thực hiện có tốt giáo dục ngoài giờ lên lớp hay không rõ ràng phụ thuộc vào nhà trường và năng lực của giáo viên. Trường nào giáo viên biết sáng tạo, linh hoạt trong cách tổ chức thì học sinh của trường đó không chỉ sinh hoạt cuối tuần với tiết chủ nhiệm mà còn được vui chơi, giải trí và tiếp cận thực tế các vấn đề mà từ lâu chỉ được biết qua sách vở. Nếu giáo viên thụ động thì dù giờ học ngoại khoá được đưa vào chương trình bắt buộc đi chăng nữa, nhu cầu vui chơi, giải trí của học sinh cũng khó có thể đạt được như mong muốn.
MẠNH THUÝ
